Data urodzenia:
1915-02-18
Funkcja:
kolporterka - redaktor naczelny
Miejsce urodzenia:
Targonica Polna
Imiona rodziców:
Adam - Stefania z domu Jaeger
Przebieg służby wojskowej do 1939 r.:
W latach 30. ukończyła dwuletni kurs Przysposobienia Wojskowego Kobiet i roczny kurs PCK w Bydgoszczy. W maju 1939 jako pierwsza kobieta w Polsce zgłosiła się jako ochotnik do oddziału "żywych torped” Marynarki Wojennej RP.
Udział w wojnie obronnej 1939 r.:
We wrześniu 1939 była sanitariuszką Armii "Pomorze". Uczestniczyła w bitwie nad Bzurą, trafiła do szpitala wojskowego w Kutnie. Po zajęciu miasta przez oddziały niemieckie, już jako jeniec nadal pracowała w szpitalu-obozie. W listopadzie 1939 zwolniona, odszukała swoich rodziców wysiedlonych z Bydgoszczy na wsi pod Jarosławiem.
Pseudonimy:
"Janeczka", "Stenia"
Nazwiska konspiracyjne:
Janina Nowaczyńska, Stanisława Rozińska
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od maja 1940 roku, początkowo służyła w Batalionach Chłopskich w rejonie Jarosławia. W styczniu 1941 przeniosła się do Warszawy, gdzie pełniła funkcję łączniczki i kolporterki w Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej, przy kapelanie wojskowym, ks mjr. Mieczysławie Stypułkowskim. W tym czasie związała się z podziemiem na terenie "Romy" (Dom Akcji Katolickiej im. papieża Piusa XI - "Roma", ul. Nowogrodzka 49). W gmachu "Romy" mieściły się biura RGO i Caritasu, z magazynami w podziemiach. Dyrektorem "Romy" był ks. dr Leon Pawlina. Po aresztowaniu w dniu 16 maja 1943 roku ks. mjr. Mieczysława Stypułkowskiego (rozstrzelany w lipcu na Pawiaku) musiała zmienić pseudonim i miejsce zamieszkania i odtąd, do końca wojny nazywała się Stanisława Rozińska ps. "Stenia”. Znalazła wówczas schronienie i potem często przebywała w Milanówku-Brzózkach (obecny adres ul. Łąkowa 64) w willi "Teresinek” Marii Kaczyńskiej. Od 3 września 1943 objęła funkcję redaktora naczelnego codziennego biuletynu radiowego "RS”, wydawanego przez Wydział Propagandy i Prasy ("Paulina") Obozu Polski Walczącej.
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Nowogrodzka 43.
Oddział:
Obóz Polski Walczącej - redakcja Biuletynu "RS" (następnie pod zmienioną nazwą ukazywał się jako "IR" - "Informacja Radiowa") 1-26.08.1944 r.
Dzielnica:
Śródmieście Południe ("Roma" - ul. Nowogrodzka 49).
Losy po Powstaniu:
W pierwszej połowie września wyjechała z miasta z ludnością cywilną. Trafiła do Milanówka, gdzie do 15 stycznia 1945 kolportowała biuletyn "IR". Równocześnie, jako siostra PCK, uczestniczyła w akcji niesienia pomocy dla rannych i ludności cywilnej wypędzonej z powstańczej Warszawy. Brała udział w przewiezieniu kilkudziesięciu rannych kolejką EKD do szpitala w Grodzisku Mazowieckim, gdzie wykonywano niezbędne prześwietlenia rentgenowskie.
Losy po wojnie:
W lutym 1945 wyjechała z Milanówka do Bydgoszczy, następnie do Gdańska. Powróciła do nazwiska po mężu, oficerze AK Jerzym Olszewskim, poślubionym w 1943. Nie ujawniła przed władzami komunistycznymi swojej działalności konspiracyjnej. Poszukiwana przez UB wielokrotnie zmieniała miejsce zamieszkania - Gdańsk, Malbork, Wrocław, Kraków, Koszalin, Zakopane. W 1967 ponownie wyszła za mąż, za Jerzego Łukowicza, z którym zamieszkała w Warszawie. Pracowała jako maszynistka, trudniła się także chałupnictwem.
Odznaczenia:
Krzyż Walecznych (rozkaz nr 34/K II Dowódcy Sił Zbrojnych w Kraju - styczeń 1945), Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939, Warszawski Krzyż Powstańczy, Medal Pro Memoria, Odznaka Weterana Walk o Niepodległość, Odznaka Pamiątkowa "Akcja Burza".
Miejsce śmierci:
Warszawa
Źródła:
Narcyz Klatka, "Polskie żywe torpedy w 1939 r.", Gdański Dom Wydawniczy - Gdańsk 1999. Stanisława Lewandowska; "Polska konspiracyjna prasa informacyjno-polityczna 1939-1945”; Czytelnik - Warszawa 1982.
