Wincenty Stanisław Gawron

Pseudonim:
"Kowalewski"
Data urodzenia:
1908-01-28
Data śmierci:
1991-08-25
Funkcja:
-
Miejsce urodzenia:
Stara Wieś koło Limanowej
Imiona rodziców:
Jan - Anna z domu Debska
Wykształcenie i praca zawodowa do 1939 r.:
Po ukończeniu szkoły powszechnej, w której wykazał duże zdolności artystyczne, od 1925 r. przy pomocy rodziny i starszej siostry Katarzyny Markowskiej kształcił się w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych, najpierw we Lwowie, a później w Krakowie. W 1935 r. po zdaniu egzaminu wstępnego został przyjęty na drugi rok Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Tam rozwinął swój nieprzeciętny talent artystyczny, studiując grafikę pod kierunkiem wybitnych profesorów m.in. Stanisława Ostoi Chrostowskiego. Podjął pracę w Towarzystwie Ochrony Sztuki Ludowej w Warszawie, był pracownikiem Ministerstwa Spraw Wojskowych oraz członkiem Towarzystwa Popierania Artystycznego. Dla Muzeum Etnograficznego w Krakowie i Muzeum w Katowicach wykonywał plansze etnograficzne.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od jesieni 1939 r. - członek Związku Czynu Zbrojnego, którego założycielem był Franciszek Znamirowski ze Starego Sącza. Gawron organizował bojowe komórki tej organizacji na terenie powiatu limanowskiego. Aresztowany przez Gestapo w grupie dwudziestu osób 19 stycznia 1941 r. w Mordarce, u swojej siostry Marii Biernat. Przez pięć tygodni przebywał w wiezieniu w Nowym Sączu, przewieziony do więzienia w Tarnowie, skąd 5 kwietnia 1941 r. został wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz - numer obozowy: 11237. W obozie zaprzyjaźnił się z rtm. Witoldem Pileckim (w obozie jako Tomasz Serafiński). W nocy 23 maja 1942 r. uciekł z obozu z drugim więźniem - Stefanem Bieleckim. Po licznych perypetiach dotarł w rodzinne strony; we wsi Kiczna utworzył oddział Armii Krajowej. Zagrożony ponownym aresztowaniem wyjechał do Warszawy.
Oddział:
Armia Krajowa - Grupa "Północ" - zgrupowanie "Róg" - Brygada Dyspozycyjno-Zmotoryzowana NSZ "Koło" - Grupa techniczna, w Śródmieściu rusznikarnia ul. Mokotowskiej 45.
Szlak bojowy:
Stare Miasto - kanały - Śródmieście Północ - Śródmieście Południe.
Losy po Powstaniu:
Wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną, trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulag 121), z którego uciekł.
Losy po wojnie:
W kwietniu 1945 r. aresztowany przez NKWD - uciekł z aresztu docierając przez Czechosłowację i Niemcy do II Korpusu Polskiego we Włoszech. Tam ponownie spotkał rtm. Pileckiego. Z Korpusem wyjechał do Anglii, zdemobilizowany wyemigrował do Kanady i Stanów Zjednoczonych. Na stale zamieszkał w Chicago. W swoim domu otworzył Muzeum Wojska Polskiego im. Józefa Piłsudskiego, w którym zgromadził liczne militaria związane z historią polskiego oręża. W USA jako artysta grafik projektował witraże, znaczki pocztowe, pracował także na rzecz Polonii Amerykańskiej - projektował odznaczenia, sztandary i winiety czasopism. Autor wspomnień z pobytu w KL Auschwitz - "Ochotnik do Oświęcimia", które zadedykował pamięci rtm. Witolda Pileckiego.
Miejsce (okoliczności) śmierci:
Latem 1991 r. po raz kolejny odwiedził Polskę. W czasie pobytu w Krynicy poczuł się źle i został przewieziony do szpitala w Nowym Sączu, gdzie wkrótce zmarł. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Limanowej.
Źródła:
http://www.bbs2celle.de/wincenty/pl/emigracja.html
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Fot. domenta publiczna, www.bbs2celle.de/wincenty/pl/emigracja.html

Fot. domenta publiczna, www.bbs2celle.de/wincenty/pl/emigracja.html

Fot. domenta publiczna, www.bbs2celle.de/wincenty/pl/emigracja.html

Fot. domenta publiczna, www.bbs2celle.de/wincenty/pl/emigracja.html

Nasz newsletter