Muzeum Powstania Warszawskiego prowadzi lekcje muzealne z historii i języka polskiego na różnych poziomach nauczania – od szkoły podstawowej po licea, technika i szkoły branżowe.
Gwarantujemy solidną porcję wiedzy o dziejach Powstania Warszawskiego i okresie II wojny światowej w Polsce. Nasze zajęcia prowadzone są w oparciu o kontakt z „żywą historią” – eksponatami i fragmentami ekspozycji, w łatwej, zapadającej w pamięci formie.
Zapisy na zajęcia przyjmujemy poprzez formularz internetowy
Jak wygląda lekcja stacjonarna?
Jak zamówić lekcję stacjonarną?
Jak anulować lekcję stacjonarną?
Stacjonarne lekcje muzealne odbywają się w salach edukacyjnych i na ekspozycji muzeum. Zajęcia dla klas młodszych szkoły podstawowej zaczynamy w Sali Małego Powstańca, a dla klas starszych i szkół ponadpodstawowych – w salach wykładowych. Po wstępie udajemy się z grupą na ekspozycję, gdzie pokazujemy te części wystawy, które dostosowane są do wieku uczestników i związane są z tematem lekcji. Na końcu znów spotykamy się w pomieszczeniach edukacyjnych w celu podsumowania zajęć.
Lekcje odbywają się w godzinach 9.15, 11.15 i 13.15 w poniedziałki, czwartki i piątki dla wszystkich poziomów oraz w środy o 9.15 i 11.15 dla klas I–VI szkół podstawowych.
Lekcja trwa około 1,5 godziny (z wyjątkiem klas I szkoły podstawowej, dla których lekcja trwa ok. 1 godziny). Ze względu na warunki przestrzenne Muzeum liczba uczestników zajęć nie powinna przekraczać 25 osób.
Koszt jednej lekcji wynosi 250 zł.
Prosimy o wcześniejsze przybycie, aby lekcja mogła zacząć się o wyznaczonej porze. W przypadku spóźnienia lekcja może zostać skrócona.
Po przybyciu do Muzeum prosimy o udanie się do kasy celem uiszczenia opłaty. Tam też można uzyskać informację, gdzie znajduje się wejście dla uczestników lekcji.
W przypadku pytań prosimy o kontakt telefoniczny pod numerem 22 539 79 39.
Zgłoszenia przyjmujemy online poprzez formularz rezerwacji dostępny na naszej stronie internetowej. Przed jego wypełnieniem zalecamy zapoznanie się z opisami tematów lekcji, dopasowanymi do poziomu nauczania (patrz na dole strony). Po przyjęciu zamówienia muzeum ze stosownym wyprzedzeniem zaproponuje termin lekcji e-mailem na adres podany w formularzu (prosimy o wpisanie poprawnego i aktualnego adresu mailowego). Terminy lekcji przyznawane są zgodnie z kolejnością zgłoszeń oraz – w miarę możliwości – z określonymi przez zamawiającego preferencjami. Prosimy o cierpliwość w oczekiwaniu na kontakt ze strony muzeum. W przypadku braku wolnych miejsc muzeum może nie przyznać terminu lekcji.
UWAGA! Prosimy o wpisywanie klas pojedynczo na jedną lekcję. W przypadku grup wycieczkowych obejmujących więcej niż jedną klasę zalecamy wypełnienie jednego formularza ze stosowną adnotacją w rubryce „Uwagi”. Konieczne jest dodanie informacji o liczbie uczniów w poszczególnych klasach. Wówczas będziemy dążyli do przydzielenia terminów na lekcje odbywające się równolegle lub w tym samym dniu. W przypadku klas I–IV szkoły podstawowej nie ma możliwości zarezerwowania dwóch lekcji o tej samej godzinie.
Zaproponowany termin lekcji należy potwierdzić w ciągu 7 dni kalendarzowych, emailem na: lekcje@1944.pl W przypadku braku akceptacji zaproponowanego terminu lekcji muzealnej prosimy o przesłanie stosownej informacji drogą mailową na wspomniany adres. Wówczas grupa zostanie wpisana na listę rezerwową. Grupom wpisanym na listę rezerwową zostanie – w miarę możliwości i wolnych terminów – zaproponowany telefonicznie lub e-mailem nowy termin lekcji. Muzeum zastrzega sobie prawo do niezłożenia propozycji przeprowadzenia lekcji muzealnej w innym terminie z powodu braku wolnych miejsc.
Ze względu na znaczne zainteresowanie lekcjami muzealnymi jedna szkoła może w bieżącym roku szkolnym zarezerwować najwyżej sześć terminów lekcji muzealnych (prosimy o niełączenie klas). Zalecamy, aby jedna klasa nie przychodziła więcej niż dwa razy w ciągu roku. Jednocześnie prosimy o dodanie wyraźnej adnotacji w rubryce „Uwagi”, w przypadku ponownego zgłoszenia tej samej klasy na drugą lekcję w ciągu tego samego roku szkolnego.
Muzeum prowadzi lekcje w języku angielskim dla uczniów od klasy VII.
Oferujemy również zajęcia dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością (w formularzu rezerwacji lekcji należy określić rodzaj i stopień niepełnosprawności).
Ponadto – po konsultacji z Działem Edukacyjnym – istnieje możliwość zgłaszania własnych propozycji tematów zajęć.
Przypominamy, że ekspozycja Muzeum Powstania Warszawskiego prezentuje trudne treści dotyczące wojny. Nasi prowadzący zawsze przekazują wiedzę w odpowiedni sposób, z uwzględnieniem wieku uczniów i tematu lekcji. Mimo to warto rozważyć, czy wskazane jest, aby niektórzy uczniowie (np. wysoko wrażliwi lub dotknięci wojenną traumą) brali udział w naszych zajęciach. Jeśli w grupie będą znajdowali się uczniowie z Ukrainy, serdecznie prosimy o poinformowanie nas o tym.
Szkoła może zrezygnować z lekcji najpóźniej 10 dni roboczych przed zajęciami, o czym należy poinformować telefonicznie pod numerem: 22 539 79 39, a następnie wysłać stosowną anulację mailem na: lekcje@1944.pl. W sytuacji niestawienia się uczniów na zarezerwowanej lekcji jednostka zamawiająca zostanie obciążona kosztami przeprowadzenia zajęć.
Szkoła podstawowa, klasy II-IV
Szkoła podstawowa, klasy VII-VIII
Liceum, Technikum, Szkoła branżowa
Szkoła podstawowa, klasa I
Co to jest Muzeum Powstania Warszawskiego?
Co można zobaczyć w muzeum? Kto tu pracuje? Czym są pamiątki i jak o nie dbać? Na te pytania odpowiemy podczas pierwszej części zajęć. W trakcie lekcji porozmawiamy o Muzeum Powstania Warszawskiego, zastanowimy się także nad tym, czym jest wojna i dlaczego Polacy walczyli o swoją stolicę. Podczas krótkiego spaceru po muzeum obejrzymy pamiątki z okresu Powstania Warszawskiego i dowiemy się, jak zbudowana jest ekspozycja. W trakcie zajęć przyswoimy takie pojęcia jak: muzeum, pamiątka, ekspozycja, eksponat, muzealnik czy gablota. Na koniec wykonamy pracę plastyczną, która pozwoli nam utrwalić zdobytą wiedzę.
UWAGA! Zajęcia dla klas I, które uczestniczą w lekcji po raz pierwszy
Nasze symbole
Podczas lekcji zastanowimy się, co to są symbole narodowe, gdzie można je zobaczyć oraz kiedy i jak ich się używa. Poznamy znak Kotwicy i powstańczą biało-czerwoną opaskę. Dowiemy się, które symbole były zakazane w czasie II wojny światowej. W trakcie krótkiego spaceru po muzeum spróbujemy odnaleźć polskie symbole narodowe oraz symbole powstańcze. Zastanowimy się również nad ich znaczeniem w trudnym momencie walki. Przyswoimy takie pojęcia jak: symbol, flaga, godło, hymn, znak Polski Walczącej czy opaska powstańcza. Na koniec wykonamy pracę plastyczną, która pozwoli nam utrwalić zdobytą wiedzę.
Szkoła podstawowa, klasy II–IV
„Asiunia" – wojna w oczach dziecka*
Lekcja dotyczy książki Joanny Papuzińskiej „Asiunia", która znajduje się wśród lektur szkolnych klas III. Książka powstała z inicjatywy Muzeum Powstania Warszawskiego i opowiada o wojnie widzianej oczami pięcioletniej dziewczynki. Na wstępie porozmawiamy o tym, jak wyglądała wojenna codzienność oraz na czym polegał „pomyślunek". Poznamy też postać autorki książki i jednocześnie jej bohaterki – Joanny Papuzińskiej. Lekcja obejmuje krótki spacer po ekspozycji oraz aktywne zakończenie zajęć.
*UWAGA! Lekcja przeznaczona dla uczniów, którzy są po lekturze „Asiuni” Joanny Papuzińskiej
Kim byli konspiratorzy?
Na lekcji dotyczącej przede wszystkim czasów okupacji zapoznamy się z podstawowymi faktami związanymi z tym okresem, ponadto dowiemy się, kim byli konspiratorzy i w jaki sposób walczyli z okupantem. Poznamy konspiracyjne skrytki oraz poćwiczymy zmysł obserwacji. Zastanowimy się nad tym, czy każdy mógł zostać konspiratorem i czemu służyło przyjmowanie pseudonimów. Ujrzymy pracę konspiratorów jako przygotowanie do walki w Powstaniu Warszawskim. Zwiedzimy też część ekspozycji muzealnej, a następnie utrwalimy sobie zasady i metody konspiracji np. poprzez naukę tajnego szyfru.
Kim byli Powstańcy?
Na zajęciach poznamy podstawowe fakty dotyczące okresu okupacji i Powstania Warszawskiego. Najpierw poszukamy odpowiedzi na pytania: kim byli Powstańcy? Jakimi umiejętnościami musieli się wykazywać? Jakich zasad musieli przestrzegać? Na ekspozycji muzealnej przyjrzymy się ekwipunkowi i ubiorom Powstańców, zastanowimy się nad ich różnorodnymi funkcjami i poznamy elementy ich codziennego życia. W utrwaleniu zdobytej wiedzy pomogą nam specjalne zadania podsumowujące zajęcia.
Kim byli Zawiszacy?
Podczas zajęć poświęconych najmłodszym harcerzom Szarych Szeregów poznamy sprawności, jakie zdobywali, i zadania, które wykonywali w okresie okupacji oraz Powstania Warszawskiego. Porozmawiamy o ich najważniejszej misji, czyli Harcerskiej Poczcie Polowej, która działała na terenie stolicy w trakcie walk. Podczas zwiedzania ekspozycji muzealnej dowiemy się, jak wyglądała służba Zawiszaków. Na zakończenie lekcji utrwalimy zdobytą wiedzę.
Symbole Polskiego Państwa Podziemnego
Podczas lekcji porozmawiamy o znaczeniu symboli narodowych, których używanie w okresie okupacji było zakazane. Następnie poznamy znaki i terminy związane z tzw. małym sabotażem oraz walką konspiracyjną. Na ekspozycji muzealnej poszukamy symboli, a następnie odkryjemy ich znaczenia i sposoby użycia. Po tych zajęciach bez problemu będziemy potrafili rozpoznać i omówić symbole stosowane w Powstaniu Warszawskim, takie jak biało-czerwona opaska, czerwony krzyż czy lilijka harcerska. Nie zabraknie też zadań plastycznych.
Dzieci walczącej stolicy
Na zajęciach zapoznamy się z losem dzieci w trakcie okupacji oraz Powstania Warszawskiego. Porozmawiamy o trudnej sytuacji najmłodszych w 1944 roku, omówimy warunki ich życia, poruszymy takie tematy, jak utrata dzieciństwa czy zmiana ról rodzinnych. Dowiemy się, z jakimi trudnościami musiały borykać się dzieci w czasie okupacji i Powstania Warszawskiego. Podczas spaceru po ekspozycji poznamy zadania, jakie mogli wykonywać najmłodsi. Zastanowimy się nad tym, dlaczego dzieci były szczególnie chronione w czasie walk. Zdobywanie wiedzy ułatwią nam pogadanki, rozmowy i twórcza praca w grupach.
Harcerska Poczta Polowa
Szare Szeregi i ich najmłodsi członkowie – Zawiszacy to główny temat tej lekcji. Na zajęciach dowiemy się, czym było tajne harcerstwo i jak funkcjonowało w czasie okupacji. Poznamy też działalność Harcerskiej Poczty Polowej w okresie Powstania Warszawskiego, a w szczególności zasady jej funkcjonowania oraz reguły powstańczej korespondencji. W trakcie spaceru po ekspozycji będziemy mogli przeczytać oryginalne listy z Powstania. Na koniec zajęć podsumujemy zdobytą wiedzę dzięki aktywnościom przygotowanym przez prowadzącego.
Konspiracja, Mały Sabotaż
Podczas lekcji poznamy najważniejsze fakty dotyczące okresu okupacji i odkryjemy różne sposoby walki Polaków z wrogiem. Dowiemy się, czym było i jak funkcjonowało Polskie Państwo Podziemne. Zastanowimy się nad tym, kim byli konspiratorzy – jakie zadania wykonywali, jak radzili sobie z niebezpieczeństwem oraz jak ukrywali swoją pracę. Podczas spaceru po ekspozycji zobaczymy m.in., jak wyglądał lokal konspiracyjny. Na koniec zajęć utrwalimy sobie zasady i metody konspiracji np. poprzez naukę tajnego szyfru.
Powstańczy dzień
Najpierw omówimy wybuch II wojny światowej i okres okupacji. Potem przejdziemy do głównego zagadnienia – życia codziennego Powstańców i ludności cywilnej w czasie walk powstańczych. Na ekspozycji dowiemy się, jak wyglądało uzbrojenie walczących, jak radzono sobie z brakiem żywności, gdzie się ukrywano, jak się porozumiewano i jak to było z religią czy kulturą w trakcie Powstania Warszawskiego. Na koniec zajęć, pracując w grupach, będziemy zajmować się powstańczymi fotografiami, co pozwoli nam utrwalić zdobytą wiedzę.
Powstanie Warszawskie – bój o niepodległą Polskę
Na początku zajęć omówimy okoliczności wybuchu II wojny światowej. Następnie dowiemy się, czym było Polskie Państwo Podziemne i jak wyglądały działania Rządu RP na Uchodźstwie. Poruszymy także temat akcji „Burza”. Podczas spaceru po ekspozycji porozmawiamy o przyczynach wybuchu, przebiegu i skutkach Powstania Warszawskiego. Na zakończenie utrwalimy zdobytą wiedzę poprzez aktywności przygotowane przez prowadzącego.
Stolica w ruinach
Podczas zajęć porozmawiamy o zniszczeniach stolicy w trakcie Powstania Warszawskiego i po nim. Dzięki filmom i zdjęciom poznamy Warszawę przedwojenną oraz okupacyjną. W trakcie spaceru po ekspozycji obejrzymy materiały z okresu powstańczych walk. Porównamy wygląd miasta przed wojną i po 1945 roku na przykładzie konkretnych miejsc i budynków. Ważnym elementem lekcji będzie kończąca zajęcia praca w grupach z wykorzystaniem powstańczych fotografii.
