Roman Alojzy Wyczółkowski

Pseudonim:
"Romański"
Data urodzenia:
1896-06-21
Data śmierci:
1964-07-26
Funkcja:
dowódca kompanii
Stopień:
porucznik rezerwy kawalerii - rotmistrz
Nazwisko konspiracyjne:
Wacław Czarnecki
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Michał - ...
Harcerstwo:
W latach 1912-1916 był harcerzem w zastępie "Sępów", uczestniczył w szkoleniach zastępu i druzyny organizowanych w okolicach Gocławia, Rembertowa, Starej Miłosny. W latach 1917-1018 był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej (POW). W 1919 roku pełnił służbę w Straży Obywatelskiej w warszawskim komisariacie przy ul. Wileńskiej. Jego óczesny adres zamieszkania to ul. 11 Listopada.
Przebieg służby wojskowej:
Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r. jako żołnierz 1 Pułku Szwoleżerów. Wraz z pododdziałami pułku dotarł aż do Kijowa, po zajęciu którego nastąpił odwrót. Przeszedł cały szlak bojowy swego pułku i otrzymał awans na stopień wachmistrza. W 1921 roku wziął udział w III Powstaniu Śląskim. W 1932 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty i otrzymał awans do stopnia podporucznika. Przydzielony jako oficer rezerwy do 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich im. Pułkownika Jana Kozietulskiego (3 pszwol.) stacjonującego w okresie pokoju w garnizonie Suwałki.
Praca w latach 1921 - 1939:
Był urzędnikiem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz inspektorem kontroli rachunkowej w kuratoriach okręgów szkolnych: brzeskiego (do 1925 r.), warszawskiego (1925-1934), lubelskiego (1934-1938) i ponownie warszawskiego (od 1938 do momentu wybuchu II wojny światowej).
Udział w kampanii wrześniowej 1939 r. :
W dn. 1-2 września 19309 r. wyruszył z Warszawy do Suwałk w celu zameldowania się w 3 pszwol., jednak po dotarciu na miejsce nie zastał swje macierzystej jednostki, która zdążyła już wyruszyć na front, w związku z tym zgłosił się jako ochotnik do napotkanej Suwalskiej Brygady Kawalerii "Zaza" dowodzonej przez gen. Zygmunta Podhorskiego. Początkowo służył bez przydzielonej mu funkcji, następnie powierzono mu dowodzeniem plutonem, a w końcowej fazie wojny obronnej otrzymał dowództwo nad kompanią (szwadronem). 28 września pod Kijanami udało się dywizji przebić przez Wieprz. Następnego dnia weszła w skład Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Polesie" pod dowództwem gen. Franciszka Kleeberga, która starła się z Niemcami w rejonie Kocka. Wyczółkowski uczestniczył w ciężkich walkach w Woli Gułowskiej. Z chwilą podpisania kapitulacji nie chcąc iść do niewoli przedarł się lasami w kierunku Warszawy, do której dotarł w końcu października 1939 r.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W listopadzie 1939 roku został zaprzysiężony w Służbie Zwycięstwu Polski (SZP), następnie w ZWZ-AK. Powierzono mu utworzenie grupy, w skład której weszli m. in. aktorzy scen warszawskich: Stanisław Siedzieniowski, Stanisław Łapiński, Ludwik Tatarski i inni. Okręg Warszawski Armii Krajowej - I Obwód "Radwan" (Śródmieście) - 4. Rejon - Wojskowa Służba Ochrony Powstania - IX zgrupowanie WSOP - dowódca zgrupowania i równocześnie jego 41. kompanii WSOP.
Oddział:
Armia Krajowa - batalion "Kiliński" - 9. kompania (włączona 4.08.1944 - dawna 41. kompania WSOP) - dowódca
Szlak bojowy:
Śródmieście Północ
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - Oflag II-D Gross-Born. W niewoli przebywał pod fałszywym nazwiskiem Wacław Czarnecki lub Wacław Czarnocki (nazwisko Czarnocki wg danych Środowiska B. Żołnierzy batalionu "Kiliński").
Numer jeniecki:
101640
Odznaczenia:
Za udział w walkach w 1920 i 1921 roku został odznaczony czterokrotnie Krzyżem Walecznych oraz Gwiazdą Górnośląską (polskim odznaczenien wojskowym ustanowionym w 1925 roku dla powstańców śląskich).
Miejsce śmierci:
Piotrków Trybunalski
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego: Wyczółkowski Roman Alojzy,w tym "Fragment życiorysu rtm. Romana Alojzego Wyczółkowskiego, lata 1912-1945", zasób Pokoju Kombatanta MPW, informacje przekazane przez p. Leszka Wyczółkowskiego, syna Powstańca
Literatura:
"Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego - Suplement"
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

 rtm. Roman  Alojzy Wyczółkowski "Andrzej Romański". Ze zbiorów rodzinnych p. Leszka Wyczółkowskiego, syna Powstańca

rtm. Roman Alojzy Wyczółkowski "Andrzej Romański". Ze zbiorów rodzinnych p. Leszka Wyczółkowskiego, syna Powstańca

Rodzina rtm. Romana Alojzego Wyczółkowskiego - młodszy syn Leszek Wyczółkowski z matką. Ze zbiorów rodzinnych p. Leszka Wyczółkowskiego

Rodzina rtm. Romana Alojzego Wyczółkowskiego - młodszy syn Leszek Wyczółkowski z matką. Ze zbiorów rodzinnych p. Leszka Wyczółkowskiego

Nasz newsletter