Wiesław Krajewski

„Sem”, „Miki"

-

Kolumna: 181 Miejsce: 23

podharcmistrz - podporucznik

Warszawa

Zdzisław - Maria

W latach 1935-1939 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum i Liceum Męskiego im. Stefana Batorego w Warszawie. Od roku 1935 był członkiem 23 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Bolesława Chrobrego. Maturę uzyskał na tajnych kompletach w czasie okupacji. Następnie studiował w Państwowej Szkole Budowy Maszyn Wawelberga i Rotwanda (przed wojną była to Państwowa Wyższa Szkoła Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda).

Harcerz, członek warszawskich Grup Szturmowych Szarych Szeregów, a po ich reorganizacji żołnierz Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej - Brygada Dywersyjna "Broda 53" - batalion "Zośka" - 2. kompania "Rudy” - II pluton "Alek”. Uczestnik Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”. W latach okupacji ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty "Agricola". Do maja 1944 dowódca drużyny motorowej przy 2 kompanii „Rudy”.

15 stycznia 1943r. jako kierowca ciężarówki bierze udział w akcji przeniesienia magazynu materiałów wybuchowych z ul. Pańskiej na ul. Marszałkowską; 16 stycznia 1943r. uczestniczy w akcji likwidacyjnej konfidenta Herberta; 26 marca 1943r. Uczestnik akcji pod Arsenałem - wchodził w skład sekcji "Sten I" grupy "Atak". "Przebiegającego przez jezdnię Tadeusza Krzyżewicza "Buzdygana" ranił w brzuch i nogę leżący na ziemi policjant, który następnie został zabity przez „Sema” z sekcji "Sten". W czasie odwrotu po zranieniu „Alka”. „Wiesiek „Sem” zatrzymał samochód i wyprosił dwóch przerażonych Niemców w mundurach. Postawił ich pod ścianą z rękoma podniesionymi do góry. Pozostali koledzy szybko wnieśli rannego w brzuch „Alka” do samochodu.” 19-20 maja 1943 r. Akcja „Celestynów” – kierowca, specjalne wyróżnienie w rozkazie za dzielność i inicjatywę w czasie walki. 22 maja 1943r.: udział w zamachu na urzędnika kryminalnego SS-Rottenführera Ewalda Langego - gestapowca (oprawcy Jana Bytnara „Rudego”) jako kierowca zespołu, zlikwidował jednego z esesmanów, który chciał zaatakować wykonawców wyroku. Lipiec 1943: udział w odbiciu rannego ze szpitala Dzieciątka Jezus - kierowca samochodu BMW. 12 sierpnia 1943 roku Akcja „Góral” - kierowca samochodu „Leoś”, członek trzeciego patrolu osłony przy ul. Piwnej. Niespodziewanie na Plac Zamkowy wjeżdża terenówka Wehrmachtu, siedzący obok kierowcy oficer Wehrmachtu, sięga do kabury, ale „Miki” jest szybszy. Jeden celny strzał likwiduje Niemca. Po zakończonej akcji ewakuował część uczestników oraz rannych do szpitala Wolskiego. Krzyż Walecznych 20 sierpnia 1943r. Akcja „Sieczychy” dowódca grupy III atakującej tyły strażnicy, kierowca ciężarówki, 26 września 1943r. Akcja „Wilanów” – kierowca, osłona kolegów, ewakuacja broni, krzyż walecznych W momencie gdy grupa posterunek I zbliżała się do drutu kolczastego, otaczającego posterunek żandarmerii, padły pierwsze strzały. Wcześniejsze strzały oraz problemy z przecięciem drutu spowodowały, że im też nie udało się zaskoczyć wroga. Gdy dostali się na teren ogródka, zostali zaatakowani przez Niemców. Trzech żołnierzy wdarło się do budynku i obezwładniło policjantów. Natomiast inni z grupy kontynuowali atak z dworu. Wrzucili butelki zapalające, które się nie zapaliły, rzucili więc filipinkę. Wybuch ogłuszył Eugeniusza Koechera - Kołczana, padł zabity Kazimierz Chruściński - Kazik, a ranny został Juliusz Bogdan Deczkowski - Laudański. Wywiązała się zacięta walka, podczas której został ranny Józef Pleszczyński - Ziutek oraz Andrzej Samsonowicz - Xiążę. Na pomoc walczącym przybyli Andrzej Długoszowski - Długi i Wiesław Krajewski - Sem i dzięki ich pomocy posterunek został zdobyty. Ciężarówką, prowadzoną przez Sema, w kierunku Chylic jechała grupa rannych wraz z Morro, który odpowiadał za ewakuację oraz transport zabitych. W obawie przed niemieckim atakiem jechali po ciemku, bez włączonych reflektorów, przez co wjechali na szlaban. Jazdę utrudniała też pęknięta chłodnica, przez co musieli robić przerwy, by ochłodzić przegrzany silnik. Podczas jednego z postojów nadjechał wóz strażacki, który zatrzymał Andrzej Morro. Część rannych wsiadła na wóz, a pozostali do ciężarówki holowanej przez samochód strażacki. W trakcie drogi zmarł Ziutek. W Chylicach doktor Brom wraz z sanitariuszkami zajął się rannymi oraz pochował dwóch poległych (źródło: Anna Borkiewicz-Celińska, Batalion „Zośka”). Ewakuacja magazynu broni z Olesinka (wg relacji Heleny Zdanowiczowej z 15 IX 1961r. - źródło: Anna Borkiewicz-Celińska, Batalion „Zośka”), 3 maja 1944r. ewakuacja magazynu broni z gajówki Giziewiczka po Akcji „T-U” (Tłuszcz- Urle).

Warszawa, ul. Wspólna 59 m. 19

Wysłany przed godziną "W" po samochód i broń nie dotarł na punkt koncentracji oddziału na Woli. Wybuch Powstania zaskoczył go w Śródmieściu. Do macierzystego oddziału dołączył na początku września 1944 r.

Armia Krajowa - zgrupowanie "Radosław" - pułk "Broda 53" - batalion "Zośka" - 2. kompania "Rudy” - II pluton "Alek”

Śródmieście - Górny Czerniaków. Od 3-4 września ponownie w macierzystym oddziale - batalionie „Zośka” - 2. kompania „Rudy” - II pluton ”Alek”. 13 września 1944r. bierze udział obronie gmachu ZUS w rejonie ul. Książęcej (źródło„ relacja J.B. Deczkowskiego ”Laudańskiego"). 14 września 1944r. odcięty od oddziału w budynku na ul. Ludnej wydostał się na dach, z którego granatem przeciwpancernym Gammon zaatakował czołg i jego osłonę, a następnie przebił się na ul. Okrąg, gdzie szczęśliwie dołączył do oddziału. 15 września 1944r. przebywa w szpitalu na ul. Okrąg 2, 17 września 1944r. ewakuowany do szpitala na ul. Wilanowskiej 18 (wg „Laudańskiego”).

Podczas przebiegania przez ul. Wilanowską zostaje ranny. Seria z karabinu maszynowego strzaskała mu kość udową. Wiesław Krajewski upadł ranny za wrakiem samochodu osobowego. Podniesiony przez kolegów za nogi, ręce i głowę, przeniesiony został do budynku stojącego na tyłach Wilanowskiej i oddany pod opiekę sanitariuszek. (źródło: Wspomnienia Juliusza Bogdana Deczkowskiego-„Laudańskiego”).

Ul. Wilanowska. 9 marca 1946 roku ekshumowany z posesji Wilanowska 5 na Powązki Wojskowe.

Krzyż Walecznych - trzykrotnie.

Warszawa. Pochowany wraz z plutonowym Jerzym Świderskim w kwaterach batalionu "Zośka" na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach - kwatera A20-3-14.

Był synem Zdzisława Krajewskiego, doktora medycyny, do 1939 roku naczelnego lekarza ubezpieczalni Społecznej w Tomaszowie Mazowieckim i Marii Krawczyk, nauczycielki.

W zachowanych dokumentach widnieje data urodzenia 6.11.1923 roku, jednak według p. Roberta Krajewskiego, członka rodziny, powołującego się na nieustaloną relację siostry, Alicji Rutkowskiej, Wiesław Krajewski urodził się 6 września 1923 r. (Uwaga! w zasobie teczek osobowych uczestników PW w zbiorach Działu Kombatanta MPW znajdują się kserokopie dokumentów udostępnione przed laty przez siostrę Wiesława - Alicję Rutkowską z domu Krajewską oraz Alinę Świderską -Szmyt, w tym ankiety i świadectwo chrztu, a także kopia dokumentacji z księgi pochowań Powązek Wojskowych, w tym zaświadczenie z podpisem płk. Jana Mazurkiewicza "Radosława" niezbicie potwierdzające daty urodzenia i śmierci podawane przez Annę Borkiewicz-Celińską, archiwum Środowiska B. Żołnierzy AK bat. Zośka oraz Muzeum Powstania Warszawskiego w PB Wiesława Krajewskiego. Krajewski poległ pomiędzy 20 a 24 września (data śmierci na liście ekshumacyjnej oraz zapisie Cmentarza Powązki Wojskowe, w akcie zejścia i ankietach zgłoszeniowych MPW - 20.09.1944, data śmierci na karcie PCK - 24.09.1944, Wilanowska 5, tu jednak podano także błędny pseudonim „Sen” zamiast „Sem”. Wiesław Krajewski „Sem„ został najprawdopodobniej zamordowany przez Niemców 21 lub 22 września w piwnicy podpalonego domu na ul. Wilanowskiej 5 lub 18 (źródło: relacja sanitariuszki Anieli Trembińskiej w zbiorach IH PAN). Podawana przez Annę Borkiewicz-Celińską w monografii batalionu data śmierci W. Krajewskiego - tj. 20 września w obronie budynku ul. Wilanowska 5, (źródło: Batalion „Zośka”) jest w przekonaniu p. Roberta Krajewskiego błędna, gdyż Wiesław Krajewski ”Sem” był ranny w nogę i nie mógł bronić pozycji wraz z „Dziakiem” i „Fidem”. Niemcy zajmują budynki Wilanowska 5 i Wilanowska 18 w dniach 21 lub 22 września i dokonują masakry rannych powstańców i personelu medycznego. Ocalały jedynie trzy sanitariuszki. Należy jednak zwrócić uwagę, że miejscem ekshumacji Wiesława była Wilanowska 5, a nie Wilanowska 18.

Muzeum Powstania Warszawskiego, baza uczestników PW, Polski Czerwony Krzyż, Archiwum Państwowe m. st. Warszawy - listy ekshumowanych, archiwum Środowiska Żołnierzy Batalionu „Zośka”, Cmentarz Powązki Wojskowe, Anna Borkiewicz -Celińska, Batalion „Zośka”, Włodzimierz Trojan, Kwatera Batalionu "Zośka" Armii Krajowej, Społeczny Komitet Opieki nad Grobami "Zośki"; komentarz do biogramu autorstwa p. Roberta Krajewskiego, krewnego Wiesława Krajewskiego „Sema" przekazany do zasobu materiałów w Pokoju Kombatanta MPW