Powstańcze Biogramy - Stefan Matuszczyk

Pseudonim:

"Porawa"

Funkcja:

dowódca kompanii

Stopień:

Oficer rezerwy piechoty Wojska Polskiego: podporucznik (1937), porucznik (1943), kapitan (1944)

Miejsce urodzenia:

Wiązowe, powiat Kielce

Imiona rodziców:

Jan - Scholastyka z domu Lewandowska

Wykształcenie (w tym wojskowe):

Od 1930 r. uczył się w Gimnazjum im. ks. Jana Długosza we Włocławku i tam w czerwcu 1934 r. otrzymał świadectwo dojrzałości. Po ukończeniu Dywizyjnego Kursu Podchorążych Rezerwy Piechoty w 4. Dywizji Piechoty (wrzesień 1934 - czerwiec 1935) od października 1935 r studiował filologię polską na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego (pracę magisterską napisał już w czasie okupacji, i po wojnie uzyskał na Wydziale Filologicznym UW zaświadczenie o ukończeniu studiów).

Udział w wojnie obronnej 1939 r.:

We wrześniu 1939 r. dowódca plutonu 114. pułku piechoty w składzie Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Narew", następnie dowódca kompanii w Grupie "Kowel" płk Leona Koca, po jej kapitulacji (2.X.1939) wrócił do Warszawy.

Używane pseudonimy:

"Porawa"

Udział w konspiracji 1939-1944:

W konspiracji od listopada 1939 r., dowódca plutonu, a od września 1940 r. dowódca kompanii Organizacji Wojskowej "Wilki". Po wejściu tego ugrupowania w skład Organizacji Wojskowej "Unii" został we wrześniu 1941 r. dowódcą kompanii, a w grudniu także zastępcą dowódcy I batalionu i jednocześnie oficerem organizacyjnym w sztabie pułku "Południe". Rozkazem dowódcy pułku z 29.III.1942 r. otrzymał pochwałę. W okresie styczeń - kwiecień 1942 r. ukończył kurs dowódców kompanii. Po scaleniu Organizacji Wojskowej "Unii" z Armią Krajową (marzec 1942) dowódca plutonu 214. i jednocześnie wykładowca na kursach podchorążych rezerwy w II Obwodzie Żoliborz Okręgu Warszawa Armii Krajowej. Z dniem 15.VIII.1943 r. po aresztowaniu porucznika "Twardego" Leszka Kowalewskiego objął dowodzenie oddziałem "993/W" kontrwywiadu Oddz. II K-dy Gł. AK. Planował i dowodził kilkunastoma akcjami, m.in. głośną likwidacją agentów niemieckich wykonaną 8.X.1943 r. w barze "Za Kotarą" przy ul. Mazowieckiej 2.

Oddział:

W czasie Powstania Warszawskiego nadal dowódca oddziału "993/W", stanowiącego teraz kompanię w składzie Batalionu Specjalnego (od 2 VIII 1944 kryptonim "Pięść") w zgrupowaniu "Radosław". Od drugiego dnia walk - po śmierci m.in. por. "Naprawy" Tadeusza Towarnickiego, kompania przybrała nazwę "Zemsta". Wieczorem 26 sierpnia wyprowadził kanałami na Żoliborz grupę 72 osób, w tym rannych z "Pięści". Po przejściu do Kampinosu zorganizował kompanię "Zemsta II", którą dowodził do rozbicia Grupy "Kampinos".

Szlak bojowy:

Wola - Muranów - Stare Miasto - kanały - Żoliborz - Puszcza Kampinoska

Odniesione rany:

Ranny w czasie walk o remizę tramwajową przy ul. Muranowskiej w dniu 14.VIII.1944 r.

Rodzina walcząca w Powstaniu Warszawskim:

Jego ojciec Jan walczył w tej samej kompanii, poległ 29 września 1944 r. w rejonie wsi Holendry pod Żyrardowem podczas przebijania się Grupy "Kampinos" na południe.

Odznaczenia:

Virtuti Militari V klasy (20.X.1943), Krzyż Walecznych - dwukrotnie: 1939 i 1944

Losy po wojnie:

Od maja 1945 r. dyrektor handlowy fabryki "Metal" w Warszawie, od lipca 1949 r. redaktor działu sportowego i lektor Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie, od grudnia 1950 r. kierownik organizacyjny Biura Wydawnictw Zagranicznych, potem sekretarz redakcji "Żyjmy Dłużej", inspektor Spółdzielni "Gromada" i redaktor w "Agpolu". Prezes Warszawskiego Towarzystwa Wioślarskiego.

Miejsce śmierci:

Warszawa

Miejsce pochówku :

Warszawa, Cmentarz Wojskowy na Powązkach.

Źródła:

MPW-baza uczestników PW, MPW-zbiory