Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa powstańców z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" oglądająca na podwórzu kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20 brytyjski granatnik przeciwpancerny PIAT
Nr inwentarzowy: MPW-IN/723Data wykonania: 23 sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa powstańców z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" oglądająca na podwórzu kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20 brytyjski granatnik przeciwpancerny PIAT
Nr inwentarzowy: MPW-IN/724Data wykonania: 23 sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa powstańców z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" oglądająca na podwórzu kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20 brytyjski granatnik przeciwpancerny PIAT. Na drugim planie stoi plut. pchor. Włodzimierz Wiśniewski "Cygan" z czechosłowackim, ręcznym karabinem maszynowym ZB wz. 1926
Nr inwentarzowy: MPW-IN/725Data wykonania: 23 sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa powstańców z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" oglądająca na podwórzu kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20 brytyjski granatnik przeciwpancerny PIAT. Na drugim planie plut. pchor. Adam Podkóliński "Michał", „Olszewski” trzyma zdobyczny niemiecki karabin maszynowy leMG 08/15
Nr inwentarzowy: MPW-IN/726Data wykonania: 23 sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Podwórze kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20. Powstaniec z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" demonstrujący kolegom brytyjski granatnik przeciwpancerny PIAT
Nr inwentarzowy: MPW-IN/730Data wykonania: 23 sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Podwórze kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20. Kpr. pchor. Włodzimierz Wiśniewski "Cygan" z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" pokazujący kolegom czechosłowacki, ręczny karabin maszynowy ZB wz. 1926 zdobyty po ataku na Komendę Policji. Pierwszy od prawej plut. pchor. Adam Podkóliński "Michał&quo...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Podwórze kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20. Kpr. pchor. Włodzimierz Wiśniewski "Cygan" z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" pokazujący kolegom czechosłowacki, ręczny karabin maszynowy ZB wz. 1926 zdobyty po ataku na Komendę Policji. Pierwszy od prawej plut. pchor. Adam Podkóliński "Michał", „Olszewski” trzyma zdobyczny niemiecki karabin maszynowy leMG 08/15
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/727Data wykonania: 23 sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Podwórze kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20. Kpr. pchor. Włodzimierz Wiśniewski "Cygan" z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" pokazujący kolegom czechosłowacki, ręczny karabin maszynowy ZB wz. 1926 zdobyty po ataku na Komendę Policji. Po prawej stoi plut. pchor. Adam Podkóliński "Michał", „...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Podwórze kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20. Kpr. pchor. Włodzimierz Wiśniewski "Cygan" z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" pokazujący kolegom czechosłowacki, ręczny karabin maszynowy ZB wz. 1926 zdobyty po ataku na Komendę Policji. Po prawej stoi plut. pchor. Adam Podkóliński "Michał", „Olszewski” (w jasnej koszuli) z opartym o ziemię niemieckim lekkim karabinem maszynowym leMG 08/15. Na pierwszym planie po prawej powstaniec z brytyjskim granatnikiem przeciwpancernym PIAT
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/728Data wykonania: 23 sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Podwórze kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20. Kpr. pchor. Włodzimierz Wiśniewski "Cygan" z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" pokazujący kolegom czechosłowacki, ręczny karabin maszynowy ZB wz. 1926 ze zrzutu. Trzeci od prawej stoi plut. pchor. Adam Podkóliński "Michał", „Olszewski” (w jasn...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Podwórze kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20. Kpr. pchor. Włodzimierz Wiśniewski "Cygan" z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" pokazujący kolegom czechosłowacki, ręczny karabin maszynowy ZB wz. 1926 ze zrzutu. Trzeci od prawej stoi plut. pchor. Adam Podkóliński "Michał", „Olszewski” (w jasnej koszuli) z opartym o ziemię niemieckim lekkim karabinem maszynowym - leMG 08/15. Na pierwszym planie po prawej powstaniec z brytyjskim granatnikiem przeciwpancernym PIAT
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/729Data wykonania: 23 sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Plut. pchor. . Adam Podkóliński "Michał", „Olszewski” z kompanii "Janusz" Batalionu "Harnaś" pozuje ze zdobytym po ataku na Komendę Policji niemieckim karabinem maszynowym leMG 08/15 na podwórzy kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20. W tle widoczna kapliczka, a za ogrodzeniem fragment elewacji bocznej (po...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Plut. pchor. . Adam Podkóliński "Michał", „Olszewski” z kompanii "Janusz" Batalionu "Harnaś" pozuje ze zdobytym po ataku na Komendę Policji niemieckim karabinem maszynowym leMG 08/15 na podwórzy kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20. W tle widoczna kapliczka, a za ogrodzeniem fragment elewacji bocznej (południowej) oficyny domu na posesji przy ul. Mazowieckiej 4
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/731Data wykonania: 3 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Plut. pchor. Włodzimierz Wiśniewski "Cygan" z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" stojący w bramie kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20 z czechosłowackim, ręcznym karabinem maszynowym ZB wz. 1926 zdobytym po ataku na Komendę Policji
Nr inwentarzowy: MPW-IN/732Data wykonania: 3 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Plut. pchor. Włodzimierz Wiśniewski "Cygan" z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" stojący w bramie kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 20 z czechosłowackim, ręcznym karabinem maszynowym ZB wz. 1926 zdobytym po ataku na Komendę Policji
Nr inwentarzowy: MPW-IN/733Data wykonania: 3 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Ppor. Jerzy Zamecki "Wilczek" z kompanii "Janusza" Batalionu "Harnaś" idący ul. Świętokrzyską z radiem zdobytym po ataku na Komendę Policji. Na szyi powstaniec ma zawieszony pistolet maszynowy "Błyskawica". W tle budynek przy ul. Świętokrzyskiej 19
Nr inwentarzowy: MPW-IN/734Data wykonania: 23 sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Ppor. Eugeniusz Lokajski „Brok” urodził się 14 grudnia 1908 r. w Warszawie. W wieku 16 lat, wstąpił do klubu sportowego „Warszawianka”, gdzie trenował m.in. bieganie, pływanie i piłkę nożną. W 1928 r. zdał maturę w ewangelickim gimnazjum im. Mikołaja Reja i rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej. W latach 1931-1932 odbywał służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Po powrocie do Warszawy podjął studia w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego (CIWF), gdzie w 1934 r. został asystentem – instruktorem lekkiej atletyki. W tym czasie podjął także pracę nauczyciela wychowania fizycznego w swoim dawnym gimnazjum. W latach 1934-1937 odniósł wiele sukcesów w zawodach sportowych, m.in.: mistrzostwo Polski w rzucie oszczepem (1934), wicemistrzostwo świata w pięcioboju w Budapeszcie (1935), rekord Polski w rzucie oszczepem – nie pokonany przez 17 lat (1936), udział w Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie (1936), wygrana w rzucie oszczepem podczas trójmeczu lekkoatletycznego Grecja – Polska – Czechosłowacja w Atenach (1937). We wrześniu 1939 r. był dowódcą plutonu w 35 Pułku Piechoty w rejonie Brześcia. Wzięty do niewoli, w październiku 1939 r. przedostał się do Warszawy. Przez pierwsze lata okupacji ukrywał się, pracując jako robotnik w Paprotni pod Warszawą. Później zorganizował pracownię fotograficzną przy ulicy Berezyńskiej na Saskiej Kępie i utrzymywał się głównie z fotografii teatralnej. W 1942 r. otworzył zakład fotograficzny w mieszkaniu matki przy ulicy Łuckiej 2 w Śródmieściu. Prowadził konspiracyjne zajęcia sportowe nad Wisłą pod oficjalnym szyldem „Punkt mycia i kąpieli”. Wykładał także na tajnych kompletach Akademii Wychowania Fizycznego. W tym czasie oficjalnie pracował jako nauczyciel gimnastyki w Prywatnej Szkole Powszechnej im. Mikołaja Reja. Od stycznia 1944 r. zaprzysiężony na żołnierza Armii Krajowej (AK), zastąpił swojego brata, Józefa, poległego 23 grudnia 1943 r. w starciu z Niemcami. Został dowódcą plutonu w 3 kompanii Praskiej, wchodzącej w skład I Batalionu Rejonu III Rembertów, VII Obwodu Armii Krajowej „Obroża”. W Powstaniu był oficerem łącznikowym kompanii „Koszta”, a od 30 sierpnia jej dowódcą. Został uprawniony „do noszenia i używania aparatu fotograficznego i filmowego”. Lokajski robił zdjęcia głównie w Śródmieściu i wywoływał je w mieszkaniu swojej siostry Zofii Domańskiej, która przechowała negatywy. 21 lub 22 sierpnia w kinie „Palladium” pokazany został nakręcony przez niego film ze szturmu na budynek PAST-y (Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej). 25 września, wobec zbliżającej się kapitulacji powstania, został oddelegowany do Komendy Głównej AK, w celu wykonania zdjęć do fałszywych dokumentów, które miały umożliwić powstańcom opuszczenie miasta z ludnością cywilną. Tego dnia zginął pod gruzami zbombardowanej kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 129, gdzie znajdował się sklep fotograficzny.
Na swoich zdjęciach Lokajski zdołał uchwycić chyba wszystkie ważniejsze aspekty Powstania w Warszawie: walkę powstańców i codzienność ludności cywilnej, barykady i szpitale polowe, powstańczy ślub i pogrzeby ofiar bombardowań niemieckich. Jako pełniący jednocześnie funkcję dowódcy plutonu w kompanii „Koszta”, przedstawiał głównie postacie kolegów z oddziału oraz akcje, w których brali udział. Aparatem firmy Leica, zdobytym w pierwszych dniach walki, dokumentował ulice Śródmieścia Północnego – od Królewskiej po plac Napoleona, od Tamki po Bagno. Największą grupę zdjęć stanowi cykl z 20 sierpnia, przedstawiający zdobycie budynku PAST-y, ważnego punktu niemieckiego oporu. Jego zdjęcia często pojawiały się w powojennych publikacjach. Był autorem najbardziej rozpoznawanych portretów powstańców, łączniczek i sanitariuszek.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie