Stanisław Gęsicki

"Józef"

dowódca zgrupowania

kapitan

Nowy Jork, USA

Stanisław - Florentyna z domu Majewska

W maju 1920 roku przyjechał wraz z rodzicami do Polski i zamieszkał w Kikole, powiat Lipno - województwo Pomorskie. W roku 1935 skończył Gimnazjum w Lipnie, uzyskując świadectwo maturalne. W 1936 r. został przyjęty do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrów-Komorowie. W sierpniu 1939 roku, po otrzymaniu stopnia podporucznika, przydzielony do III Batalionu Strzelców w Rembertowie.

Po ukończeniu Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowiu Komorowie, przydzielony został w 1939 roku w stopniu podporucznika do III Batalionu Strzelców w Rembertowie. W drugiej połowie sierpnia 1939 roku, jako dowódca plutonu 42 Kompanii Kolarzy, wyjechał na front zachodni (Armia "Łódź"). Kompania jego przydzielona została do 10. Dywizji Piechoty i zakwaterowana w Mikorzynie (między Kępnem i Ostrzeszowem). Wraz z 92. kompanią T.K., stanowiła wysuniętą nad samą granicę czatę. Od pierwszego dnia wojny kompania jego była w akcji i zgodnie z założeniem taktycznym miała zadanie opóźniania marszu Niemców. Brał udział w walkach pod Grabowem, Warką, Sieradzem, Szadkiem, Głownem, Błoniem, Kałuszynem, Garwolinem i w końcu w obronie Warszawy do momentu jej kapitulacji. Po dwóch dniach pobytu w przejściowym obozie w Pruszkowie, uciekł do Warszawy, gdzie przebywał przez całą okupację.

"Józef", "Groza"

Od grudnia 1939 roku do listopada 1941 roku - dowódca plutonu nr 314 "Kamionek”, którego zadaniem była mała dywersja, rozpoznanie lokalizacji oddziałów niemieckich na terenie Kamionka oraz sporządzanie taktycznych planów opanowania siedzib niemieckich. Od grudnia 1941 roku do czerwca 1943 roku dowódca plutonu 613 w Oddziale Dywersji Bojowej ODB-22 ("Kedyw” Obwodu Praga). Pluton wykonał cały szereg akcji dywersyjnych oraz 30 wyroków śmierci na agentach Gestapo i funkcjonariuszach policji granatowej. Od lipca 1943 roku do sierpnia 1944 roku był dowódcą zgrupowania nr 670 na Targówku. Funkcję tę pełnił do Powstania włącznie.

015576

VI Obwód (Praga) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 2 Rejon - zgrupowanie 670 - dowódca

Dowodzone przez kpt. Józefa" zgrupowanie 670 składało się z trzech plutonów: pluton 671 - dowódca sierż. "Łucki” (Władysław Ignatowski), pluton 672 - dowódca por. "Skarba” (Szczepan Teodorczyk), pluton 673 - dowódca pchor. Bolesław Burczkowski. Miejsce zbiórki: pluton I (671) - ulice Szkolna i Hutnicza, pluton II (672) - róg Władysławowskiej i Niedotrzymskiej, pluton III (673) - ulice Sterdyńska i Klementowska. Miejsce postoju sztabu zgrupowanie (kompanii) - ul. Rzeczna 4. Miejsca zbiórki stanowiły jednocześnie podstawy wyjściowe do natarcia z zadaniem: plutony I i II atakują szkołę przy ul. Mieszka I, w której stacjonowała kompania policji – pluton I od południowego–zachodu, pluton II od południowego–wschodu. Pluton III zajmuje przedpole frontem na północny–wschód i zachód z zadaniem zabezpieczenia od stacji Ząbki i Kanału Bródnowskiego, następnie opanowania od wschodu olejarni i tartaku przy ul. Radzymińskiej, celem połączenia się ze zgrupowaniem "Kota” i opanowaniem ulicy Radzymińskiej od wschodu. Stan zgrupowania przed Godziną "W" około 215 żołnierzy i oficerów. Uzbrojenie: 1 rkm, 15 kb, 26 pistoletów i 100 granatów oraz butelki z benzyną.

Praga. Koncentracja przed Godziną "W” została sprawnie wykonana przez żołnierzy zgrupowania za wyjątkiem jednej drużyny plutonu III, która nie była w stanie przedostać się z lewobrzeżnej Warszawy. Natarcie wyruszyło o godz. 17:05, lecz zostało załamane ogniem pociągu pancernego, który nadjechał od strony Zielonki o godz. 16:30 i zajął pozycję za szkołą, oraz ogniem artyleryjskim od strony Kanału Bródnowskiego, która zajęła pozycję dopiero w godzinach popołudniowych 1 sierpnia. Nastąpił odwrót do pozycji wyjściowych, na które wyszło ze szkoły kontrnatarcie kompanii policji. Kontrnatarcie to doszło tylko do kościoła i po godzinnej walce wycofało się do szkoły. O zmroku, na skutek silnego ognia z pociągu pancernego i baterii artylerii, zgrupowanie zajęło następującą pozycję: pluton I i II - ul. Naczelnikowska, Chemiczna i Siarczana z ubezpieczeniem od wschodu, tj. ulic Grobelska i Naftowa, pluton III - wał kolejowy, rozrząd torów, front na ul. Zabraniecką z ubezpieczeniem od strony wschodniej, tj. Kawęczyna. Dnia 2 sierpnia w godzinach popołudniowych, pod naporem natarcia kompani policji oraz nierozpoznanego oddziału ze strony Kanału Bródnowskiego, plutony I i II wycofały się za wał kolejowy na Szmulki, natomiast pluton III nie zdołał połączyć się ze zgrupowaniem i przeszedł na Grochów. W tej sytuacji nie można mówić o sukcesach oraz o danych dotyczących ilości zabitych Niemców. Straty własne: 4-ech zabitych oraz 18-tu rannych. Wszyscy ranni przetransportowani zostali na Szmulki i zostawieni po domach. Dnia 3 sierpnia otrzymał pierwszy rozkaz od dowódcy Rejonu, że zgrupowanie jego ma wycofać się w stronę Bródna, celem ewentualnego przedarcia się na wschód. Po dotarciu do Pelcowizny zostali otoczeni przez oddziały niemieckie, skąd wywieziono ich do obozu niemieckiego koncentracyjnego KL Mauthausen-Ebensee. Zgrupowanie jego nie zdołało uzyskać łączności ani ze zgrupowaniem "Kota”, ani z oddziałami rejonu sąsiedniego z dzielnicy Grochów. Podczas marszu na Bródno - Pelcowiznę plutony I i II zachowały pełną sprawność bojową i oczekiwały uzbrojone na dogodny moment przejścia w kierunku lasów legionowskich. Niestety meldunki patroli donosiły o ciągłych ruchach wojsk niemieckich (również czołgów), co w konsekwencji przekreśliło możliwość dojścia do zamierzonego celu.

Żona Adela Deske-Gęsicka “Jaga” (1914-1993) (pobrali się w 1942 roku).

Po upadku Powstania na Pradze i nieudanej próbie przedostania się na wschód, został wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Mauthausen-Ebensee, z którego uwolniony został dnia 5 maja 1945 roku.

Krzyż Virtuti Militari V klasy, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Partyzancki, Order Krzyża Grunwaldu, Srebrny Krzyż Zasługi, Krzyż Armii Krajowej, Warszawski Krzyż Powstańczy, Medal za Warszawę 1939-1945, Medal Za Wojnę Obronną 1939.

Do Warszawy powrócił pierwszym transportem dnia 6 lipca 1945 roku. Po trzymiesięcznej rekonwalescencji rozpoczął pracę. Początkowo pracował w NIK-u, skąd został usunięty za przynależność do Armii Krajowej. Od 1956 roku pracował jako dyrektor w następujących teatrach warszawskich: "Komedia", "Guliwer", "Operetka Warszawska" i "Studio", skąd w roku 1977 przeszedł na emeryturę.

Warszawa