Pseudonim:
"Kozłowski"
Data urodzenia:
1913-09-10
Data śmierci:
1983-03-05
Funkcja:
PSW, szef szkolenia fotoreporterów Referatu Fotograficznego BiP KG AK
Stopień:
podporucznik
Numer legitymacji AK:
120032
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Wacław - Hanna z domu Kantecka
Wykształcenie:
W 1932 zdał maturę w Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Nowogródku. W latach 1932-1935 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, a później w latach 1935-1938 w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie.
Praca i działalność przed wojną:
Od 1936 pracował jako reporter w Towarzystwie Wydawniczym „Rój”, współzałożonym przez pisarza Melchiora Wańkowicza.
Przebieg służby wojskowej i udział w kampanii wrześniowej:
W 1938 odbył szkolenie wojskowe w Wołyńskiej Szkołe Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. We wrześniu 1939 walczył w 44 Pułku Strzelców Legii Amerykańskiej w rejonie Równego. Wzięty do niewoli radzieckiej, a następnie niemieckiej, przebywał w Stalagu VI B w Meppen-Versen. 30 października 1941 został zwolniony jako inwalida wojenny.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W 1941 r. powrócił do Warszawy i włączył się do działalności konspiracyjnej w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej (BIP KG AK). W 1942 został kierownikiem referatu fotograficznego Wydziału Propagandy BIP. Był odpowiedzialny za organizację komórki, prowadzenie szkolenia i kierowanie laboratorium fotograficznym, które wraz z żoną Sabiną Żdżarską „Anną” zorganizowali w swoim mieszkaniu przy ulicy Śliskiej 6/8 w Śródmieściu. Archiwum fotografii wykonanych w tym okresie uległo zniszczeniu w czasie Powstania.
Nazwisko konspiracyjne:
W lutym 1944 został zdekonspirowany i ukrywał się pod nazwiskiem Michał Wrzosek.
Adres zamieszkania przed Powstaniem:
Warszawa, ul. Śliska 6/8
Oddział:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział VI BiP (Biuro Informacji i Propagandy) - w czasie Powstania pełnił funkcję Prasowego Sprawozdawcy Wojennego (PSW). Reporter "Polski Walczącej" i "Biuletynu Informacyjnego"
Szlak bojowy:
30 sierpnia przeszedł kanałami na Mokotów, gdzie przebywała jego żona.
Rodzina biorąca udział w Powstaniu Warszawskim:
Żona Sabina Żdżarska również była fotoreporterką.
Losy po Powstaniu:
W ostatnich dniach września Żdżarscy przedostali się do Wilanowa, a stamtąd do Milanówka.
Losy po wojnie:
Wraz z żoną i synami mieszkał w Milanówku. Po zakończeniu wojny rozpoczął pracę w redakcji dziennika „Kurier Codzienny” i aktywnie włączył się w działalność dziennikarzy filmowych. Był m.in. organizatorem i pierwszym prezesem Klubu Sprawozdawców Filmowych przy Związku Zawodowym Dziennikarzy RP, członkiem Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych FIPRESCI. W latach 1948-1950 prowadził wykłady z teorii i techniki pracy dziennikarskiej oraz stenografii na Wydziale Dziennikarstwa Akademii Nauk Politycznych. Pracował w prasie Stowarzyszenia PAX ("Zorza", "WTK", "Życie i Myśl", "Słowo Powszechne"), współpracował przy organizacji miesięcznika "Fotografia", w tygodniku "Świat" prowadził rubrykę "Fotografia na co dzień", członek kolegium miesięcznika "Kinotechnik" i "Rzemieślnika". Był autorem wielu publikacji dotyczących techniki i historii fotografii, m.in.: Od obiektywu do negatywu (1946), Historia fotografii warszawskiej (1974), Almanach fotoamatora (wspólnie z J. Sunderlandem i L. Sempolińskim), Fotografujemy Zorką (1975), Zaczęło się od Daguerre'a (1975). Wielokrotnie odznaczany za działalność konspiracyjną w okresie okupacji i za zasługi dla rozwoju fotografii w powojennej Polsce. Zmarł 5 marca 1983 w Warszawie.
Odznaczenia:
Krzyż Walecznych (1959), Krzyż Partyzancki (1959), Krzyż Armii Krajowej (1981), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1976), Złoty Krzyż Zasługi (1969), Medal za Warszawę (1971), Medal XXX-lecia Z.G. Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (1975), dyplom honorowy Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie i Towarzystwa Przyjaciół Warszawy (1975), był laureatem nagrody Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu m. St. Warszawy (1978), Zasłużony Działacz Kultury (1967). Za działalność fotograficzną otrzymał tytuły Artiste FIAP (AFIAP) w 1960 i Excellence for Services Rendered FIAP (ESFIAP) w 1972, przyznane przez Międzynarodową Federacją Sztuki Fotograficznej FIAP.
Źródła:
MPW-baza uczestników PW, zbiory ikonograficzne MPW
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Wacław Żdżarski "Kozłowski" z harmonią, Mokotów, wrzesień 1944 r. Autor zdjęcia: Sabina Żdżarska "Anna". Ze zbiorów Fototeki  MPW, sygn. MPW-IK/1734

