Pseudonim:
"Lech", "Nitecki Jan"
Data urodzenia:
1912-01-17
Pozycja na murze pamięci:
Kolumna: 104 Miejsce: 2
Miejsce urodzenia:
Strzemilczę powiat Radziechów, województwo Tarnopol
Imiona rodziców:
Aleksander - Julia z domu Kwaśniewska
Wykształcenie (w tym wojskowe):
Uczęszczał do szkoły powszechnej w Złoczowie, a następnie do tamtejszego Gimnazjum im. króla Jana III Sobieskiego. W 1922 roku przeniósł się do Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Mysłowicach, gdzie 12.06.1930 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. W 1930 roku wstąpił do zawodowej Szkoły Podchorążych Sanitarnych w Warszawie (IX promocja) i studiował medycynę na Uniwersytecie Warszawskim (wówczas pod nazwą Uniwersytet Józefa Piłsudskiego - UJP). Dyplom lekarza uzyskał 26.06.1936 roku, w tymże czasie otrzymał nominację na podporucznika z 1. lokatą. W opinii z 1937 roku pułkownika dr Maszadro ze Szkoły Podchorążych Sanitarnych wpisał: "inteligentny, pilny i pracowity, poważny. Dość energiczny. Fizycznie dobrze rozwinięty. Ogólnie bardzo dobry.Wykazuje duże zainteresowanie się fachem lekarskim, posiada duże zamiłowanie do medycyny." Staż lekarski odbył w Szpitalu Szkolnym Centrum Wyszkolenia Sanitarnego (CWSan.) oraz w Sanatorium Wojskowym w Otwocku. W 1937 roku ukończył kurs narciarski. Początkowo pracował we Wrześni, gdzie wykazują go spisy lekarzy z 1938 i 1939 roku. Prawo Praktyki Lekarskiej otrzymał w styczniu 1939 roku w Urzędzie Wojewódzkim Pomorskim w Toruniu. Przed wybuchem wojny awansował do stopnia porucznika. W 1939 roku pracował w Szpitalu Wojskowym w Poznaniu.
Praca w czasie okupacji:
Podczas okupacji pracował w Warszawie jako lekarz w Szpitalu Św. Ducha oraz był wolontariuszem I Oddziału Chirurgicznego. Pracował również jako lekarz ambulatorium fabrycznego (adres nieznany). Prowadził również praktykę prywatną.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W Armii Krajowej w stopniu kapitana - Komenda Główna AK - Służba Sanitarna KG AK - lekarz gen. Grota - Roweckiego, a następnie Tadeusza "Bora" Komorowskiego. Awansowany do stopnia majora. Spotkania konspiracyjne odbywały się m. in. w mieszkaniu dr Kmicikiewicza przy ul. Ogrodowej 16
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Ogrodowa 16
Oddział:
"Bakcyl" (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej) - III Obwód "Waligóra" (Wola) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 3 sierpnia 1944 roku przydzielony do Szpitala Wolskiego przy ul. Płockiej 26, a następnie odkomenderowany do Szpitala Karola i Marii przy ul. Leszno 136 - lekarz chirurg.
Miejsce (okoliczności) śmierci:
Zabity strzałem w tył głowy jako domniemany komendant "bandyckiego" szpitala podczas pacyfikacji szpitali powstańczych na Woli. Według niektórych świadków zdarzenie miało miejsce w tzw. "Czarną Sobotę" 5 sierpnia 1944 r, według innych relacji - dzień później, 6.08.1944
Relacje:
Relacja pielęgniarki oddziałowej Szpitala Karola i Marii, Wandy Moenke: "(...) Większość rannych pod konwojem żołnierzy zostaje w ogródku szpitalnym - tych prawdopodobnie również rozstrzelano. Drugą grupę rannych oraz lekarzy, pielęgniarki i sanitariuszki popędzono ulicą Leszno w kierunku ul. Młynarskiej. Po obu stronach ulicy paliły się domy, a płonące głownie spadały na ulicę. Gorąco. Dym szczypał w oczy i dławił w gardle. Pochód został zatrzymany na rogu ulic Leszno i Młynarskiej przy figurce Matki Boskiej (obecnie nie ma jej już w tym miejscu). Oficer niemiecki kazał wystąpić dyrektorowi szpitala - dał minutę do namysłu. Dyrektora nie było wśród obecnych. Wystąpił dr Włodzimierz Kmicikiewicz, major AK. Własowiec strzelił mu z karabinu w tył głowy i doktor z roztrzaskaną głową padł martwy. Dalszą egzekucję wstrzymał, na prośbę rannego żołnierza niemieckiego będącego w grupie osób ewakuowanych, przybyły na motocyklu wyższy rangą oficer niemiecki i skierował wszystkich do Szpitala Wolskiego na ulicę Płocką 26".
Życie prywatne - losy rodziny:
Miał czworo rodzeństwa - dwie siostry i dwóch braci. Od 1941 roku żonaty z Marią Mańczak (1916-1979), dyplomowaną pielęgniarką, absolwentką Szkoły Pielęgniarskiej w Poznaniu, którą poznał w 1939 roku w Szpitalu Wojskowym w Poznaniu. Ślub odbył się 14 kwietnia 1941 roku w parafii św. Aleksandra w Warszawie. 29 kwietnia 1942 roku przyszła na świat pierwsza córka Kmicikiewiczów: Krystyna, a w styczniu 1944 roku druga - Hanna. Żona Maria (córka Wincentego i Anny) również zaangażowana była w konspirację (przydział: Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział V (Dowodzenie i Łączność). Jej brat Antoni zginął w KL Auschwitz, drugi brat, żołnierz armii Andersa, walczył pod Monte Cassino. Tuż przed Powstaniem, dr Kmicikiewicz ewakuował żonę oraz obie córki (2,5 roczną i 7-miesięczną) poza Warszawę, czym najprawdopodobniej uratował im życie. Poległ w wieku 32 lat.
Miejsce pochówku:
Po egzekucji na Woli ciało spalono. Upamiętniony symbolicznie na grobowcu rodzinnym w Szamotułach.
Odznaczenia :
Order Virtuti Militari
Uwagi :
Ranny w 1939 roku jeszcze przed wybuchem wojny, podczas ćwiczeń na poligonie wojskowym w Biedrusku. Inny spotykany przydział: Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział V (Dowodzenie i Łączność)
Źródła:
MPW-baza uczestników PW, MPW-ankieta, archiwum rodzinne Hanny Kmicikiewicz - Pawlak i p. Piotra Pawlaka
Publikacje :
Jan Bohdan Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów - ofiar drugiej wojny światowej, tom 3. Warszawa, 2003 - słownik wydany we współpracy z Naczelną Izbą Lekarską. "Ewangelicy warszawscy w walce o niepodległość Polski w latach drugiej wojny światowej", Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy w Warszawie, Warszawa, 1997. Szpital dla dzieci im. Karola i Marii w Warszawie. Wymieniany w relacji sanitariuszki Wisławy Samulskiej – Skłodowskiej dla Archiwum Historii Mówionej
