Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Powstańcza półciężarówka na ulicy Świętokrzyskiej. Ujęcie od skrzyżowania z Jasną w kierunku wschodnim. Po prawej narożnik kamienicy Jasna 16 / Świętokrzyska 27, po lewej domy Świętokrzyska 34, 32, 30, 28 i narożnik kamienicy Straklińskiego przy Mazowieckiej 2 / Świętokrzyskiej 22
Nr inwentarzowy: MPW-IN/139Data wykonania: 4 sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Żołnierze niemieccy wprowadzani pod eskortą kilku uzbrojonych powstańców do gmachu PKO przy ul. Świętokrzyskiej 31/33
Nr inwentarzowy: MPW-IN/140Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Żołnierze niemieccy prowadzeni przez kilku uzbrojonych powstańców do obozu jenieckiego (tzw. zbiornicy jenieckiej) w gmachu PKO przy ul. Świętokrzyskiej 31/33 róg Jasnej 9
Nr inwentarzowy: MPW-IN/141Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa żołnierzy niemieckich wraz z urzędnikiem ubranym po cywilnemu, prowadzona pod eskortą kilku uzbrojonych powstańców, skręca z ul. Jasnej w Świętokrzyską, zmierzając do obozu jenieckiego (tzw. zbiornicy jenieckiej) w gmachu PKO (świętokrzyska 31/33, róg Jasnej 9). W tle widoczna elewacja kamienicy braci Bachrachów przy ul. Świętokr...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa żołnierzy niemieckich wraz z urzędnikiem ubranym po cywilnemu, prowadzona pod eskortą kilku uzbrojonych powstańców, skręca z ul. Jasnej w Świętokrzyską, zmierzając do obozu jenieckiego (tzw. zbiornicy jenieckiej) w gmachu PKO (świętokrzyska 31/33, róg Jasnej 9). W tle widoczna elewacja kamienicy braci Bachrachów przy ul. Świętokrzyskiej 36/38/40, wylot ulicy Szkolnej i narożnik kamienicy przy ul. Świętokrzyskiej 42
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/142Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa żołnierzy niemieckich wraz z urzędnikiem ubranym po cywilnemu, prowadzona pod eskortą kilku uzbrojonych powstańców, przechodzi obok barykady pod kamienicą przy ul. Jasnej 7, zmierzając do obozu jenieckiego (tzw. zbiornicy jenieckiej) w gmachu PKO przy ul. Świętokrzyskiej 31/33, róg Jasnej 9. Nad witryną widoczny szyld zakładu el...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa żołnierzy niemieckich wraz z urzędnikiem ubranym po cywilnemu, prowadzona pod eskortą kilku uzbrojonych powstańców, przechodzi obok barykady pod kamienicą przy ul. Jasnej 7, zmierzając do obozu jenieckiego (tzw. zbiornicy jenieckiej) w gmachu PKO przy ul. Świętokrzyskiej 31/33, róg Jasnej 9. Nad witryną widoczny szyld zakładu elektrotechnicznego Józefa Strzyżewskiego
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/143Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa żołnierzy niemieckich, prowadzona pod eskortą kilku uzbrojonych powstańców ul. Moniuszki, zmierzająca do obozu jenieckiego (tzw. zbiornicy jenieckiej) mieszczącego się w gmachu PKO przy ul. Świętokrzyskiej 31/33 róg Jasnej 9. W tle grupa powstańców przyglądająca się kolumnie przy narożniku kamienicy przy ul. Moniuszki 8 / Jasnej...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa żołnierzy niemieckich, prowadzona pod eskortą kilku uzbrojonych powstańców ul. Moniuszki, zmierzająca do obozu jenieckiego (tzw. zbiornicy jenieckiej) mieszczącego się w gmachu PKO przy ul. Świętokrzyskiej 31/33 róg Jasnej 9. W tle grupa powstańców przyglądająca się kolumnie przy narożniku kamienicy przy ul. Moniuszki 8 / Jasnej 7 (po lewej), w głębi po prawej grupa kobiet pod kamienicą przy ul. Jasnej 14
