Daniel Fried laureatem Medalu Kuriera z Warszawy

Medal Kuriera z Warszawy otrzymują osoby propagujące w życiu publicznym, a szczególnie na arenie międzynarodowej, wartości, którymi kierował się Jan Nowak-Jeziorański. Działalność osób uhonorowanych medalem obejmuje podkreślanie wkładu Polaków w tworzenie świata wartości Zachodu, przypominanie o walce Polaków w II wojnie światowej, w tym o poświęceniu Powstańców Warszawskich, a także pracę na rzecz niwelowania długofalowych skutków totalitaryzmów.

Pierwszą osobą uhonorowaną Medalem Kuriera z Warszawy jest Daniel Fried, który całym swoim życiem wpisuje się w realizację celów i ideałów przyświecających Janowi Nowakowi-Jeziorańskiemu – wolności, a także wzmacniania więzi Stanów Zjednoczonych z Europą, w szczególności z Polską. Daniel Fried położył wielkie zasługi w procesie akcesji Polski do NATO, dał się poznać jako serdeczny przyjaciel naszego kraju i orędownik współpracy transatlantyckiej, obecnie zaś wspiera walkę Ukraińców z rosyjskim najeźdźcą.

To zaszczyt dla naszego Muzeum, że pierwszy Medal Kuriera z Warszawy otrzymuje człowiek, którego postawa i zaangażowanie są tak bliskie wartościom, jakimi kierowali się Powstańcy Warszawscy.

Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego

Daniel Fried, amerykański dyplomata, laureat Medalu Kuriera z Warszawy

 
Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego

W 1997 roku NATO zaprosiło do sojuszu nowych członków leżących na wschód od dawnej żelaznej kurtyny. W 1999 roku Polska przystąpiła do NATO. Jan powiedział mi, że teraz wreszcie jego zadanie zostało wykonane. Polska była zarówno wolna jak i bezpieczna. Mógł wrócić do domu, jego misja została zakończona, powiedział mi. Dodał, że jego jedyną obawą jest to, że Polacy, osiągnąwszy wolność i bezpieczeństwo, mogą zwrócić się przeciwko sobie. To ostrzeżenie, które powinni wziąć pod uwagę także Amerykanie. Jan Nowak przeszedł przez największe zło i wyszedł z niego, by je naprawić. Wykorzystując tę szansę, zmienił bieg historii.

Nie jesteśmy wolni od niebezpieczeństwa. Putin dąży do odwrócenia upadku Imperium Rosyjskiego. Polska stała się państwem frontowym. Ukraina walczy o życie. Gdyby nie Jan Nowak, wojna mogłaby już dotrzeć do Polski. Kraje bałtyckie mogłyby znaleźć się pod rosyjską okupacją. Nie tylko czcijmy jego pamięć, lecz także, zwłaszcza młode pokolenie, kontynuujmy jego dzieło.

Daniel Fried

 (od lewej): Paweł Ukielski i Dariusz Gawin (zastępcy dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego), Daniel Fried, Jan Ołdakowski, Jerzy Koźmiński (ambasador RP w USA w l. 1994-2000, członek Kapituły Medalu Kuriera z Warszawy), Beata Obrębowska (zastępca dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego ds. ekonomicznych)

Mark Brzeziński, ambasador USA w Polsce

 Zdjęcia: Katarzyna Stefanowska, Michał Zajączkowski/Muzeum Powstania Warszawskiego

Laureat Medalu Kuriera z Warszawy

DANIEL FRIED

Wybitny specjalista w dziedzinie sowietologii, studiów rosyjskich oraz zagadnień dotyczących Europy Środkowo-Wschodniej. Odegrał kluczową rolę w przyjęciu do NATO nowych członków, między innymi Polski, co przyczyniło się do stabilizacji tego regionu Europy i wyjścia z szarej strefy bezpieczeństwa państw, które odrzuciły komunistyczne jarzmo. Dzięki jego działalności możliwe stało się zniesienie zimnowojennych podziałów i umocniła się wspólnota transatlantycka. Podczas wykonywania tych zadań blisko współpracował z patronem Medalu, Janem Nowakiem-Jeziorańskim.

Ukończył studia sowieckie i historię na Uniwersytecie Cornella, a w 1977 roku uzyskał tytuł magistra w Instytucie Rosyjskim i Szkole Spraw Międzynarodowych na Uniwersytecie Columbia. Po ukończeniu studiów wstąpił do służby zagranicznej – w trakcie swojej czterdziestoletniej kariery stał się jedną z najważniejszych osób kształtujących i realizujących amerykańską politykę w Europie po upadku Związku Sowieckiego.

Pod koniec lat 80. jako urzędnik do spraw polskich był jednym z pierwszych polityków i dyplomatów w Waszyngtonie, którzy przewidzieli upadek komunizmu w Polsce. Pomógł wówczas opracować odpowiedź administracji prezydenta George’a W. Busha na te wydarzenia. W latach 1990–1993 pełnił funkcję radcy politycznego w Ambasadzie USA w Warszawie, dzięki czemu był świadkiem wolnorynkowej i demokratycznej transformacji Polski.

W kolejnych latach – jako asystent specjalny prezydentów: Billa Clintona oraz George’a W. Busha przy Radzie Bezpieczeństwa Narodowego, ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce (1997–2000) oraz asystent sekretarza stanu do spraw Europy (2005–2009) – był współtwórcą polityki rozszerzenia NATO o kraje Europy Środkowej oraz utrzymywania przez Organizację Paktu Północnoatlantyckiego stosunków z Rosją.

Jego misja dyplomatyczna w Warszawie przypadła na okres negocjacji dotyczących przystąpienia Polski do NATO. W procesie tym ambasador Fried odegrał istotną rolę – w uznaniu za zasługi został odznaczony przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

W ostatnich latach ambasador Fried był zaangażowany w ograniczanie imperialnych ambicji Moskwy – od 2013 roku jako koordynator Departamentu Stanu do spraw polityki sankcji opracowywał amerykańskie sankcje przeciwko Rosji oraz negocjował nałożenie podobnych kar przez Europę, Kanadę, Japonię i Australię.
Obecnie Daniel Fried jest członkiem honorowym Fundacji Weiser Family przy Atlantic Council. Jest również członkiem inicjatywy Future Europe, członkiem Rady Dyrektorów fundacji National Endowment for Democracy oraz profesorem wizytującym na Uniwersytecie Warszawskim.

Medal Kuriera z Warszawy

Medal Kuriera z Warszawy jest wyróżnieniem przyznawanym w uznaniu za wybitne zasługi dla umacniania więzi Polski z Zachodem, utrzymywania dobrych stosunków euroatlantyckich, jak również upowszechniania idei i postaw bliskich Powstańcom Warszawskim: dążenia do wolności i niepodległości oraz budowania wspólnoty i demokracji. Medal został ustanowiony w celu upamiętnienia postaci Jana Nowaka-Jeziorańskiego – polityka, działacza społecznego, dyrektora Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, oficera Wojska Polskiego i Armii Krajowej, Powstańca Warszawskiego, legendarnego kuriera i emisariusza Komendy Głównej AK oraz rządu RP, kawalera Orderu Orła Białego, a także przyjaciela Muzeum Powstania Warszawskiego.