Data urodzenia:
1912-11-01
Funkcja:
dowódca Rejonu - zgrupowania
Stopień:
kapitan rezerwy piechoty
Pseudonimy:
"Gorczyc", "Mer","Hal"
Miejsce urodzenia:
Pabierowice powiat Grójec
Imiona rodziców:
Jan - Maria z domu Gromadzka
Wykształcenie (w tym wojskowe) i przebieg służby wojskowej:
Ukończył III Miejskie Gimnazjum Magistratu w Warszawie, w której mieszkał od 1924 roku. Po ukończeniu gimnazjum odbył obowiązkową służbę wojskową oraz ukończył dywizyjny kurs Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 29. Dywizji Piechoty w Grodnie. W roku 1933/1934 rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie. Z braku środków materialnych, dwukrotnie studia przerywał, a następnie kontynuował na tajnych kompletach podczas okupacji.
W 1935 roku rozpoczął pracę w Wojewódzkim Funduszu Pracy m.st. Warszawy. W tym samym roku odbywał praktykę wojskową w 76 Pułku Piechoty w 29 DP (6-cio tygodniowe ćwiczenia dla rezerwistów). W 1936 r. otrzymał awans do stopnia podporucznika rezerwy piechoty. Od 6 lipca do 13 sierpnia 1939 roku odbył 6-cio tygodniowy kurs dla oficerów transportu (szkolenie na kierowników węzłów kolejowych).
15 sierpnia 1939 roku został powołany do czynnej służby wojskowej w IV Oddziale Sztabu Generalnego WP w 21. Pułku Piechoty i do 22.08.1939 pracował w transporcie kolejowym w Równem na Wołyniu.
Praca przed wojną:
Od 1937 roku pracował w Izbie Rzemieślniczej w Warszawie, w Biurze Organizacji Zaopatrzenia i Handlu, na stanowisku zastępcy kierownika (pracę tę kontynuował także w czasie okupacji - do roku 1940)
Udział w wojnie obronnej 1939:
28 .08.1939 r. objął funkcję komendanta stacji kolejowej w Kutnie. Brał czynny udział w kampanii wrześniowej. Ranny w bitwie pod Kutnem, dotarł do stolicy. Od 09.09.1939 w walkach w obronie Warszawy i jej okolicach (Kałuszyn, Siennica, Garwolin). W trakcie obrony Warszawy dowodził kompanią w 44. Pułku Piechoty im. Bajończyków. Po kapitulacji uniknął niewoli.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Począwszy od października 1939 roku tworzył oddziały wojskowe różnych służb, szkoły podoficerskie i podchorążówki, organizował magazyny broni i amunicji, praktyczne szkolenie z bronią i próby produkowanej przez podziemie broni, materiałów wybuchowych, granatów itp.Od 15 października 1939 roku organizował w Warszawie konspiracyjną organizację wojskową pod nazwą Związek Czynu Zbrojnego (ZCZ) i pełnił funkcję jej komendanta. W marcu 1940 r. organizacja przyłączyła się do Polskiej Organizacji Zbrojnej (POZ) i wraz z nią weszła w skład Związku Walki Zbrojnej (ZWZ - od 1942 r. Armia Krajowa).
11 listopada 1941 roku został awansowany do stopnia porucznika rezerwy.
Po scaleniu POZ z AK wprowadził do niej łącznie 376 żołnierzy. Początkowo był komendantem 4. Rejonu III Obwodu Wola (Koło - Powązki - cmentarze).
Od 1942 roku do marca 1944 roku był dowódcą 2. Rejonu III Obwodu Wola. Od marca 1944 do końca lipca 1944 pełnił funkcję zastępcy kwatermistrza w Sztabie Komendy Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej. Przydział tuż przed Powstaniem, na koniec lipca 1944 roku : III Obwód "Waligóra" (Wola) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 2 Rejon (Koło - cmentarze) - dowódca Rejonu
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Wronia 82
Oddział:
III Obwód "Waligóra" (Wola) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 2 Rejon (Koło - cmentarze) - dowódca 2. Rejonu. Ranny 5 sierpnia 1944 r. w rejonie barykady przy ulicy Górczewskiej róg Działdowskiej. Od 9 sierpnia 1944 r., po zranieniu
mjr. "Waligóry" komendant III Obwodu Wola, po rozbiciu części oddziałów wolskich i wycofaniu się ich resztek do Śródmieścia stanął na ich czele będąc organizatorem i dowódcą batalionu im. gen. Józefa Sowińskiego - nazywanego również zgrupowaniem "Hala". 17.08.1944 r. podporządkowano mu "kompanię szturmową" utworzoną z ochotników 1, 2 i 3. kompanii baonu "Kiliński". Wszystkie oddziały kpt. "Hala" były podporządkowane 4. Rejonowi I Obwodu "Zagończyk" mjr. S. Steczkowskiego
Szlak bojowy:
Wola - Śródmieście Północ. Po wycofaniu się z Woli obsadzał swoim zgrupowaniem zachodni odcinek Śródmieścia Północnego, odcinek ul. Grzybowskiej, m.in. magazyny Browaru "Haberbusch & Schiele" przy ul. Ceglanej. W trakcie toczonych walk w Śródmieściu Północ kpt. "Hal" był dowódcą pododcinka bojowego - północnego wzdłuż południowej strony ul. Grzybowskiej (od ulicy Wroniej do Placu Grzybowskiego włącznie)
Rodzina walcząca w Powstaniu Warszawskim:
Losy po Powstaniu:
Po kapitulacji jeniec Stalagu 344 Lamsdorf - Łambinowice k. Opola (do 17 października 1944 r.), następnie w Oflagu VII A Murnau. Po uwolnieniu komendant obozu byłych żołnierzy AK (powstańców) w Monachium (Niemcy).
Losy po wojnie:
W roku 1945 powrócił do Polski i do 1948 r. pracował na Dolnym Śląsku w rzemiośle. Następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie organizował spółdzielczość inwalidzką. Aresztowany przez UB w 1953 r. Przebywał ponad rok w areszcie śledczym bez aktu oskarżenia.
Odznaczenia:
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (9.09.1944), Krzyż Walecznych (trzykrotnie), Krzyż Armii Krajowej, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (7 IV 1976), Medal za Udział w Wojnie Obronnej 1939 (5 V 1982), Medal za Warszawę 1939-1945 (15 VI 1973), Medal Zwycięstwa i Wolności (13 III 1974), Brązowy Medal Zasługi dla Obronności Kraju (10 X 1980), Krzyż Partyzancki (29 IX 1982), Odznaka Grunwaldzka (18 XI 1971), Złota Odznaka Honorowa za Zasługi dla Warszawy (7 I 1980)
Awanse:
st. strzelec z cenzusem (VI 1934), kapral z cenzusem (IX 1934); plutonowy podchorąży (IX 1935); sierżant podchorąży (XII 1935), podporucznik rez. (I 1936); porucznik rez. (11.XI 1941), kapitan (awansowany w VII 1944 ze starszeństwem od V 1944)
Miejsce śmierci:
Warszawa
Miejsce pochówku:
Cmentarz Powązki Wojskowe
Informacje dodatkowe:
Wg relacji rodziny - syna: p. Jacka Stykowskiego, kpt. Wacław Stykowski został aresztowany przez UB w 1949 r. Przebywał ponad rok w areszcie śledczym bez aktu oskarżenia. Zwolniony z aresztu w czerwcu 1950 roku.
Źródła:
Teczki Komisji Weryfikacyjnej SPP w Londynie, nekrolog w prasie, data emisji 20.10.1981, materiały rodzinne - p.
Jacek Stykowski (syn). Zamieszczone na stronie biogramu zdjęcia pochodzą ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego i p. Marka Stroka. Ujęcia te są również w posiadaniu rodziny kpt."Hala" i dostępne na stronie rodzinnej poświęconej Wacławowi Stykowskiemu.
Publikacje:
"Powstanie Warszawskie - kadra dowódcza Armii Krajowej - noty biograficzne " w oprac. Andrzeja Krzysztofa Kunerta aneks w : "Powstanie Warszawskie" W. Bartoszewski Wyd. Świat Książki; Leszek Żebrowski: "Paszkwil Wyborczej" Burchard Edition, 1995;
ŚZŻAK, Warszawa, 2016: Kpt. „Hal”