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/144Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa żołnierzy niemieckich wraz z urzędnikiem ubranym po cywilnemu, prowadzona pod eskortą kilku uzbrojonych powstańców ul. Moniuszki do obozu jenieckiego (tzw. zbiornicy jenieckiej) mieszczącego się w gmachu PKO przy ul. Świętokrzyskiej 31/33 róg Jasnej 9. W tle widoczna brama boczna gmachu Filharmonii i fragment kamienicy przy ul. M...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa żołnierzy niemieckich wraz z urzędnikiem ubranym po cywilnemu, prowadzona pod eskortą kilku uzbrojonych powstańców ul. Moniuszki do obozu jenieckiego (tzw. zbiornicy jenieckiej) mieszczącego się w gmachu PKO przy ul. Świętokrzyskiej 31/33 róg Jasnej 9. W tle widoczna brama boczna gmachu Filharmonii i fragment kamienicy przy ul. Moniuszki 7 (po prawej)
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/145Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Kpr. pchor. Antoni Tuleja "Niedźwiedź" z kompanii "Koszta" jadący na motocyklu ul. Moniuszki. W tle parter kamienicy Jankowskiego przy ul. Moniuszki 12
Nr inwentarzowy: MPW-IN/146Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Kpr. pchor. Antoni Tuleja "Niedźwiedź" z kompanii "Koszta" jadący na motocyklu ul. Moniuszki. W tle od lewej gmach Włoskiego Towarzystwa Ubezpieczeń "Riunione Adriatica di Sicurta" przy ul. Moniuszki 10, kamienica nr 8, wylot ul. Jasnej i narożny dom Towarzystwa Ubezpieczeń "Vesta" przy ul. Moniu...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Kpr. pchor. Antoni Tuleja "Niedźwiedź" z kompanii "Koszta" jadący na motocyklu ul. Moniuszki. W tle od lewej gmach Włoskiego Towarzystwa Ubezpieczeń "Riunione Adriatica di Sicurta" przy ul. Moniuszki 10, kamienica nr 8, wylot ul. Jasnej i narożny dom Towarzystwa Ubezpieczeń "Vesta" przy ul. Moniuszki 6 róg Jasnej 14
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/147Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Por. Roman Rozmiłowski "Zawada" jadący na motocyklu ulicą Moniuszki. Ujęcie na wysokości kamienicy nr 7 w kierunku wschodnim. Po prawej gmach Filharmonii (w cieniu), wykusz narożnej kamienicy przy ul. Moniuszki 3 / Jasnej 12. Perspektywę zamyka fragment gmachu Poczty Głównej na placu Napoleona 8
Nr inwentarzowy: MPW-IN/148Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Kpr. pchor. Antoni Tuleja "Niedźwiedź" z kompanii "Koszta" siedzący na motocyklu na ul. Moniuszki. Powstaniec ma na plecach przewieszony karabin Mauser. Ujęcie w kierunku zachodnim. Na drugim planie po prawej dwóch rozmawiających powstańców i narożnik kamienicy Jankowskiego przy ul. Moniuszki 12. W tle widoczna bar...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Kpr. pchor. Antoni Tuleja "Niedźwiedź" z kompanii "Koszta" siedzący na motocyklu na ul. Moniuszki. Powstaniec ma na plecach przewieszony karabin Mauser. Ujęcie w kierunku zachodnim. Na drugim planie po prawej dwóch rozmawiających powstańców i narożnik kamienicy Jankowskiego przy ul. Moniuszki 12. W tle widoczna barykada zamykająca wylot na ulicę Marszałkowską, a za nią kamienice braci Zamboni przy ul. Marszałkowskiej 127 (po lewej) oraz fragment sąsiedniej pod nr 129
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/149Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa cywilów na podwórzu gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja" przy ul. Marszałkowskiej 124/128. Ujęcie z bocznej bramy wychodzącej na ul. Moniuszki. Na pierwszym planie mężczyzna z koszem, za nim troje dzieci na rikszy towarowej, w głębi zdobyczne samochody - Ford Victoria Model A i ciężarówka Ford V3000, w środku ...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa cywilów na podwórzu gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja" przy ul. Marszałkowskiej 124/128. Ujęcie z bocznej bramy wychodzącej na ul. Moniuszki. Na pierwszym planie mężczyzna z koszem, za nim troje dzieci na rikszy towarowej, w głębi zdobyczne samochody - Ford Victoria Model A i ciężarówka Ford V3000, w środku grupa osób
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/150Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Ppor. Eugeniusz Lokajski „Brok” urodził się 14 grudnia 1908 r. w Warszawie. W wieku 16 lat, wstąpił do klubu sportowego „Warszawianka”, gdzie trenował m.in. bieganie, pływanie i piłkę nożną. W 1928 r. zdał maturę w ewangelickim gimnazjum im. Mikołaja Reja i rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej. W latach 1931-1932 odbywał służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Po powrocie do Warszawy podjął studia w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego (CIWF), gdzie w 1934 r. został asystentem – instruktorem lekkiej atletyki. W tym czasie podjął także pracę nauczyciela wychowania fizycznego w swoim dawnym gimnazjum. W latach 1934-1937 odniósł wiele sukcesów w zawodach sportowych, m.in.: mistrzostwo Polski w rzucie oszczepem (1934), wicemistrzostwo świata w pięcioboju w Budapeszcie (1935), rekord Polski w rzucie oszczepem – nie pokonany przez 17 lat (1936), udział w Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie (1936), wygrana w rzucie oszczepem podczas trójmeczu lekkoatletycznego Grecja – Polska – Czechosłowacja w Atenach (1937). We wrześniu 1939 r. był dowódcą plutonu w 35 Pułku Piechoty w rejonie Brześcia. Wzięty do niewoli, w październiku 1939 r. przedostał się do Warszawy. Przez pierwsze lata okupacji ukrywał się, pracując jako robotnik w Paprotni pod Warszawą. Później zorganizował pracownię fotograficzną przy ulicy Berezyńskiej na Saskiej Kępie i utrzymywał się głównie z fotografii teatralnej. W 1942 r. otworzył zakład fotograficzny w mieszkaniu matki przy ulicy Łuckiej 2 w Śródmieściu. Prowadził konspiracyjne zajęcia sportowe nad Wisłą pod oficjalnym szyldem „Punkt mycia i kąpieli”. Wykładał także na tajnych kompletach Akademii Wychowania Fizycznego. W tym czasie oficjalnie pracował jako nauczyciel gimnastyki w Prywatnej Szkole Powszechnej im. Mikołaja Reja. Od stycznia 1944 r. zaprzysiężony na żołnierza Armii Krajowej (AK), zastąpił swojego brata, Józefa, poległego 23 grudnia 1943 r. w starciu z Niemcami. Został dowódcą plutonu w 3 kompanii Praskiej, wchodzącej w skład I Batalionu Rejonu III Rembertów, VII Obwodu Armii Krajowej „Obroża”. W Powstaniu był oficerem łącznikowym kompanii „Koszta”, a od 30 sierpnia jej dowódcą. Został uprawniony „do noszenia i używania aparatu fotograficznego i filmowego”. Lokajski robił zdjęcia głównie w Śródmieściu i wywoływał je w mieszkaniu swojej siostry Zofii Domańskiej, która przechowała negatywy. 21 lub 22 sierpnia w kinie „Palladium” pokazany został nakręcony przez niego film ze szturmu na budynek PAST-y (Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej). 25 września, wobec zbliżającej się kapitulacji powstania, został oddelegowany do Komendy Głównej AK, w celu wykonania zdjęć do fałszywych dokumentów, które miały umożliwić powstańcom opuszczenie miasta z ludnością cywilną. Tego dnia zginął pod gruzami zbombardowanej kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 129, gdzie znajdował się sklep fotograficzny.
Na swoich zdjęciach Lokajski zdołał uchwycić chyba wszystkie ważniejsze aspekty Powstania w Warszawie: walkę powstańców i codzienność ludności cywilnej, barykady i szpitale polowe, powstańczy ślub i pogrzeby ofiar bombardowań niemieckich. Jako pełniący jednocześnie funkcję dowódcy plutonu w kompanii „Koszta”, przedstawiał głównie postacie kolegów z oddziału oraz akcje, w których brali udział. Aparatem firmy Leica, zdobytym w pierwszych dniach walki, dokumentował ulice Śródmieścia Północnego – od Królewskiej po plac Napoleona, od Tamki po Bagno. Największą grupę zdjęć stanowi cykl z 20 sierpnia, przedstawiający zdobycie budynku PAST-y, ważnego punktu niemieckiego oporu. Jego zdjęcia często pojawiały się w powojennych publikacjach. Był autorem najbardziej rozpoznawanych portretów powstańców, łączniczek i sanitariuszek.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie