Zdzisław Stefan Sokalski

"Czarny"

łącznik

-

Warszawa

Eugeniusz - Anna z domu Strycharczuk

Ukończył Szkołę Powszechną nr 2 w Legionowie, a następnie kontynuował naukę w przedwojennej Szkole Handlowej zredukowanej przez Niemców w czasie okupacji do rangi szkoły zawodowej (Handelsschule der Gemeinde Legionowo). W rzeczywiśtości od 1942 roku szkoła realizowała program tajnego nauczania na poziomie gimnazjalnym i licealnym, gdyż nauczyciele, nie godząc się na takie posunięcie okupanta, aż do momentu wybuchu powstania kształcili młodzież według przedwojennego programu nauczania. Szkołą kierował Jerzy Siwiński, należący do Armii Krajowej (ps. „Dąb”).

W latach 1937-1939 należał do drużyny harcerskiej ZHP przy Szkole Powszechnej nr 2 w Legionowie. W konspiracji od grudnia 1943 roku - Szare Szeregi - drużyna im. Zawiszy Czarnego przy tajnym gimnazjum, wprowadzony przez drużynowego, żołnierza 710 plutonu, Jerzego Chlewickiego ps. Odrowąż. Przysięgę składał przed Jerzym Siwińskim ps. Dąb, dyrektorem tajnego gimnazjum przy Gminnej Szkole Handlowej w Legionowie, który był również Zastępcą Komendanta Kadry Obywatelskiej na terenie Legionowa oraz przed ks. Wacławem Szelenbaumem ps. Bonus, kapelanem 1 Rejonu „Marianowo - Brzozów”. Zajęcia z zakresu przeszkolenia harcerskiego i wojskowego prowadzone były przez phm. Stanisława Godlewskiego, phm. Ludwika Schmidta, phm. Jerzego Latochę, phm. Kazimierza Urbańskiego, drużynowego Jerzego Chlewickiego i Ryszarda Hertla. Zbiórki odbywały się w Legionowie w domach: Jerzego Hertla przy ul. Górnośląskiej, Jerzego Latochy przy ul. Kazimierza Wielkiego 41, Tadeusza Nowakowskiego przy ul. Mickiewicza 58, a także w domu przy ul. Reymonta. Zajęcia praktyczne prowadzone były w lasach niedaleko Nieporętu, Wieliszewa, Choszczówki i Poniatowa. Tematem zbiórek było omawianie prawa harcerskiego, ćwiczenia sprawnościowe, musztra, zajęcia z topografii, samoobrony, udzielania pierwszej pomocy. Od wiosny 1944 roku prowadzono ćwiczenia wojskowe i zapoznawanie się z bronią krótką. Uczono także alfabetu Morse'a, węzłów, czytania „bibuły” i dalszego jej przekazywania. Do zadań drużyny należało również malowanie antyniemieckich haseł w ramach tzw. małego sabotażu, obserwacja i wystawianie tzw. czujek przed domami, w których odbywały się szkolenia wojskowe, sprzedaż „Nowego Kuriera Warszawskiego, kolportaż prasy konspiracyjnej - "Biuletynu Informacyjnego" i "Reduty". Prasa była rozdzielana poczatkowo w domu druha Tadeusza Pokranta, a w późniejszym okresie była odbierana bezpośrednio z punktu kolportażowego na III parceli koło koszar i roznoszona bezpośrenio do wyznaczonych miejsc w terenie.

Legionowo, ul. Weteranów 7/9

Mieszkanie Jerzego Hertla przy ul. Górnośląskiej w Legionowie

VII Obwód „Obroża” (powiat warszawski) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 1 Rejon „Brzozów” (Legionowo) - pluton łączników w 1. kompanii pod dowództwem st. sierż. Ludwika Majchrzaka ps. Komar w 1. Batalionie dowodzonym przez ppor. Bolesława Szymkiewicza „Znicza", do 5.08.1944. Zdemobilizowany rozkazem mjr. Romana Kłoczkowskiego ps. Grosz.

Legionowo. Co najmniej ośmiokrotnie przenosił rozkazy i meldunki pomiędzy miejscowościami Chotomów - Jabłonna - Legionowo.

Po demobilizacji w związku ze zbliżającym się frontem, wraz z rodziną opuścił Legionowo i udał się do krewnych w Sokołowie Podlaskim.

Swą przynależność do Armii Krajowej i Szarych Szeregów ujawnił dopiero w latach 90-tych, po zmianach politycznych jakie zaszły w Polsce i upadku komunizmu.

Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych - decyzja Szefa UdsKiOR z dn. 13-09-2018 r. o przyznaniu uprawnień kombatanckich. Zaliczony okres:12/1943 - 09/1944 w tym Powstanie Warszawskie w VIII 1944 r. oraz IX-XII 1947, materiały do Słownika Uczestników PW - MPW-teczka w zasobie Pokoju Kombatanta MPW, MPW-ankieta: zgłoszenie osobiste Zdzisława Stefana Sokalskiego. Informację o śmierci przekazała za pośrednictwem Pokoju Kombatanta MPW córka Powstańca.