Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Umacnianie workami z piaskiem witryny sklepu ogrodniczego C. Ulricha w kamienicy przy Moniuszki 11 róg Marszałkowskiej 124/128 (budynek dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja"). W środku kadru widoczne uliczne mogiły
Nr inwentarzowy: MPW-IN/225Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Ludność cywilna napełnia worki z piaskiem, pomagając powstańcom umocnić witryny sklepu ogrodniczego C. Ulricha w kamienicy przy ul. Moniuszki 11 róg Marszałkowskiej 124/128 (budynek dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja"). Na pierwszym planie uliczne mogiły, w tle po prawej unieruchomiony tramwaj na ul. Marszałkowskiej na st...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Ludność cywilna napełnia worki z piaskiem, pomagając powstańcom umocnić witryny sklepu ogrodniczego C. Ulricha w kamienicy przy ul. Moniuszki 11 róg Marszałkowskiej 124/128 (budynek dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja"). Na pierwszym planie uliczne mogiły, w tle po prawej unieruchomiony tramwaj na ul. Marszałkowskiej na styku kamienic 125 i 127
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/226Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Ludność cywilna napełnia worki z piaskiem, pomagając powstańcom zabarykadować witryny sklepu ogrodniczego C. Ulricha w kamienicy przy Moniuszki 11 róg Marszałkowskiej 124/128 (budynek dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja")
Nr inwentarzowy: MPW-IN/227Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Ludność cywilna napełnia worki z piaskiem, pomagając powstańcom zabarykadować witryny sklepu ogrodniczego C. Ulricha w kamienicy przy Moniuszki 11 róg Marszałkowskiej 124/128 (budynek dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja"). W środku kadru na rozkopanym chodniku widoczne mogiły
Nr inwentarzowy: MPW-IN/228Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Ludność cywilna napełnia worki z piaskiem, pomagając powstańcom zabarykadować witryny sklepu ogrodniczego C. Ulricha w kamienicy przy Moniuszki 11 róg Marszałkowskiej 124/128 (budynek dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja"). Ujęcie w kierunku wschodnim
Nr inwentarzowy: MPW-IN/229Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Ludność cywilna napełniająca worki z piaskiem pod kamienicą Jankowskiego przy ul. Moniuszki 12
Nr inwentarzowy: MPW-IN/230Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Ludność cywilna napełnia worki z piaskiem, pomagając powstańcom zabarykadować witryny sklepu ogrodniczego C. Ulricha w kamienicy przy Moniuszki 11 róg Marszałkowskiej 124/128 (budynek dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja")
Nr inwentarzowy: MPW-IN/231Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Żołnierze z Oddziału Osłonowego Wojskowych Zakładów Wydawniczych (WZW) w powstańczej kantynie, utworzonej w kawiarni Yacht-Klub w kamienicy Lewenfisza przy ulicy Sienkiewicza 1. Od lewej stoi: plut. Wacław Latoszek "Kukułka"; siedzą: kpr. pchor. Wojciech Szendzikowski "Marabut" i por. Stefan Berent "Steb"...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Żołnierze z Oddziału Osłonowego Wojskowych Zakładów Wydawniczych (WZW) w powstańczej kantynie, utworzonej w kawiarni Yacht-Klub w kamienicy Lewenfisza przy ulicy Sienkiewicza 1. Od lewej stoi: plut. Wacław Latoszek "Kukułka"; siedzą: kpr. pchor. Wojciech Szendzikowski "Marabut" i por. Stefan Berent "Steb" . W tle widoczny propagandowy afisz powstańczy: "Polaku Godzina Wolności wybiła w jedności nasza potęga i siła"
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/232Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Żołnierze z Oddziału Osłonowego Wojskowych Zakładów Wydawniczych (WZW) w powstańczej kantynie, utworzonej w kawiarni Yacht-Klub w kamienicy Lewenfisza przy ulicy Sienkiewicza 1. Od lewej stoi: plut. Wacław Latoszek "Kukułka"; siedzą: kpr. pchor. Wojciech Szendzikowski "Marabut" i por. Stefan Berent "Steb"...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Żołnierze z Oddziału Osłonowego Wojskowych Zakładów Wydawniczych (WZW) w powstańczej kantynie, utworzonej w kawiarni Yacht-Klub w kamienicy Lewenfisza przy ulicy Sienkiewicza 1. Od lewej stoi: plut. Wacław Latoszek "Kukułka"; siedzą: kpr. pchor. Wojciech Szendzikowski "Marabut" i por. Stefan Berent "Steb". W tle widoczny propagandowy afisz powstańczy: "Polaku Godzina Wolności wybiła w jedności nasza potęga i siła"
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/233Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Powstaniec w wejściu do punktu werbunkowego AK, mieszczącego się w restauracji Jurata na parterze gmachu Filharmonii przy ul. Jasnej 5
Nr inwentarzowy: MPW-IN/234Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Dzieci napełniające worki piaskiem na podwórzu gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja" przy ul. Marszałkowskiej 124/128, róg Moniuszki 11. W tle zdobyczna ciężarówka marki Ford V3000
Nr inwentarzowy: MPW-IN/235Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Dzieci napełniające worki piaskiem na podwórzu gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja" przy ul. Marszałkowskiej 124/128, róg Moniuszki 11. W tle zdobyczna ciężarówka marki Ford V3000
Nr inwentarzowy: MPW-IN/236Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Przejście w murze w rejonie posesji Mazowiecka 11. Młody powstaniec podczas rozmowy z kolegą
Nr inwentarzowy: MPW-IN/237Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Podwórze na tyłach posesji przy ul. Mazowieckiej 11. Łączniczka Jadwiga Maydell "Jadwiga" z plutonu 1147 wypisująca na krzyżu imię i nazwisko swojego ukochanego, dowódcy por. Kazimierza Pogorzelskiego "Rygla", który zginął 2 sierpnia na placu Małachowskiego
Nr inwentarzowy: MPW-IN/238Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Zbombardowany gmach dawnego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego przy ul. Kredytowej 1 róg Mazowieckiej, w którym podczas okupacji mieścił się Arbeitsamt (Niemiecki Urząd Pracy). Ujęcie od strony podwórza
Nr inwentarzowy: MPW-IN/239Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Powstaniec ze Zgrupowania "Bartkiewicza" uczący chłopca obsługi pistoletu na podwórzu dawnego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego przy ul. Kredytowej 1 róg Mazowieckiej, w którym podczas okupacji umieszczono Arbeitsamt (Niemiecki Urząd Pracy)
Nr inwentarzowy: MPW-IN/240Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Podwórze na tyłach posesji przy ul. Mazowieckiej 11. Łączniczka Jadwiga Maydell "Jadwiga" z plutonu 1147 wypisująca na krzyżu imię i nazwisko swojego ukochanego, dowódcy por. Kazimierza Pogorzelskiego "Rygla", który zginął 2 sierpnia na placu Małachowskiego
Nr inwentarzowy: MPW-IN/241Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Zaułek między zbombardowanym budynkiem Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego przy ul. Kredytowej 1 (w czasie okupacji mieścił się tu Arbeitsamt) a gmachem Zarządu Towarzystwa Zakładów Gazowych przy ul. Kredytowej 3 (po lewej). W tle widoczny fragment kościoła ewangelicko-augsburskiego pw. św Trójcy na placu Małachowskiego
Nr inwentarzowy: MPW-IN/242Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Zbombardowany gmach dawnego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego przy ul. Kredytowej 1 róg Mazowieckiej, w którym podczas okupacji mieścił się Arbeitsamt (Niemiecki Urząd Pracy). Ujęcie od strony podwórza
Nr inwentarzowy: MPW-IN/243Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Zbombardowany gmach dawnego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego przy ul. Kredytowej 1 róg Mazowieckiej, w którym podczas okupacji mieścił się Arbeitsamt (Niemiecki Urząd Pracy). Ujęcie od strony podwórza
Nr inwentarzowy: MPW-IN/244Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Zniszczona brama tylnej oficyny kamienicy przy ul. Kredytowej 5. Ujęcie w kierunku południowym. Po lewej widoczny owalny narożnik domu o adresie Mazowiecka 11a (obecnie Kredytowa 3a)
Nr inwentarzowy: MPW-IN/245Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Perspektywa ulicy Kredytowej. Ujęcie z okna na pierwszym piętrze kamienicy pod nr 5 w kierunku zachodnim. Od prawej kolejno: kamienica Glassa pod nr 6, parter zniszczonego domu nr 8, a następnie kamienice nr 10, 12, 14, 16 i 18. Perspektywę zamyka budynek przy ul. Zielnej 47
Nr inwentarzowy: MPW-IN/246Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Barykada zamykająca wylot ulicy Kredytowej na plac Małachowskiego. Ujęcie z okna na pierwszym piętrze kamienicy pod nr 5 w kierunku wschodnim. Po lewej na pierwszym planie gimnazjum żeńskie zboru ewangelicko-augsburskiego przy Kredytowej 2, dalej dom przy placu Małachowskiego 2 róg Traugutta
Nr inwentarzowy: MPW-IN/247Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Zwalona ściana tylnej oficyny kamienicy przy ul. Kredytowej 5. Ujęcie z podwórza kamienicy przy ul. Mazowieckiej 11a (obecnie Kredytowa 3a)
Nr inwentarzowy: MPW-IN/248Data wykonania: 2 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Ppor. Eugeniusz Lokajski „Brok” urodził się 14 grudnia 1908 r. w Warszawie. W wieku 16 lat, wstąpił do klubu sportowego „Warszawianka”, gdzie trenował m.in. bieganie, pływanie i piłkę nożną. W 1928 r. zdał maturę w ewangelickim gimnazjum im. Mikołaja Reja i rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej. W latach 1931-1932 odbywał służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Po powrocie do Warszawy podjął studia w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego (CIWF), gdzie w 1934 r. został asystentem – instruktorem lekkiej atletyki. W tym czasie podjął także pracę nauczyciela wychowania fizycznego w swoim dawnym gimnazjum. W latach 1934-1937 odniósł wiele sukcesów w zawodach sportowych, m.in.: mistrzostwo Polski w rzucie oszczepem (1934), wicemistrzostwo świata w pięcioboju w Budapeszcie (1935), rekord Polski w rzucie oszczepem – nie pokonany przez 17 lat (1936), udział w Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie (1936), wygrana w rzucie oszczepem podczas trójmeczu lekkoatletycznego Grecja – Polska – Czechosłowacja w Atenach (1937). We wrześniu 1939 r. był dowódcą plutonu w 35 Pułku Piechoty w rejonie Brześcia. Wzięty do niewoli, w październiku 1939 r. przedostał się do Warszawy. Przez pierwsze lata okupacji ukrywał się, pracując jako robotnik w Paprotni pod Warszawą. Później zorganizował pracownię fotograficzną przy ulicy Berezyńskiej na Saskiej Kępie i utrzymywał się głównie z fotografii teatralnej. W 1942 r. otworzył zakład fotograficzny w mieszkaniu matki przy ulicy Łuckiej 2 w Śródmieściu. Prowadził konspiracyjne zajęcia sportowe nad Wisłą pod oficjalnym szyldem „Punkt mycia i kąpieli”. Wykładał także na tajnych kompletach Akademii Wychowania Fizycznego. W tym czasie oficjalnie pracował jako nauczyciel gimnastyki w Prywatnej Szkole Powszechnej im. Mikołaja Reja. Od stycznia 1944 r. zaprzysiężony na żołnierza Armii Krajowej (AK), zastąpił swojego brata, Józefa, poległego 23 grudnia 1943 r. w starciu z Niemcami. Został dowódcą plutonu w 3 kompanii Praskiej, wchodzącej w skład I Batalionu Rejonu III Rembertów, VII Obwodu Armii Krajowej „Obroża”. W Powstaniu był oficerem łącznikowym kompanii „Koszta”, a od 30 sierpnia jej dowódcą. Został uprawniony „do noszenia i używania aparatu fotograficznego i filmowego”. Lokajski robił zdjęcia głównie w Śródmieściu i wywoływał je w mieszkaniu swojej siostry Zofii Domańskiej, która przechowała negatywy. 21 lub 22 sierpnia w kinie „Palladium” pokazany został nakręcony przez niego film ze szturmu na budynek PAST-y (Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej). 25 września, wobec zbliżającej się kapitulacji powstania, został oddelegowany do Komendy Głównej AK, w celu wykonania zdjęć do fałszywych dokumentów, które miały umożliwić powstańcom opuszczenie miasta z ludnością cywilną. Tego dnia zginął pod gruzami zbombardowanej kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 129, gdzie znajdował się sklep fotograficzny.
Na swoich zdjęciach Lokajski zdołał uchwycić chyba wszystkie ważniejsze aspekty Powstania w Warszawie: walkę powstańców i codzienność ludności cywilnej, barykady i szpitale polowe, powstańczy ślub i pogrzeby ofiar bombardowań niemieckich. Jako pełniący jednocześnie funkcję dowódcy plutonu w kompanii „Koszta”, przedstawiał głównie postacie kolegów z oddziału oraz akcje, w których brali udział. Aparatem firmy Leica, zdobytym w pierwszych dniach walki, dokumentował ulice Śródmieścia Północnego – od Królewskiej po plac Napoleona, od Tamki po Bagno. Największą grupę zdjęć stanowi cykl z 20 sierpnia, przedstawiający zdobycie budynku PAST-y, ważnego punktu niemieckiego oporu. Jego zdjęcia często pojawiały się w powojennych publikacjach. Był autorem najbardziej rozpoznawanych portretów powstańców, łączniczek i sanitariuszek.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie