Pseudonim:
-
Data urodzenia:
1925-07-28
Data śmierci:
-
Funkcja:
sanitariuszka
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców :
Antoni Wacław - Helena z domu Grudowska
Adres zamieszkania przed Powstaniem:
Warszawa, ul. Brzeska 20 m. 8
Oddział :
"Bakcyl" (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej) - Szpital Polowy ul. Mokotowska 13 / ul. Jaworzyńska 2.
Szlak bojowy :
Śródmieście Południe
Rodzeństwo biorące udział w Powstaniu Warszawskim:
Młodsza siostra Zofii Gorzkowskiej, również pełniącej służbę w szpitalu przy ul. Jaworzyńskiej 2. Starszy brat obu dziewcząt - Marian Gorzkowski ps. „Szary” (ur. 1915, zm. 1992) podczas kampanii wrześniowej walczył w składzie batalionu chemicznego SGO „Polesie”. Po zakończeniu walk dostał się do niewoli sowieckiej z której udało mu się zbiec. Od 1940 należał do konspiracji w Szefostwie Służby Uzbrojenia KG AK. Brał udział w Powstaniu Warszawskim w składzie Zgrupowania „Leśnik”. Walczył na Woli, Muranowie, Nowym i Starym Mieście. Odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Po upadku Powstania znalazł się w niewoli niemieckiej. Po wojnie wyemigrował do Nowej Zelandii.
Losy po Powstaniu:
Ewakuowana wraz z całym szpitalem Jaworzyńska 2 do Krakowa. Po kapitulacji szpital PCK przy ul. Mokotowskiej 13/Jaworzyńskiej 2 stał się centrum ewakuacji szpitali Czerwonego Krzyża, za które odpowiadał Komendant Szpitala na Jaworzyńskiej - dr Hieronim Bartoszewski. Pociągi sanitarne z ewakuowanymi szpitalami wyruszyły ze stacji Warszawa Towarowa 20 października 1944 r. rano, a dzień później dotarły do Krakowa. Swoją nową siedzibę szpital "popowstańczy" Mokotowska 13 / Jaworzyńska 2 znalazł w przedwojennym domu akademickim przy ul. Grzegórzeckiej 20 w Krakowie (określany również jako Dom Medyków).
Dokumenty:
Po raz pierwszy wymieniona w składzie personelu szpitala 11 sierpnia 1944 r. jako członek Patrolu nr I SPS (Patrol nr I: Rogalewska Maria - kierowniczka patrolu SPS, Korga Józefa, Gorzkowska Teresa, Kowalewska Anna). 22 sierpnia 1944 r. komendant szpitala H. Bartoszewski zaświadczył, że „p. Gorzkowska Teresa, ur. 28.7.1925 r., zamieszkała w Warszawie przy ul. Brzeskiej 20, zagubiła swój dowód osobisty nr. 457331 w czasie pełnienia służby sanitarnej w dniu 19 sierpnia r.b.”. Wymieniona w składzie personelu szpitala 22 sierpnia 1944 r., dwukrotnie 31 sierpnia 1944 r. oraz 4 września 1944 r. 9 września 1944 r. ponownie wymieniona w składzie personelu szpitala jako patrolowa. 13 września 1944 r. komendant szpitala H. Bartoszewski wnioskował o odznaczenie Teresy Gorzkowskiej i piętnastu innych osób Krzyżem Zasługi. W uzasadnieniu napisał: „wszyscy wymienieni pełnili od początku i dotychczas pełnią służbę patroli sanitarnych i łączników, przenosząc rannych z placu boju z narażeniem życia, występując do akcji ochotniczo i będąc dla innych wzorem poświęcenia, karności i gotowości ofiarnej pracy”. 14 września 1944 r. także wymieniona w składzie personelu szpitala. W piśmie z 1 października 1944 r. skierowanym do niemieckich władz wojskowych „an der Barrikade” wymieniona w składzie personelu pomocniczego, który transportował ciężko rannych. Ze szpitalem ewakuowana razem z siostrą do Krakowa. 28.11.1944 r. wymieniona jako sanitariuszka wśród personelu szpitala Mokotowska 13/Jaworzyńska 2, ewakuowanego do Krakowa. 28 grudnia 1944 r. wymieniona jako pomoc salowa w składzie personelu ewakuowanego szpitala znajdującego się w Domu Medyków przy ul. Grzegórzeckiej 20 w Krakowie.
Źródła:
Archiwum Narodowe w Krakowie, Polski Czerwony Krzyż, Oddział w Krakowie, nr 49, s. 45, 131, 139, 143, 161, 187, 191, 217, 261, 317, 649; AAN, Rada Główna Opiekuńcza. Biuro Centrali w Krakowie, sygn. 1717, s. 148; Archiwum Biura Informacji i Poszukiwań Zarządu Głównego PCK, Lista strat PCK 19185: Lista lekarzy, personelu i ich rodzin Szpitala PCK w Warszawie, ul. Grzegórzecka 20, Dom Medyków, 8.12.1944 r., s. 6; Exodus Warszawy. Ludzie i miasto po Powstaniu 1944, t. 4, Warszawa 1994, s. 299-301; R. Bielecki, Żołnierze Powstania Warszawskiego, t. 2, Warszawa 1996, s. 43
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Nasz newsletter