Hasło „Naturalnie, że Warszawa” stanowi wspólny mianownik dla trzech cykli o tematyce przyrodniczej, będących propozycją Instytutu Stefana Starzyńskiego, oddziału Muzeum Powstania Warszawskiego, ukazania warszawiakom ich miasta w kontekście otaczającej natury.
Jej obecność jest może mniej oczywista i nie rzuca się w oczy w zurbanizowanej przestrzeni, ale ma ona na nas równie istotny wpływ, jak gdzie indziej. W mieście częściej uświadamiamy sobie istnienie obok nas natury, kiedy staje się ona dokuczliwa i irytująca, niż wtedy, gdy działa na nas kojąco. A jednak te rzadkie chwile, kiedy mamy okazję cieszyć się w pełni świadomym z nią kontaktem, sprawiają, że nie wyobrażamy sobie bez niej swojej miejskiej egzystencji. Dla większości z nas nie ma znaczenia, w jaki sposób kwitnące drzewo wydziela wspaniały aromat i jaki konkretnie ptak koncertuje nam nad głową. Jeśli jednak czasami to kogoś nurtuje, a do tego zastanawia go, skąd właściwie wziął się park czy las, w którym zwykł odpoczywać, dlaczego akurat znajduje się tutaj i jak powstał… to właśnie dla niego przeznaczone są spotkania z serii „Naturalnie, że Warszawa”. W jej ramach chcielibyśmy przybliżyć mieszkańcom wiedzę na temat otaczającej ich natury, wskazując przy okazji na historyczne aspekty przekształceń przyrodniczego krajobrazu stolicy. Zależy nam również na przekonaniu warszawiaków, że poza biernym doświadczaniem natury w ich mieście możliwe jest wejście w kontakt z nią w bardzo aktywny sposób, chociażby poprzez praktykowanie pszczelarstwa.
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych do udziału w wybranych przez siebie zajęciach - trzech przenikających się tematycznie cykli serii „Naturalnie, że Warszawa”, tj.: „Warszawa zakorzeniona” – cykl dendrologiczny, „Warszawa stroszy piórka” – cykl ornitologiczny oraz Apis Varsoviensis – cykl pszczelarski.
WARSZAWA STROSZY PIÓRKA
W roku 2016 zainicjowaliśmy cykl „Warszawa stroszy piórka” przeznaczony dla warszawskich miłośników ptaków. Podczas 17 spotkań staraliśmy się przekonać uczestników, że można prowadzić własne obserwacje przyrodnicze również w warunkach miejskich, czerpiąc satysfakcję z poznawania mniej oczywistej strony miasta.
Czy obserwowanie ptaków może się kiedykolwiek znudzić? Raczej nie w cyklu „Warszawa stroszy piórka”. Na ornitologicznych spotkaniach organizowanych przez Muzeum Powstania Warszawskiego będziemy odkrywać kolejne ptasie tajemnice stolicy, próbując znowu spojrzeć na miasto z perspektywy jego skrzydlatych mieszkańców. W dżunglę ptasich losów ponownie zabiorą nas ornitolodzy, pasjonaci, nauczyciele i miejscy aktywiści, dla których ptaki i przyroda to sposób na życie. Zapraszamy na kontynuację cyklu w tegorocznej odsłonie: z nowymi tematami, trasami spacerów i warsztatami.
Podobnie jak w roku poprzednim zajęcia poprowadzą współpracujący z nami stale: Michał Kryciński, Stanisław Łubieński, Paweł Pstrokoński oraz Marcin Siuchno.
W tym roku postaramy się udowodnić, że ptaki można obserwować przy każdej okazji, nawet w drodze do pracy lub szkoły. Dlatego już w kwietniu zapraszamy ptasiarzy na bardzo poranne spacery w okolicach różnych stacji metra i to w dni powszednie, tak by chętni mogli odpowiednio nastroić się do wypełniania codziennych obowiązków, a jednocześnie mieli możliwość w miarę łatwego dojazdu w miejsca swojego przeznaczenia. Poza tym, chcielibyśmy, by miłośnicy ptaków mogli mieć z nimi kontakt nie tylko za pośrednictwem lornetki – stąd zamysł prezentacji profesjonalnego obrączkowania ptaków (w ramach funkcjonujących programów badawczych), a także pokazu sokolniczego w kontekście ochrony ptaków szponiastych, a przede wszystkim sokoła wędrownego. Ponadto po ornitologicznych wątkach obecnych w kulturze tradycyjnie będzie nas wodził Stanisław Łubieński. W zanadrzu „Stroszących piórek” jest też wiele innych atrakcji, o których będziemy Państwa stopniowo informować.
APIS VARSOVIENSIS
Einstein twierdził, że gdyby na Ziemi wyginęły pszczoły, ludzie przetrwaliby bez nich nie dłużej niż cztery lata. Niestety pszczoły są w poważnych tarapatach, a wraz z nimi i my. Czy możliwe jest uratowanie pszczół?
Zapraszamy na cykl warsztatów miejskiego pszczelarstwa, które poprowadzi Kamil Baj. Pszczelarstwo to dziedzina, w której istotna jest zarówno teoretyczna wiedza przyrodnicza, jak i całe spektrum działań technicznych oraz umiejętności manualnych, a te najlepiej przećwiczyć w praktyce. Stań więc oko w oko z pszczołami i zobacz, że nie taki diabeł straszny, jak go malują. Przekonaj się sam, że Warszawa to równie dobre miejsce dla działalności pszczelarza, jak kojarząca się z pszczelarstwem wieś, a wkrótce być może założysz swoje własne ule i skosztujesz miodu z własnej pasieki.
Do kogo skierowane są warsztaty?
Hodowanie pszczół wiąże się z odpowiedzialnością (bo mamy pod opieką żywe stworzenia), dyscypliną organizacyjną i nieustannym uczeniem się. 11 przewidzianych spotkań (rozłożonych na miesiące marzec–grudzień) z pewnością z nikogo nie uczyni pszczelarskiego mistrza, ale przynajmniej da okazję zainteresowanym wyjścia poza wiedzę czerpaną z książek i Internetu. Cykl zajęć opracowany jest jako swego rodzaju podstawowy kurs pszczelarstwa i skierowany przede wszystkim do tych, którzy nie mają możliwości zaznajomienia się z tą dziedziną w praktyce.
Zapisy (rejestracja) będą przeprowadzane jedynie na zajęcia odbywające się w pasiece lub pracowni pszczelarskiej (w cieplejszej porze roku) – ze względu na ograniczenie przestrzeni. Na resztę zajęć, tych odbywających się na terenie MPW, obowiązuje wstęp wolny.
Informacje dotyczące warsztatów będzie zamieszczał również Kamil Baj na swoich stronach:
www.pszczelarium.pl oraz www.facebook.com/pszczelarium
WARSZAWA ZAKORZENIONA
Według Petera Wohllebena – autora kontrowersyjnej książki „Sekretne życie drzew” – drzewa pod wieloma względami przypominają ludzi. Konkurują i współpracują ze sobą, mogą być samotnikami albo egzystować w społeczności i – jak by to dziwnie nie zabrzmiało – posiadają możliwość porozumiewania się między sobą, zapamiętywania i uczenia się (co dla nich dobre, a co nie), a nawet odczuwania bólu, strachu czy paniki. Mechanizmy tych zdolności i umiejętności nie są do końca rozpoznane, a spora grupa naukowców poddaje w wątpliwość tak daleko idące przypuszczenia na temat funkcjonowania drzew, ale jedno wiadomo na pewno: drzewa są ściśle powiązane z niezliczonymi gatunkami innych istot żywych, oddziałującymi na siebie w skomplikowanej strukturze wzajemnych zależności, w tym również z ludźmi.
Współistnienie drzew i ludzi trwa od tysiącleci, a w Warszawie od paru setek lat. W stolicy mamy nie tylko wspaniałe parki, ale i całe połacie lasów, nie wspominając o Kampinosie na obecnych peryferiach. Z tymi założeniami i kompleksami wiążą się liczne opowieści, na które z kolei składają się historie pojedynczych drzew i ludzi. Podczas cyklu spotkań o tematyce dendrologicznej pt. „Warszawa zakorzeniona” spróbujemy odtworzyć przynajmniej niektóre z tych historii. Zapraszamy wszystkich miłośników drzew do udziału.
Spacery po bardzo znanych i mniej uczęszczanych miejscach zakorzenionej Warszawy poprowadzą m.in. Agnieszka Krzyk (Ogród Botaniczny UW), Jakub Dolatowski (Arboretum Bolestraszyce) oraz Grzegorz Stopa (www.facebook.com/oplotkiwarszawy).
