Data urodzenia:
1896-10-20
Funkcja:
zastępca dowódcy batalionu
Stopień:
podporucznik czasu wojny
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Ksawery - Wanda z domu Hellman
Pseudonimy:
"Arciszewski", "Walery", "Anatol", "Lilpop", w czasie Powstania ponownie "Anatol".
Wykształcenie i działalność do 1939 r. :
Ukończył szkołę średnią handlową Szulca i szkołę ogrodniczą. Pracował jako urzędnik w Zarządzie Miejskim m. st. Warszawy. Przed wojną i w czasie wojny mieszkał w domu rodziców w Piastowie. Wg. książki "Batalion Miotła" Leszka Niżyńskiego w 1939 roku wziął udział w walkach zbrojnych w formacji ochotniczej (?), a po zakończeniu działań powrócił do pracy w Zarządzie Miejskim ( porównaj: L. Niżyński Batalion "Miotła" PAX, 1992 r, str. 8-9)
Udział w konspiracji 1939-1944:
Do działalności konspiracyjnej włączył się po zakończeniu kampanii wrześniowej. Był czynny w szczególności w środowisku kolejarskim, które stanowiło znaczną część mieszkańców Piastowa. Z początkiem 1940 roku zorganizował środowisko konspiracyjne liczące ok. 20 osób. Prowadził w nim kolportaż prasy podziemnej, podstawowe szkolenie typu wojskowego oraz nasłuch radiowy. W tym okresie związany był już najprawdopodobniej z wojskowym pionem organizacji „Pobudka”, współpracującym z ZWZ, a opierającym się w dużej mierze na zespole kolejarzy warszawskich. W latach 1940-1943 rozwinął dużą aktywność w organizowaniu jednostek podziemnych, przejmując zwierzchnictwo nad szeregiem oddziałów konspiracyjnych o nastawieniu wojskowym. Znany z konspiracyjnych działań dywersyjno-bojowych rejonu warszawskiego ”Anatol” mianowany został zastępcą kpt. sł. st. Franciszka Władysława Mazurkiewicza ps. „Niebora”. Seweryn Skowroński „Anatol” kierował główną częścią jednostek bojowych wchodzących później w skład „Miotły” tj. dawnym oddziałem ”Walery” Związku Odwetu. Grupa ta weszła 1.08.1943 roku w skład oddziałów dyspozycyjnych Kedywu KG jako samodzielna jednostka o kryptonimie ”Anatol" (od nowego pseudonimu swojego dowódcy). W grudniu 1943 roku zmieniła z kolei nazwę na „Lilpop” - także od pseudonimu Skowrońskiego. Ogółem przed wybuchem Powstania Warszawskiego w skład grupy „Anatol” – „Lilpop” wchodziło 6 oddziałów, które przeszły pod dowództwo bądź zwierzchnictwo
ppor. „Anatola”. Były to: oddział sierż. rez. Tadeusza Palusiaka „Kostka”, oddział Kazimierza Jackowskiego „Torpedy”, oddział por. Mirosława Palczewskiego „Mirka”, oddział sierż. Tadeusza Janickiego „Czarnego”, oddział por. Tadeusza Mrówczyńskiego „Marsa” oraz oddział por. rez. Henryka Gawlikowskiego „Sarmaka”. Przydział w lipcu 1944 r. - Armia Krajowa - Kedyw KG AK - batalion ”Miotła”.
Oddział:
Armia Krajowa - zgrupowanie "Radosław" - batalion "Miotła"
Szlak bojowy:
Wola - Stare Miasto - kanały - Żoliborz - Kampinos
Odniesione rany:
Kontuzjowany w sierpniu 1944 r. podczas bombardowania na ul. Długiej
Losy po Powstaniu :
Po kapitulacji Powstania kontynuował działalność kosnpiracyjną u boku płk. Jana Mazurkiewicza „Radosława” na terenie Częstochowy, pozostając w stałym kontakcie w kpt. „Czarnym"(kpt. Tadeusz Janicki), nowym dowódcą ”Miotły", organizującym resztki ocalałych oddziałów batalionu na przedpolu Warszawy.
Miejsce (okoliczności) śmierci :
Zginął tragicznie w maju 1945 roku
Informacje dodatkowe :
Niewyjaśniona do dziś pozostaje kwestia motywów i okoliczności wydania przez „Anatola” rozkazu wykonania wyroku śmierci na zasłużonym żołnierzu podziemia - por. Kazimierzu Jackowskim „Torpedzie" (za swą waleczność w Powstaniu Warszawskim odznaczonego Krzyżem Orderu Virtuti Militari V klasy). Nalegający na szybką likwidację Jackowskiego por. ”Anatol”, już po czterech miesiącach także został zlikwidowany - w równie tajemniczych okolicznościach. Natomiast pytany w tej sprawie po wojnie przez sierż. pchor. "Kmitę" - Henryka Kozłowskiego płk. Jan Mazurkiewicz ”Radosław" potwierdził, że znał sprawę i w jego przekonaniu wyrok był słuszny - porównaj: wspomnienia sierż. pchor. "Kmity" - Henryka Kozłowskiego, podczas okupacji i Powstania Warszawskiego żołnierza 1. kompanii "Maciek" batalionu "Zośka", po Powstaniu dowódcy Oddziału Dyspozycyjnego szefa Obszaru Centralnego Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj: "12 miesięcy przez wiele lat. Wspomnienia z AK i inne", Warszawa 2010, s. 340.
Źródła:
MPW-baza uczestników PW, Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/7008 – batalion „Miotła”
Publikacje :
Leszek Niżyński: Batalion "Miotła", Instytut Wydawniczy PAX, 1992 r.
