Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Fragment placu Dąbrowskiego. Ujęcie spod kamienicy nr 4 w kierunku północnym. Perspektywę zamyka kamienica przy ul. Kredytowej 10
Nr inwentarzowy: MPW-IN/261Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa powstańców stojących przy wejściu do kamienicy przy placu Dąbrowskiego 5. Na murze widoczny propagandowy afisz powstańczy: "Nie ujdą kary niemieckie zbrodnie". Po prawej Zygmunt Soczek "Ładoń"
Nr inwentarzowy: MPW-IN/262Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Panorama miasta z wysokiego piętra budynku przy pl. Dąbrowskiego 5. Ujęcie w kierunku północno-zachodnim. Na pierwszym planie dach obniżonej do wysokości pierwszego piętra kamienicy Hersego przy ul. Marszałkowskiej 150. Dalej wyburzony kwartał Marszałkowskiej, ruiny Giełdy przy ul. Królewskiej 14, zieleń Ogrodu Saskiego i dalsza zabudo...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Panorama miasta z wysokiego piętra budynku przy pl. Dąbrowskiego 5. Ujęcie w kierunku północno-zachodnim. Na pierwszym planie dach obniżonej do wysokości pierwszego piętra kamienicy Hersego przy ul. Marszałkowskiej 150. Dalej wyburzony kwartał Marszałkowskiej, ruiny Giełdy przy ul. Królewskiej 14, zieleń Ogrodu Saskiego i dalsza zabudowa. W tle dymy pożarów w rejonie pl. Żelaznej Bramy
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/263Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Panorama miasta z wysokiego piętra budynku przy pl. Dąbrowskiego 5. Ujęcie w kierunku północnym. Na pierwszym planie po prawej kamienica Kropiwnickiego przy ul. Kredytowej 18, róg Marszałkowskiej 152. Nad nią wystaje wysoka kamienica przy ul. Marszałkowskiej 156 róg Królewskiej 35. Po lewej widoczne ruiny Giełdy przy ul. Królewskiej 14...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Panorama miasta z wysokiego piętra budynku przy pl. Dąbrowskiego 5. Ujęcie w kierunku północnym. Na pierwszym planie po prawej kamienica Kropiwnickiego przy ul. Kredytowej 18, róg Marszałkowskiej 152. Nad nią wystaje wysoka kamienica przy ul. Marszałkowskiej 156 róg Królewskiej 35. Po lewej widoczne ruiny Giełdy przy ul. Królewskiej 14 i zieleń Ogrodu Saskiego W tle dymy pożarów w rejonie pl. Żelaznej Bramy i placu Bankowego
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/264Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Panorama miasta z wysokiego piętra budynku przy pl. Dąbrowskiego 5. Ujęcie w kierunku północno-zachodnim. Na pierwszym planie dach obniżonej do wysokości pierwszego piętra kamienicy Hersego przy ul. Marszałkowskiej 150. Dalej, po prawej kamienica Kropiwnickiego przy ul. Kredytowej 18, róg Marszałkowskiej 152. Nad nią wystaje ściana szc...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Panorama miasta z wysokiego piętra budynku przy pl. Dąbrowskiego 5. Ujęcie w kierunku północno-zachodnim. Na pierwszym planie dach obniżonej do wysokości pierwszego piętra kamienicy Hersego przy ul. Marszałkowskiej 150. Dalej, po prawej kamienica Kropiwnickiego przy ul. Kredytowej 18, róg Marszałkowskiej 152. Nad nią wystaje ściana szczytowa kamienicy przy ul. Marszałkowskiej 156 róg Królewskiej 35. Po lewej widoczne ruiny Giełdy przy ul. Królewskiej 14 i zieleń Ogrodu Saskiego W tle dymy pożarów w rejonie placu Bankowego
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/265Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Panorama miasta z wysokiego piętra budynku przy pl. Dąbrowskiego 5. Ujęcie w kierunku północnym. Na pierwszym planie po lewej kamienica Kropiwnickiego przy ul. Kredytowej 18, po prawej dom Kredytowa 16. Nad nim wystaje ściana szczytowa oficyny na posesji Marszałkowska 154, dalej w głębi tyły zabudowy ul. Królewskiej. W tle dymy pożaró...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Panorama miasta z wysokiego piętra budynku przy pl. Dąbrowskiego 5. Ujęcie w kierunku północnym. Na pierwszym planie po lewej kamienica Kropiwnickiego przy ul. Kredytowej 18, po prawej dom Kredytowa 16. Nad nim wystaje ściana szczytowa oficyny na posesji Marszałkowska 154, dalej w głębi tyły zabudowy ul. Królewskiej. W tle dymy pożarów w rejonie ulicy Długiej
