Data urodzenia:
1924-11-09
Miejsce urodzenia:
Kołomyja
Imiona rodziców:
Franciszek - Janina z domu Grzeszczyńska
Wykształcenie do 1939 r.:
Uczennica żeńskiego Prywatnego Gimnazjum Janiny Popielewskiej i Janiny Roszkowskiej
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji w Warszawie od sierpnia 1943 do kwietnia 1944 na Pradze (Obwód VI - Praga "46", "XXVI", "VI"). jako łączniczka przenosząca broń i szyfry. Odbyła kurs z zakresu łączności oraz ogólne przeszkolenie wojskowe.
Oddział:
Armia Krajowa - Grupa Bojowa "Krybar” - VIII zgrupowanie "Bicz"
Szlak bojowy:
Powiśle - Śródmieście Północ
Warszawski Korpus Armii Krajowej (od 20.09.1944):
28. Dywizja Piechoty AK im. Stefana Okrzei - 36. pułk piechoty "Legii Akademickiej"
Rodzina biorąca udział w Powstaniu Warszawskim:
Jej wujem (rodzonym bratem matki Janiny z Grzeszczyńskich) był
mjr Tadeusz Grzeszczyński (1896-1990) uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 r., oficer 44 pułku piechoty w Równem, komendant Szkół Podchorążych w organizacji POS „Jerzyki”.
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Stalagu XI B Fallingbostel (do 31.10.1944), następnie przeniesiona do obozu XI B/Z Bergen-Belsen (1.11-18.12.1944) i Stalagu VI C Oberlangen (od 22.12.1944 do wyzwolenia w dniu 12.04.1945 r.).
Odznaczenia:
Medal Wojska po raz 1, 2, 3 i 4, Krzyż Armii Krajowej
Nazwisko po mężu:
Bersz - jej mężem był Janusz Bersz (1925-1985), malarz, ceramik i scenograf. Mieli troje dzieci.
Uwagi:
Ze względu na zakonspirowanie w okresie okupacji niemieckiej w oświadczeniu weryfikacyjnym w 1945/1946 roku Wanda Czernichowska nie potrafiła wskazać swego dokładnego przydziału i jednostki na Pradze. Wskazała natomiast, że posiada stopień plutonowego, jednak ze względu na brak dokumentów awans ten nie został wówczas potwierdzony (źr. Studium Polski Podziemnej w Londynie, kwestionariusz weryfikacyjny - akta Głównej Komisji Weryfikacyjnej AK).
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Wspomnienia Pani Wandy Bersz z domu Czernichowskiej, P/9971, dar p. Wojciecha Bersza, Baza Ewidencyjna uczestników Powstania Warszawskiego, archiwum rodzinne. Informację o śmierci przekazał do Działu Kombatanta p. Wojciech Bersz, syn
