Data urodzenia:
1929-03-25
Używane pseudonimy:
"Mirka", "Znicz", "Miła"
Miejsce urodzenia:
Włodzimierz Wołyński
Imiona rodziców:
Aleksander - Irena z domu Tkaczyńska
Wykształcenie do 1944 r.:
Uczennica Szkoły Powszechnej nr 139 im. Marszałka Rydza-Śmigłego w Warszawie. następnie uczennica II Miejskiego Gimnazjum im. J. Kochanowskiego oraz Gimnazjum i Liceum im. M. Konopnickiej. W latach 1938/39 była zuchem w 58 WŻDH, w czasie okupacji harcerka Szarych Szeregów w zastępie "Znicz" - drużynowa
Irena Malento, zastępowa: Helena Jerôme, po wojnie Radziwiłł (1926-2012).
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od 1943 r., wprowadzona przez Elżbietę Dziębowską ps.
"Dewajtis" :
Kedyw Komendy Głównej Armii Krajowej - oddział (kompania) "Agat" - "Pegaz".
Brała udział w akcjach "Frühwirth" i "Braun", w wyniku których zginęli kierownik miejskiego urzędu kwaterunkowego Emil Braun oraz nazistowski architekt Friedrich Pabst. Na wiosnę 1944 r. przechodzi z Oddziału Specjalnego do Oddziału Legia Akademicka mjr Serba - Władysław Jeleń Nowakowski, gdzie obejmuje patrol łączności.
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Noakowskiego 12 m 67
Oddział:
II Obwód "Żywiciel" (Żoliborz) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - zgrupowanie "Żubr" - poczet dowódcy, pluton 211
Odniesione rany:
Ranna 15.09.1944 r. kontuzjowana 30.09.1944
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Stalagu VI C Oberlangen
Rodzina walcząca w Powstaniu Warszawskim:
W Powstaniu Warszawskim brali udział także matka Teresy -
Irena Szuch i brat
Janusz - żołnierz 2. kompanii batalionu "Parasol".
Losy po wojnie:
Po powrocie do kraju i uzyskaniu świadectwa maturalnego rozpoczyna studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej, które zmienia na Szkołę Główną Planowania i Statystyki Wydział Handlu Wewnętrznego ( d. SGPiS). Na III roku studiów zostaje młodszym asystentem prof. Kazimierza Boczara w Katedrze Ekonomiki Handlu. W 1956 r. uzyskuje dyplom mgr ekonomii. Podejmuje pracę kolejno w drukarni "Słowa Powszechnego", "Wydawnictwa Pax" a następnie ( przez 25 lat ) w Państwowych Domach Towarowych jako szef Działu Reklamy, doradca do spraw ekonomicznych, z-ca dyrektora i dyrektor naczelny wszystkich DT "Centrum" w Polsce. Jako specjalista z dziedziny handlu niejednokrotnie oceniała prace magisterskie i doktorskie, wspierała rozwój utalentowanej młodzieży z Akademii Sztuk Pięknych, wprowadzała w dziedzinę handlu nowatorskie rozwiązania wzorowane na krajach zachodu. Radna m.st. Warszawy w 1977 r. oraz Warszawianka Roku 1977. Była jedną z pierwszych osób w Polsce, które publikowały od początku lat 70-tych wspomnienia z Powstania Warszawskiego, ukazujące się na łamach czasopisma „Stolica”. W swoim domu organizowała spotkania środowiska powstańczego. Dwukrotnie wyszła za mąż - po raz pierwszy za mgr inż. Henryka Lewtaka ps. "Babinicz" i "Jazłowiecki", żołnierza ZWZ, więźnia Zamku Lubelskiego, Auschwitz, Mauthausen - Gusen ( zmarł na obczyźnie w Brukseli w 1984 r. w nie wyjaśnionych okolicznościach). Drugi związek małżeński Teresa Lewtak-Stattler zawarła z Wojciechem Stattlerem, pracownikiem CHZ Cekop, obecnie już nieżyjącym. W stanie wojennym przeszła na wcześniejszą emeryturę. Począwszy od roku 2000 do ostatnich chwil życia zbierała podpisy na rzecz ustanowienia 1 sierpnia Świętem Narodowym.
Odznaczenia:
Krzyż Walecznych,
Warszawski Krzyż Powstańczy,
Rozeta z Mieczami do Krzyża za Zasługi dla ZHP,
Odznaka Batalionu Parasol,
Odznaka Weterana Walk o Niepodległość,
Odznaka Pamiątkowa "Akcji Burza",
Krzyż Armii Krajowej (z Londynu),
Brązowy Krzyż Zasługi,
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami (z Londynu),
Złoty Krzyż Zasługi,
Krzyż Partyzancki, Brązowy Medal Zasługi dla Obronności Kraju, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Odznaka Pamiątkowa "Syn Pułku", Odznaka Honorowa Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, Medal Zasługi dla Pożarnictwa,
Złota Odznaka Honorowa M.St.Warszawy, Odznaka Honorowa "Za zasługi w rozwoju Województwa Poznańskiego",
Odznaka za Zasługi dla Kielecczyzny, Oznaka Honorowa Miasta Poznania, Złota Odznaka Zasłużony dla Województwa Wrocławskiego i Miasta Wrocławia, Zasługi dla Domów Towarowych Centrum, Odznaka "Zasłużony Pracownik Handlu", "Warszawianka Roku 1977"
Awanse:
do stopnia porucznika.
Miejsce pochówku:
Cmentarz Wojskowy na Powązkach, kw. B14-8-1A
Nazwisko po mężu:
Teresa Lubomira Lewtak-Stattler z domu Szuch
Informacje dodatkowe:
Teresa Lewtak-Stattler byla jedną z najmłodszych łączniczek i uczestniczek akcji bojowych Polskiego Podziemia ( miesiąc starsza od jej koleżanki o ps."Dewajtis" Eli Dziębowskiej uważanej za najmłodszą.) W czasie wojny wraz z bratem Januszem pomagała rodzicom ratować i dostarczać jedzenie dla głodujących w warszawskim gettcie. W Powstaniu poległ jej narzeczony
Lech Gajewski ps. „Grom”.
Publikacje:
Teresa Lubomira Szuch Lewtak-Stattler "Mirka", "Miła": "Warszawskie dzieci pójdziemy w bój... : od "Parasola" do "Żubra", B. Lewtak-Baczyńska: „O ratowaniu Żydów przez Aleksandra Szucha, Irenę Szuch, Irenę Gumińską, Teresę Lewtak-Stattler, Janusza Szucha...” (skrót tytułu), Warszawa 2009; film dokumentalny: Maja Baczyńska "Miła, padnij! "(2012), strona z
materiałami archiwalnymi opracowanymi i dostarczonymi przez córkę: p. Bognę Lewtak-Baczyńską
Źródła:
Wszystkie zdjęcia w biogramie pochodzą z archiwum rodzinnego i zamieszczone zostały dzięki uprzejmości p. Bogny Lewtak- Baczyńskiej.