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/266Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Panorama miasta z wysokiego piętra budynku przy ul. Marszałkowskiej 146. Ujęcie w kierunku południowo-zachodnim. Na pierwszym planie po lewej fragment pałacu Pruszaka przy ul. Marszałkowskiej 141, w środku kadru teren posesji przy ul. Zielnej 36, z górującą po lewej ścianą szczytową kamienicy przy ul. Zielnej 34, dalej parter zniszczon...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Panorama miasta z wysokiego piętra budynku przy ul. Marszałkowskiej 146. Ujęcie w kierunku południowo-zachodnim. Na pierwszym planie po lewej fragment pałacu Pruszaka przy ul. Marszałkowskiej 141, w środku kadru teren posesji przy ul. Zielnej 36, z górującą po lewej ścianą szczytową kamienicy przy ul. Zielnej 34, dalej parter zniszczonej kamienicy przy ul. Zielnej 35 i zabudowa tzw. Pociejowa w rejonie ul Bagno. W tle po prawej widoczny fragment kościoła pw. Wszystkich Świętych przy pl. Grzybowskim 3/5
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/267Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Gmach PAST-y przy ul. Zielnej 39. Ujęcie z okna na czwartym piętrze kamienicy przy ul. Marszałkowskiej 146 w kierunku zachodnim. Na pierwszym planie ściana szczytowa budynków na posesji Marszałkowska 145 - Zielna 40
Nr inwentarzowy: MPW-IN/268Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Gmach PAST-y przy ul. Zielnej 39. Ujęcie z okna na czwartym piętrze kamienicy przy ul. Marszałkowskiej 146 w kierunku zachodnim. Na pierwszym planie ściana szczytowa budynków na posesji Marszałkowska 145 - Zielna 40
Nr inwentarzowy: MPW-IN/269Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Budynki PAST-y przy ulicy Zielnej 37/39. Ujęcie z okna na pierwszym piętrze kamienicy przy ul. Marszałkowskiej 146 w kierunku zachodnim. Na pierwszym planie ruiny zabudowy przy ul. Marszałkowskiej 143 - Zielnej 38 oraz ściana szczytowa budynków na posesji Marszałkowska 145 - Zielna 40
Nr inwentarzowy: MPW-IN/271Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Budynki PAST-y przy ulicy Zielnej 37/39. Ujęcie z okna na pierwszym piętrze kamienicy przy ul. Marszałkowskiej 146 w kierunku zachodnim. Na pierwszym planie ruiny zabudowy przy ul. Marszałkowskiej 143 - Zielnej 38 (na murze namalowany dwujęzyczny drogowskaz z napisem "Sächsischer Garten - Ogród Saski") oraz ściana szczytowa ...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Budynki PAST-y przy ulicy Zielnej 37/39. Ujęcie z okna na pierwszym piętrze kamienicy przy ul. Marszałkowskiej 146 w kierunku zachodnim. Na pierwszym planie ruiny zabudowy przy ul. Marszałkowskiej 143 - Zielnej 38 (na murze namalowany dwujęzyczny drogowskaz z napisem "Sächsischer Garten - Ogród Saski") oraz ściana szczytowa budynków na posesji Marszałkowska 145 - Zielna 40
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/272Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Częściowo zniszczona kamienica Goldstandów przy Dąbrowskiego 8 róg Kredytowej 9. Ujęcie od strony wylotu ulicy Szkolnej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/273Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Ppor. Eugeniusz Lokajski „Brok” urodził się 14 grudnia 1908 r. w Warszawie. W wieku 16 lat, wstąpił do klubu sportowego „Warszawianka”, gdzie trenował m.in. bieganie, pływanie i piłkę nożną. W 1928 r. zdał maturę w ewangelickim gimnazjum im. Mikołaja Reja i rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej. W latach 1931-1932 odbywał służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Po powrocie do Warszawy podjął studia w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego (CIWF), gdzie w 1934 r. został asystentem – instruktorem lekkiej atletyki. W tym czasie podjął także pracę nauczyciela wychowania fizycznego w swoim dawnym gimnazjum. W latach 1934-1937 odniósł wiele sukcesów w zawodach sportowych, m.in.: mistrzostwo Polski w rzucie oszczepem (1934), wicemistrzostwo świata w pięcioboju w Budapeszcie (1935), rekord Polski w rzucie oszczepem – nie pokonany przez 17 lat (1936), udział w Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie (1936), wygrana w rzucie oszczepem podczas trójmeczu lekkoatletycznego Grecja – Polska – Czechosłowacja w Atenach (1937). We wrześniu 1939 r. był dowódcą plutonu w 35 Pułku Piechoty w rejonie Brześcia. Wzięty do niewoli, w październiku 1939 r. przedostał się do Warszawy. Przez pierwsze lata okupacji ukrywał się, pracując jako robotnik w Paprotni pod Warszawą. Później zorganizował pracownię fotograficzną przy ulicy Berezyńskiej na Saskiej Kępie i utrzymywał się głównie z fotografii teatralnej. W 1942 r. otworzył zakład fotograficzny w mieszkaniu matki przy ulicy Łuckiej 2 w Śródmieściu. Prowadził konspiracyjne zajęcia sportowe nad Wisłą pod oficjalnym szyldem „Punkt mycia i kąpieli”. Wykładał także na tajnych kompletach Akademii Wychowania Fizycznego. W tym czasie oficjalnie pracował jako nauczyciel gimnastyki w Prywatnej Szkole Powszechnej im. Mikołaja Reja. Od stycznia 1944 r. zaprzysiężony na żołnierza Armii Krajowej (AK), zastąpił swojego brata, Józefa, poległego 23 grudnia 1943 r. w starciu z Niemcami. Został dowódcą plutonu w 3 kompanii Praskiej, wchodzącej w skład I Batalionu Rejonu III Rembertów, VII Obwodu Armii Krajowej „Obroża”. W Powstaniu był oficerem łącznikowym kompanii „Koszta”, a od 30 sierpnia jej dowódcą. Został uprawniony „do noszenia i używania aparatu fotograficznego i filmowego”. Lokajski robił zdjęcia głównie w Śródmieściu i wywoływał je w mieszkaniu swojej siostry Zofii Domańskiej, która przechowała negatywy. 21 lub 22 sierpnia w kinie „Palladium” pokazany został nakręcony przez niego film ze szturmu na budynek PAST-y (Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej). 25 września, wobec zbliżającej się kapitulacji powstania, został oddelegowany do Komendy Głównej AK, w celu wykonania zdjęć do fałszywych dokumentów, które miały umożliwić powstańcom opuszczenie miasta z ludnością cywilną. Tego dnia zginął pod gruzami zbombardowanej kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 129, gdzie znajdował się sklep fotograficzny.
Na swoich zdjęciach Lokajski zdołał uchwycić chyba wszystkie ważniejsze aspekty Powstania w Warszawie: walkę powstańców i codzienność ludności cywilnej, barykady i szpitale polowe, powstańczy ślub i pogrzeby ofiar bombardowań niemieckich. Jako pełniący jednocześnie funkcję dowódcy plutonu w kompanii „Koszta”, przedstawiał głównie postacie kolegów z oddziału oraz akcje, w których brali udział. Aparatem firmy Leica, zdobytym w pierwszych dniach walki, dokumentował ulice Śródmieścia Północnego – od Królewskiej po plac Napoleona, od Tamki po Bagno. Największą grupę zdjęć stanowi cykl z 20 sierpnia, przedstawiający zdobycie budynku PAST-y, ważnego punktu niemieckiego oporu. Jego zdjęcia często pojawiały się w powojennych publikacjach. Był autorem najbardziej rozpoznawanych portretów powstańców, łączniczek i sanitariuszek.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie