Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Mężczyzna z taczką i grupa osób na podwórzu gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja" przy ul. Marszałkowskiej 124/128. Ujęcie z bocznej bramy wychodzącej na ul. Moniuszki. W głębi zdobyczne samochody - Ford Victoria Model A i ciężarówka Ford V3000
Nr inwentarzowy: MPW-IN/151Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Unieruchomiony tramwaj linii nr 1 (Wawrzyszewska - Wierzbno) stanowiący fragment barykady pod kamienicą braci Zamboni przy Marszałkowskiej 127. Ujęcie z pierwszego piętra gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja" przy ul. Marszałkowskiej 124/128
Nr inwentarzowy: MPW-IN/152Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Powstaniec na stanowisku obserwacyjnym w narożnym oknie na trzecim piętrze gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja" przy ul. Marszałkowskiej 124/128. W okienku strzeleckim widoczny pistolet maszynowy Sten Mk II. Ujęcie w kierunku północno-zachodnim. W tle widoczny styk kamienic przy ul. Marszałkowskiej 127 i 129 (po pr...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Powstaniec na stanowisku obserwacyjnym w narożnym oknie na trzecim piętrze gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja" przy ul. Marszałkowskiej 124/128. W okienku strzeleckim widoczny pistolet maszynowy Sten Mk II. Ujęcie w kierunku północno-zachodnim. W tle widoczny styk kamienic przy ul. Marszałkowskiej 127 i 129 (po prawej)
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/153Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Nr inwentarzowy: MPW-IN/161Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Musztra II plutonu kompanii "Koszta" na podwórzu kamienicy Jankowskiego przy ul. Moniuszki 12. W pierwszej czwórce od prawej: strz. Paweł Kowalczyk "Andrzej", st. strz. Tadeusz Jankowski "Owa", st. strz. Zdzisław Kamiński "Czarny", strz. Stanisław Zieliński "Zielony"; w drugiej czwórce...
Nr inwentarzowy: MPW-IN/155Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Musztra II plutonu kompanii "Koszta" na podwórzu kamienicy Jankowskiego przy ul. Moniuszki 12. W pierwszej czwórce od prawej: strz. Paweł Kowalczyk "Andrzej", st. strz. Tadeusz Jankowski "Owa", st. strz. Zdzisław Kamiński "Czarny", strz. Stanisław Zieliński "Zielony"; w drugiej czwórce...
Nr inwentarzowy: MPW-IN/156Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Musztra II plutonu kompanii "Koszta" na podwórzu kamienicy Jankowskiego przy ul. Moniuszki 12. Przed frontem plutonu (odwrócony tyłem) stoi ppor. Stanisław Kuśpit "Kruk", nieopodal niego stoi prowadzący musztrę plut. Edmund Klimaszewski "Jerzy"; w pierwszej czwórce od prawej: strz. Paweł Kowalczyk "An...
Nr inwentarzowy: MPW-IN/157Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Musztra II plutonu kompanii "Koszta" na podwórzu kamienicy Jankowskiego przy ul. Moniuszki 12. Na pierwszym planie (odwrócony tyłem) stoi ppor. Stanisław Kuśpit "Kruk", nieopodal niego stoi prowadzący musztrę plut. Edmund Klimaszewski "Jerzy"; widoczna na fotografii pierwsza trójka od prawej: st. strz. Ta...