UWAGA! Sugerujemy, aby nie wybierać tego tematu na pierwszą lekcję w muzeum
Szkoła podstawowa, klasy VII–VIII
63 dni niepodległej Polski
Podczas lekcji faktograficznej omówimy okoliczności wybuchu Powstania Warszawskiego oraz najważniejsze wydarzenia z okresu walk. Dowiemy się, że podczas zaciętych starć w Warszawie ujawniły się struktury niepodległego państwa polskiego. Wiedza będzie przekazywana za pomocą rozmowy nauczającej lub wykładu. Przewidziana jest też dyskusja, praca w grupach albo praca z tekstem.
Barwa i broń
Na zajęciach poznamy ważniejsze rodzaje powstańczego uzbrojenia oraz typy umundurowania. Dowiemy się także, w jaki sposób Powstańcy zdobywali bądź samodzielnie konstruowali broń. Ponadto omówimy powstańcze wozy bojowe. Na koniec lekcji wykonamy specjalne zadanie, pracując indywidualnie lub w grupach, co pozwoli nam utrwalić zdobytą wiedzę.
Dwa powstania
Na zajęciach poświęconych sytuacji Polaków i Żydów pod okupacją niemiecką porozmawiamy o zbieżności celów oraz współpracy polskiego i żydowskiego podziemia. Poznamy także różne postawy Polaków wobec tragedii Żydów i prześledzimy losy wybranych bojowników getta w Powstaniu Warszawskim. Na koniec lekcji, pracując w grupach, porównamy powstanie w getcie warszawskim oraz Powstanie Warszawskie.
Kim byli? Poznajemy bohaterów Powstania
Podczas zajęć poznamy walczących w Powstaniu Warszawskim następców bohaterów książki „Kamienie na szaniec”, czyli kontynuatorów działań „Rudego”, „Alka” i „Zośki”. Poszukamy odpowiedzi na pytania: kim byli Powstańcy? Co przeżywali? W jakich sytuacjach się znajdywali? Jakie zadania wykonywali jako sanitariusze, łącznicy, żołnierze, harcerze? Zdobywanie wiedzy ułatwią nam różnorodne formy, takie jak prezentacja multimedialna, pogadanka i praca w grupach.
UWAGA! Lekcja przeznaczona dla uczniów, którzy są po lekturze „Kamieni na szaniec” Aleksandra Kamińskiego
Ludność cywilna w Powstaniu Warszawskim
Podczas lekcji problemowej poświęconej sytuacji ludności cywilnej w Powstaniu Warszawskim dowiemy się, jakie straty ponieśli warszawiacy w trakcie walk w stolicy, porozmawiamy także o dramacie polskich rodzin. Rozważymy problem, czy i na ile władze wojskowe mogą narażać życie bezbronnych cywilów. Zdobywanie wiedzy ułatwią nam różnorodne formuły lekcji, takie jak rozmowa nauczająca, praca w grupach nad tekstami źródłowymi i dyskusja.
Polacy na frontach II wojny światowej
Na lekcji poświęconej wkładowi Polaków w walkę z Niemcami na frontach II wojny światowej poznamy szlak bojowy polskich żołnierzy od kampanii wrześniowej po zdobycie Berlina. Dowiemy się, w jakich formacjach walczyli i jakie sukcesy militarne odnosili. Zdobywanie wiedzy ułatwi zastosowanie efektywnych formuł prowadzenia lekcji, takich jak wykład lub rozmowa nauczająca z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej i kart pracy.
Poeci walczącej stolicy
Na lekcji poznamy poezję ukazującą troski, obawy oraz nadzieje polskich autorów tworzących w okresie okupacji i Powstania Warszawskiego. Omówimy wybrane utwory najważniejszych poetów tego czasu, dzięki czemu nauczymy się analizować i interpretować teksty literackie jako źródła historyczne.
Polska tradycja insurekcyjna
Podczas lekcji poświęconej tradycji walki o niepodległość Polski od końca XVIII do XX wieku przypomnimy sobie historię kolejnych powstań narodowych, by móc zestawić je z Powstaniem Warszawskim. Zajęcia oparte na pracy w grupach z użyciem kart pracy będą okazją do syntetycznego porównania poszczególnych insurekcji oraz do rozmowy o roli Warszawy w tych wydarzeniach.
Powstańczy dzień
Na lekcji poznamy życie codzienne żołnierzy i ludności cywilnej w walczącej Warszawie. Dowiemy się, jakie były warunki bytowe i potrzeby życiowe warszawiaków. Zanalizujemy sytuację rodzin i rolę kobiet w Powstaniu Warszawskim. Omówimy uroczystości religijne i wydarzenia kulturalne odbywające się w stolicy w sierpniu i wrześniu 1944 roku. Zdobywanie wiedzy ułatwi zastosowanie różnorodnych formuł prowadzenia lekcji, takich jak rozmowa nauczająca, praca nad tekstami źródłowymi oraz kreatywne zadania, np. tworzenie powstańczych pamiętników.
Powstańcy po Powstaniu
Podczas zajęć poświęconych losom Powstańców Warszawskich po II wojnie światowej dowiemy się, jakie było stanowisko władz komunistycznych wobec żołnierzy Armii Krajowej i tradycji Polskiego Państwa Podziemnego. Poznamy przykłady prześladowań Powstańców przez służby bezpieczeństwa, ponadto zanalizujemy propagandę komunistów wymierzoną w działaczy patriotycznych. Zdobywanie wiedzy ułatwią nam efektywne formy, takich jak pogadanka i praca w grupach.
Stolica w ruinach
Lekcja, na której omówimy zniszczenia stolicy Polski w trakcie II wojny światowej, oparta będzie przede wszystkim na pracy w grupach i pracy z materiałami źródłowymi. Za pomocą filmów i fotografii poznamy Warszawę przedwojenną, okupacyjną oraz tę z okresu powstańczych walk. Dzięki temu dostrzeżemy etapy zniszczeń i straty, jakie wówczas poniosła stolica.
Śladami batalionów „Zośka” i „Parasol”
Lekcja ta idealnie nadaje się na drugie lub trzecie zajęcia w naszym muzeum. Szlak powstańczy dwóch harcerskich batalionów „Zośka” i „Parasol” będzie okazją do tego, byśmy poznali przebieg walk w niektórych dzielnicach Warszawy. Podczas zajęć dowiemy się, czym były i jak działały Szare Szeregi w okresie okupacji oraz Powstania Warszawskiego. Ponadto zastanowimy się nad tym, jaka jest geneza batalionów „Zośka” i „Parasol”, a także poznamy losy wybranych bohaterów tamtych wydarzeń. Zdobywanie wiedzy ułatwi zastosowanie różnorodnych formuł prowadzenia lekcji, takich jak prezentacja multimedialna, pogadanka i praca w grupach.
Świadectwo czasów
Podczas zajęć o pamiętnikarstwie, satyrze i czasopismach z okresu Powstania Warszawskiego będziemy pracować z różnego rodzaju tekstami źródłowymi. Poznamy ciekawe zapisy z pamiętników i dzienników świadków Powstania oraz ważniejsze tytuły prasy powstańczej. Poznamy też fragmenty wybranych utworów literackich.
Liceum, technikum i szkoła branżowa
63 dni niepodległej Polski
Podczas lekcji faktograficznej omówimy okoliczności wybuchu Powstania Warszawskiego oraz najważniejsze wydarzenia z okresu walk. Dowiemy się, że podczas zaciętych starć w Warszawie ujawniły się struktury niepodległego państwa polskiego. Wiedza będzie przekazywana za pomocą rozmowy nauczającej lub wykładu. Przewidziana jest też dyskusja, praca w grupach albo praca z tekstem.
Akcje bojowe Powstania Warszawskiego
Na zajęciach poświęconych najważniejszym operacjom militarnym przeprowadzonym przez Powstańców Warszawskich porozmawiamy o różnych metodach działań Polaków przeciw wrogowi. Nie tylko poznamy bohaterskie czyny, lecz także zastanowimy się nad odczuciami, emocjami i obawami Powstańców. Wiedza będzie przekazywana za pomocą rozmowy nauczającej i prezentacji multimedialnej. Przewidziana jest też praca w grupach.
Barwa i broń
Na lekcji zapoznamy się z najważniejszymi rodzajami powstańczego uzbrojenia i typami umundurowania. Dowiemy się także, w jaki sposób Powstańcy zdobywali broń. Dzięki przeglądowi wyposażenia armii niemieckiej uświadomimy sobie dysproporcje sił między walczącymi stronami. Wiedza będzie przekazywana za pomocą rozmowy nauczającej lub wykładu. Finałem lekcji będzie quiz sprawdzający wiedzę uczniów.
Bić się czy nie bić? Przyczyny wybuchu Powstania
Podczas lekcji problemowej o przyczynach i skutkach Powstania Warszawskiego poznamy okoliczności wybuchu, przebieg i rezultaty wydarzeń z sierpnia i września 1944 roku. Spróbujemy też odpowiedzieć na pytanie, czy warto było wtedy podejmować walkę w Warszawie. Zdobywanie wiedzy ułatwi zastosowanie efektywnych formuł prowadzenia lekcji, takich jak rozmowa nauczająca, praca w grupach oraz dyskusja.
Bohaterowie Powstania
Podczas zajęć poznamy losy wybranych Powstańców Warszawskich i dokonamy ich charakterystyki. Zastanowimy się także nad tym, jakimi cechami odznaczali się Powstańcy, i porozmawiamy o tym, które z nich mogą być aktualne do dziś. Zdobywanie wiedzy ułatwi zastosowanie efektywnych formuł prowadzenia lekcji, takich jak rozmowa nauczająca, praca w grupach oraz dyskusja.
Dwa powstania
Na zajęciach poświęconych sytuacji Polaków i Żydów pod okupacją niemiecką porozmawiamy o zbieżności celów oraz współpracy polskiego i żydowskiego podziemia. Poznamy także różne postawy Polaków wobec tragedii Żydów i prześledzimy losy wybranych bojowników getta w Powstaniu Warszawskim. Przyswoimy takie pojęcia jak: getto, szmalcownik, „Żegota”, Shoah, Żydowska Organizacja Bojowa czy Żydowski Związek Wojskowy. Na koniec lekcji, pracując w grupach, porównamy powstanie w getcie warszawskim oraz Powstanie Warszawskie.
Ludność cywilna w Powstaniu Warszawskim
Podczas lekcji problemowej poświęconej sytuacji ludności cywilnej w Powstaniu Warszawskim dowiemy się, jakie straty ponieśli warszawiacy w trakcie walk w stolicy, porozmawiamy też o dramacie polskich rodzin. Ponadto rozważymy problem, czy i na ile władze wojskowe mogą narażać życie bezbronnych cywilów. Zdobywanie wiedzy ułatwi zastosowanie różnorodnych formuł prowadzenia lekcji, takich jak rozmowa nauczająca, praca w grupach nad tekstami źródłowymi i dyskusja.
Międzynarodowa sytuacja Polski podczas II wojny światowej
Na zajęciach poznamy najważniejsze wydarzenia ukazujące zmiany sytuacji Polski podczas II wojny światowej. Prześledzimy wypowiedzi polityków i zanalizujemy dokumenty Polskiego Państwa Polskiego, władz angielskich, amerykańskich oraz sowieckich, które miały wpływ na stosunki międzynarodowe. Zwrócimy szczególną uwagę na dramatyczną zmienność biegu historii Polski i Europy Środkowo-Wschodniej. Zdobywanie wiedzy ułatwi zastosowanie efektywnych formuł prowadzenia lekcji, takich jak wykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej oraz praca na tekstach źródłowych.