Wacław Żdżarski "Kozłowski" z harmonią, Mokotów, wrzesień 1944 r. Autor zdjęcia: Sabina Żdżarska "Anna". Ze zbiorów Fototeki MPW, sygn. MPW-IK/1734

Ppor. Wacław Żdżarski "Kozłowski" grający na harmonii, zdjęcie autorstwa Sabiny Żdżarskiej ps. "Anna". Wrzesień 1944 r. Ze zbiorów Fototeki MPW, sygn. MPW-IK/1735

Ppor. Wacław Żdżarski "Kozłowski" grający na harmonii, zdjęcie autorstwa Sabiny Żdżarskiej ps. "Anna". Wrzesień 1944 r. Ze zbiorów Fototeki MPW, sygn. MPW-IK/1735

Wrzesień 1944 r. Od lewej  Wacław Żdżarski , NN, NN, obok sanitariuszka „Małgorzatka” - Janina Załęska (sanitariuszka kompanii B-1 baonu "Bałtyk" pułku AK "Baszta") ostatni -  ppor. Jan Krzysztof Markowski "Krzysztof". Zdjęcie autorstwa Sabiny Żdżarskiej.

Wrzesień 1944 r. Od lewej Wacław Żdżarski , NN, NN, obok sanitariuszka „Małgorzatka” - Janina Załęska (sanitariuszka kompanii B-1 baonu "Bałtyk" pułku AK "Baszta") ostatni - ppor. Jan Krzysztof Markowski "Krzysztof". Zdjęcie autorstwa Sabiny Żdżarskiej.

Wacław Żdżarski, NN, Janina Załęska - sanitariuszka „Małgorzata”, Jan Krzysztof Markowski "Krzysztof". Mokotów, ul. Malczewskiego, IX 1944 r. Fot. Sabina Żdżarska.

Wacław Żdżarski, NN, Janina Załęska - sanitariuszka „Małgorzata”, Jan Krzysztof Markowski "Krzysztof". Mokotów, ul. Malczewskiego, IX 1944 r. Fot. Sabina Żdżarska.

Milanówek, okres powojenny. Osoby związane w czasie okupacji niemieckiej z Armią Krajową. Od lewej: Maciej Sikorski, Wacław Żdżarski ("Kozłowski" szef szkolenia fotoreporterów Referatu Fotograficznego BIP KG AK), Sabina Żdżarska ("Anna", fotografka Powstania Warszawskiego), NN, Józef Miodowski (Żyd uratowany 5 sierpnia w czasie Powstania Warszawskiego z obozu Gęsiówka), NN, NN, Halina Majewska, Bernard Miodon (potem Bernard Miodon, brat Józefa; Żyd uratowany 5 sierpnia w czasie Powstania Warszawskiego z obozu Gęsiówka), Aniela Witkowska, Ryszard Kuriata "Obroża", Zofia Francikowska, Antoni Majewski. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego,  sygn. MPW-IP/3785

Milanówek, okres powojenny. Osoby związane w czasie okupacji niemieckiej z Armią Krajową. Od lewej: Maciej Sikorski, Wacław Żdżarski ("Kozłowski" szef szkolenia fotoreporterów Referatu Fotograficznego BIP KG AK), Sabina Żdżarska ("Anna", fotografka Powstania Warszawskiego), NN, Józef Miodowski (Żyd uratowany 5 sierpnia w czasie Powstania Warszawskiego z obozu Gęsiówka), NN, NN, Halina Majewska, Bernard Miodon (potem Bernard Miodon, brat Józefa; Żyd uratowany 5 sierpnia w czasie Powstania Warszawskiego z obozu Gęsiówka), Aniela Witkowska, Ryszard Kuriata "Obroża", Zofia Francikowska, Antoni Majewski. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/3785

Milanówek, okres powojenny. Osoby związane w czasie okupacji niemieckiej z Armią Krajową. Od lewej: Maciej Sikorski, Ryszard Witkowski, Sabina Żdżarska ("Anna", fotografka Powstania Warszawskiego), NN, Bronisław Miodowski (potem Bernard Miodon; Żyd uratowany 5 sierpnia w czasie Powstania Warszawskiego z obozu Gęsiówka), NN, Halina Majewska, Antoni Majewski, Aniela Witkowska, Zofia Francikowska. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/3784

Milanówek, okres powojenny. Osoby związane w czasie okupacji niemieckiej z Armią Krajową. Od lewej: Maciej Sikorski, Ryszard Witkowski, Sabina Żdżarska ("Anna", fotografka Powstania Warszawskiego), NN, Bronisław Miodowski (potem Bernard Miodon; Żyd uratowany 5 sierpnia w czasie Powstania Warszawskiego z obozu Gęsiówka), NN, Halina Majewska, Antoni Majewski, Aniela Witkowska, Zofia Francikowska. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/3784

Nasz newsletter