Powstańcze Biogramy - Otton Wiszniewski

Pseudonim:

"Topola", "Piorun"

Funkcja:

dowódca plutonu

Stopień:

porucznik - cichociemny

Miejsce urodzenia:

Teheran

Imiona rodziców:

Michał - Anna Janina z domu Tokarska

Nazwiska konspiracyjne:

Otton Powiertowski, Otton Tapecki

Wykształcenie i działalność do 1939 r. :

Urzędnik państwowy. Od 1920 roku mieszkał w Warszawie. Po ukończeniu 4. klasy Gimnazjum im. św. Stanisława Kostki w Warszawie przeniósł się do Korpusu Kadetów w Rawiczu. Od 1928 roku do wybuchu wojny pracował jako kancelista, a później jako kierownik kancelarii w Starostwie Powiatowym w Kamieniu Koszyrskim. Maturę zdał eksternistycznie w 1932 roku w Brześciu.

Przebieg służby wojskowej i udział w konspiracji 1941 -1943 r.:

We wrześniu 1939 nie został zmobilizowany. Przez granicę węgierską, Jugosławię i Włochy dotarł do Francji, gdzie w okresie 4.01.1940 - 21.08.1941 służył w 1. Dywizji Grenadierów (żołnierz 2. pułku piechoty, III batalion). Podczas kampanii francuskiej wzięty do niewoli. Przez 8 miesięcy przebywał w obozie jenieckim w twierdzy Belfort. Podczas likwidacji obozu 24 lutego 1941 roku udało mu się zbiec z transportu (wyskoczył z pociągu). W Marsylii przebywał w szpitalu angielskim, następnie został wytypowany przez Polską Misję Wojskową wraz z 7 innymi do przetarcia szlaku przez granicę francusko - hiszpańską (21.08.1941) i potwierdzenia przydatności punktów kontaktowych w Hiszpanii. Po przekroczeniu granicy hiszpańsko - portugalskiej aresztowany w Lizbonie, gdzie przez miesiąc przebywał w ciężkim więzieniu. Statkiem przewieziony do Gibraltaru, skąd wyruszył w drogę do Wielkiej Brytanii (konwój na statku "Batory"). 2 stycznia 1942 roku dotarł do Wielkiej Brytanii. Po okresie kwarantanny przydzielony do 2. Dywizji Artylerii Ciężkiej Przeciwlotniczej (30.01.1942 - 4.10.1942). Następnie zgłosił akces do dalszej służby w kraju. Od 5.10.1942 do 16.09.1943 był w dyspozycji Oddziału VI Specjalnego przy Sztabie Głównym PSZ. Przeszkolony w ośrodku dla cichociemnych, specjalność: radiotelegrafia. Zaprzysiężony na rotę Armii Krajowej dnia 26.06.1943 r.

Udział w konspiracji 1943-1944: służba w kraju:

Przerzucony do kraju w nocy z 16 na 17.09.1943 r. w ramach operacji lotniczej "Neon 2", zrzut przyjęła placówka odbiorcza "Wieszak", położona 14 km na południowy wschód od Mińska Mazowieckiego. Podczas skoku i lądowania doznał pęknięcia kości śródstopia. Po okresie aklimatyzacji i leczenia od 22.10.1943 r. przebywał w Warszawie, gdzie otrzymał przydział do Komendy Głównej Armii Krajowej - V Oddział (Dowodzenie i Łączność) - batalion radiotelegraficzny "Iskry" - kompania "Kram" - III pluton - dowódca plutonu. Rejon nadawania: Wołomin - Otwock - Piaseczno (radiostacja typu A, obsługa składająca się z 2 radiotelegrafistów i 2 łączniczek).

Adres zamieszkania przed Powstaniem:

Warszawa, ul. Krochmalna 11

Oddział:

Okręg Warszawski Armii Krajowej - Wydział V (Łączności) - batalion łączności - dowódca plutonu. Podczas Powstania Warszawskiego był dowódcą radiostacji nr 265 działającej przy Moniuszki 2a, następnie przy Boduena, Złotej 7/9 (kino Helgoland), w Prudentialu i Wilczej 54. Od 8 sierpnia współpracował z radiostacjami nr 266 w Legionowie, 267 w Rembertowie i 268 w Otwocku. We wrześniu utracono łączność.

Szlak bojowy:

Śródmieście Północ

Rodzina walcząca w Powstaniu Warszawskim:

Jego żona Irena Maria Kołakowska "Henryka" była łączniczką Komendy Okręgu AK (ślub po wojnie, w 1945 roku w kościele Św. Aleksandra na Placu Trzech Krzyży w Warszawie).

Losy po Powstaniu:

Pod koniec września otrzymał rozkaz opuszczenia Warszawy w celu kontynuacji konspiracji. Od października uczestniczył w rekonstrukcji łączności radiowej w odtwarzanym V Oddziale KG AK i Delegaturze Sił Zbrojnych, przebywając w okresie od października 1944 do końca stycznia 1945 r. w Częstochowie, a następnie w Żyrardowie ( II 1945 - 13 VI 1945)

Losy po wojnie :

Działał w organizacji NIE oraz w WiN (Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, używana była również forma „Wolność i Niepodległość”). Represjonowany. Pracował kolejno w: Starostwie Powiatowym w Ostródzie (1946–1947, kierownik referatu ogólnego), Zarządzie Miejskim w Braniewie (sekretarz zarządu), Zarządzie Miejskim w Olsztynie (kierownik Zarządu Nieruchomościami Miejskimi), Zarządzie Oddziału Rejonowego Przedsiębiorstwa Opracowania Budownictwa Miejskiego „Miastoprojekt” (1950–1952), Biurze Projektów Typowych i Studiów Budownictwa Miejskiego w Warszawie (1952–1958, starszy asystent w zespole kosztorysów budowlanych), Warszawskim Przedsiębiorstwie Budowy Pieców Przemysłowych (jako starszy magazynier na budowie Huty „Warszawa” i kierownik bazy materiałowej). Od 1967 roku przebywał na emeryturze.

Represje:

Aresztowany przez UB i NKWD w Grodzisku Mazowieckim w nocy 13 czerwca 1945 roku. Oskarżony o zdradę państwa, otrzymał najwyższy wyrok. Karę odbywał w więzieniu w Łodzi. W zamian za przekazaną w tej sprawie olbrzymią kwotę pieniężną ostatecznie zmieniono kwalifikację czynu i skazano na 5 lat pozbawienia wolności. 29 września 1945 roku zwolniony na mocy amnestii, ale nadal represjonowany.

Odznaczenia :

Order Wojenny Virtuti Militari V klasy (numer krzyża 12353), Krzyż Walecznych, Krzyż Partyzancki, Medal Polska Swemu Obrońcy, Croix de Guerre 1939-1945 (Francja), War Medal 1939 -1945 (Wielka Brytania)

Awanse:

kapral – 1940, podchorąży rezerwy – 17 kwietnia 1943 roku, podporucznik – ze starszeństwem od 16 września 1943 roku, porucznik – 15 sierpnia 1944 roku [albo 1 stycznia 1945 rok]

Miejsce śmierci:

Warszawa

Miejsce pochówku :

Warszawa, Cmentarz Wojskowy na Powązkach, kw. II C 28-14-9

Informacje dodatkowe:

Fałszywe dokumenty - kenkarta oraz wypis z aktu urodzenia wystawiony na "lewe" nazwisko Powiertowski zostały wykonane w Ośrodku Szkoleniowym cichociemnych w Audley End (Essex) w Wielkiej Brytanii w 1943 roku.

Źródła:

MPW-baza uczestników PW, MPW-ankieta, archiwum rodzinne p. Joanny Brejnak

Publikacje:

Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1988, s. 439; Kazimierz Malinowski: "Żołnierze łączności walczącej Warszawy", Instytut Wydawniczy PAX, 1983; Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3.

Otton Wiszniewski

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Nasz newsletter