Poeci walczącej stolicy
Lekcja ta to nasza muzealna propozycja na wzbogacenie programu nauczania języka polskiego. Na zajęciach poznamy poezję ukazującą troski, obawy oraz nadzieje polskich autorów tworzących w okresie okupacji i Powstania Warszawskiego. Omówimy wybrane utwory najważniejszych poetów tego czasu, dzięki czemu nauczymy się analizować i interpretować teksty literackie jako źródła historyczne.
Polska tradycja insurekcyjna
Podczas lekcji poświęconej tradycji walki o niepodległość Polski od końca XVIII do XX wieku przypomnimy sobie historię kolejnych powstań narodowych, by móc zestawić je z Powstaniem Warszawskim. Zajęcia oparte na pracy w grupach z użyciem kart pracy będą okazją do porównania poszczególnych insurekcji oraz do rozmowy o roli Warszawy w tych wydarzeniach.
Polskie państwo podczas II wojny światowej
Na zajęciach omówimy organizację polskiego państwa po przegranej wojnie w 1939 roku. Dowiemy się, w jaki sposób działało polskie państwo w sytuacji utraty niepodległości. Poznamy struktury Rządu RP na Uchodźstwie, Polskiego Państwa Podziemnego oraz polskich władz w Powstaniu Warszawskim. Zdobywanie wiedzy ułatwi praca z tekstami źródłowymi.
Powstanie w dzielnicach
Podczas lekcji poświęconej działaniom militarnym w poszczególnych dzielnicach Warszawy w sierpniu i wrześniu 1944 roku opracujemy przebieg Powstania Warszawskiego w zajętych przez Powstańców rejonach stolicy, zwracając uwagę na strategię działania Niemców i sposoby obrony Powstańców. Dzięki pracy w grupach z wykorzystaniem kart pracy nauczymy się samodzielnie zdobywać informacje i wykorzystywać opisy z ekspozycji muzealnej.
UWAGA! Aby móc wziąć udział w zajęciach, uczniowie powinni znać topografię Warszawy
Powstańcy po Powstaniu
Podczas zajęć poświęconych losom Powstańców Warszawskich po II wojnie światowej dowiemy się, jakie było stanowisko władz komunistycznych wobec żołnierzy Armii Krajowej i tradycji Polskiego Państwa Podziemnego. Poznamy przykłady prześladowań Powstańców przez służby bezpieczeństwa, zanalizujemy także propagandę komunistów wymierzoną w działaczy patriotycznych. Zastanowimy się nad trudnymi wyborami i dylematami żołnierzy niepodległościowych w okresie powojennym. Zdobywanie wiedzy ułatwi zastosowanie efektywnych formuł prowadzenia lekcji, takich jak rozmowa nauczająca i praca w grupach.
Stolica w ruinach
Lekcja, która omawia zniszczenia stolicy Polski w trakcie II wojny światowej, oparta będzie przede wszystkim na pracy z materiałami źródłowymi i pracy w grupach. Za pomocą fotografii i filmów, w tym filmu „Miasto ruin”, poznamy Warszawę przedwojenną, okupacyjną oraz tę z okresu powstańczych walk. Dzięki temu dostrzeżemy etapy zniszczeń i straty, jakie wówczas poniosła stolica.
Świadectwo czasów
Podczas zajęć o pamiętnikarstwie, satyrze i czasopismach z okresu Powstania Warszawskiego będziemy pracować z różnego rodzaju tekstami źródłowymi. Poznamy ciekawe zapisy z pamiętników i dzienników świadków Powstania oraz ważniejsze tytuły prasy powstańczej. Poznamy też fragmenty wybranych utworów literackich.