Nr inwentarzowy: MPW-IN/158Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa mężczyzn podczas ładowania ziemi do budowy barykady na rikszę towarową na ulicy Moniuszki. W tle po lewej fragment kamienicy Jankowskiego przy ul. Moniuszki 12, w głębi po prawej gmach Włoskiego Towarzystwa Ubezpieczeń „Riunione Adriatica di Sicurta” przy ul. Moniuszki 10, w którym na parterze mieściła się restauracja Adria
Nr inwentarzowy: MPW-IN/162Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa osób na rikszy na ulicy Jasnej. W tle budynek dawnego kina Rialto i kabaretu Morskie Oko przy ul. Jasnej 3
Nr inwentarzowy: MPW-IN/163Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa mężczyzn obok bramy kamienicy Harczyka przy ul. Jasnej 10 róg Sienkiewicza 6. Na ścianie naklejony plakat propagandowy: "Do broni w szeregach AK", autorstwa Mieczysława Jurgielewicza i Edmunda Burke
Nr inwentarzowy: MPW-IN/164Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Plakat propagandowy „Do broni w szeregach AK” autorstwa Mieczysława Jurgielewicza i Edmunda Burke, naklejony obok bramy kamienicy Harczyka przy ul. Jasnej 10 róg Sienkiewicza 6
Nr inwentarzowy: MPW-IN/165Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Ppor. Eugeniusz Lokajski „Brok” urodził się 14 grudnia 1908 r. w Warszawie. W wieku 16 lat, wstąpił do klubu sportowego „Warszawianka”, gdzie trenował m.in. bieganie, pływanie i piłkę nożną. W 1928 r. zdał maturę w ewangelickim gimnazjum im. Mikołaja Reja i rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej. W latach 1931-1932 odbywał służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Po powrocie do Warszawy podjął studia w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego (CIWF), gdzie w 1934 r. został asystentem – instruktorem lekkiej atletyki. W tym czasie podjął także pracę nauczyciela wychowania fizycznego w swoim dawnym gimnazjum. W latach 1934-1937 odniósł wiele sukcesów w zawodach sportowych, m.in.: mistrzostwo Polski w rzucie oszczepem (1934), wicemistrzostwo świata w pięcioboju w Budapeszcie (1935), rekord Polski w rzucie oszczepem – nie pokonany przez 17 lat (1936), udział w Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie (1936), wygrana w rzucie oszczepem podczas trójmeczu lekkoatletycznego Grecja – Polska – Czechosłowacja w Atenach (1937). We wrześniu 1939 r. był dowódcą plutonu w 35 Pułku Piechoty w rejonie Brześcia. Wzięty do niewoli, w październiku 1939 r. przedostał się do Warszawy. Przez pierwsze lata okupacji ukrywał się, pracując jako robotnik w Paprotni pod Warszawą. Później zorganizował pracownię fotograficzną przy ulicy Berezyńskiej na Saskiej Kępie i utrzymywał się głównie z fotografii teatralnej. W 1942 r. otworzył zakład fotograficzny w mieszkaniu matki przy ulicy Łuckiej 2 w Śródmieściu. Prowadził konspiracyjne zajęcia sportowe nad Wisłą pod oficjalnym szyldem „Punkt mycia i kąpieli”. Wykładał także na tajnych kompletach Akademii Wychowania Fizycznego. W tym czasie oficjalnie pracował jako nauczyciel gimnastyki w Prywatnej Szkole Powszechnej im. Mikołaja Reja. Od stycznia 1944 r. zaprzysiężony na żołnierza Armii Krajowej (AK), zastąpił swojego brata, Józefa, poległego 23 grudnia 1943 r. w starciu z Niemcami. Został dowódcą plutonu w 3 kompanii Praskiej, wchodzącej w skład I Batalionu Rejonu III Rembertów, VII Obwodu Armii Krajowej „Obroża”. W Powstaniu był oficerem łącznikowym kompanii „Koszta”, a od 30 sierpnia jej dowódcą. Został uprawniony „do noszenia i używania aparatu fotograficznego i filmowego”. Lokajski robił zdjęcia głównie w Śródmieściu i wywoływał je w mieszkaniu swojej siostry Zofii Domańskiej, która przechowała negatywy. 21 lub 22 sierpnia w kinie „Palladium” pokazany został nakręcony przez niego film ze szturmu na budynek PAST-y (Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej). 25 września, wobec zbliżającej się kapitulacji powstania, został oddelegowany do Komendy Głównej AK, w celu wykonania zdjęć do fałszywych dokumentów, które miały umożliwić powstańcom opuszczenie miasta z ludnością cywilną. Tego dnia zginął pod gruzami zbombardowanej kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 129, gdzie znajdował się sklep fotograficzny.
Na swoich zdjęciach Lokajski zdołał uchwycić chyba wszystkie ważniejsze aspekty Powstania w Warszawie: walkę powstańców i codzienność ludności cywilnej, barykady i szpitale polowe, powstańczy ślub i pogrzeby ofiar bombardowań niemieckich. Jako pełniący jednocześnie funkcję dowódcy plutonu w kompanii „Koszta”, przedstawiał głównie postacie kolegów z oddziału oraz akcje, w których brali udział. Aparatem firmy Leica, zdobytym w pierwszych dniach walki, dokumentował ulice Śródmieścia Północnego – od Królewskiej po plac Napoleona, od Tamki po Bagno. Największą grupę zdjęć stanowi cykl z 20 sierpnia, przedstawiający zdobycie budynku PAST-y, ważnego punktu niemieckiego oporu. Jego zdjęcia często pojawiały się w powojennych publikacjach. Był autorem najbardziej rozpoznawanych portretów powstańców, łączniczek i sanitariuszek.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie