Pseudonim:
"Grzegorz"
Data urodzenia:
1911-03-25
Data śmierci:
1998-12-23
Funkcja:
dowódca batalionu - Rejonu
Stopień:
kapitan
Miejsce urodzenia:
Będlewo
Imiona rodziców:
Ludwik - Maria
Służba wojskowa do 1939 r.:
Oficer wywiadu. Przeszedł 6-miesięczny kurs przy Oddziale II Sztabu Głównego dla oficerów wywiadowczych wielkich jednostek w polu. Od marca do sierpnia 1939 r. pełnił funkcję oficera wywiadowczego 17. Dywizji Piechoty.
Udział w wojnie obronnej 1939:
Oficer wywiadowczy 17. Dywizji Piechoty
Udział w konspiracji 1939-1944:
Do Związku Walki Zbrojnej wprowadzony na początku 1941 r. przez kpt. "Józefa" (Bronisław Czarniawski). Mianowany szefem (kryptonim "Inżynier") i zarazem twórcą Referatu II (wywiadowczego) w sztabie VII Obwodu (powiat warszawski) Okręgu Warszawskiego ZWZ. 27 września 1941 roku do sklepu perfumeryjnego na ul. Senatorskiej weszli trzej gestapowcy. Słysząc dochodzący z zaplecza stukot maszyny do pisania zajrzeli do pomieszczeń i zobaczyli na stole leżące kopie znaków wielkich jednostek niemieckich, jakie przetaczały się przez Generalne Gubernatorstwo w drodze na front wschodni. Na zapleczu zastali trzech mężczyzn i kobietę. Kazali wszystkim podnieść ręce do góry i zaczęli ich rewidować. Jeden z mężczyzn chwycił Niemca za gardło i zaczął go dusić, drugi zadał gestapowcowi cios w głowę butelką płynu. Doszło do strzelaniny. Porucznik "Leon" (Marian Bródka-Kęsicki) zasłonił się ciałem gestapowca, czym umożliwił ucieczkę kpt. Romualdowi Drzyzdze ps. "Michał", sam też zdołał wydostać się z zaplecza, podobnie jak i dwaj ekspedienci. W sklepie pozostała żona właściciela perfumerii Zofia Hübner ps. "Masia", kierowniczka kolportażu "Obroży". Aresztowana, męczona przez Gestapo w al. Szucha i na Pawiaku, nie wydała nikogo. Wkrótce zginęła w KL Auschwitz. Porucznik "Leon" po tym starciu, w którym został ranny, w wyniku zarządzonych środków bezpieczeństwa, został wysłany z Warszawy na teren powiatu. Od wiosny 1942 r. pełnił obowiązki komendanta 7. Rejonu (Ożarów) VII Obwodu Okręgu Warszawskiego AK, a następnie 5. Rejonu "Gątyń" (Piaseczno) - komendant od 2 sierpnia 1944 r.
Pseudonimy:
"Leon", "Grzegorz"
Oddział:
VII Obwód "Obroża" (powiat warszawski) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 5 Rejon "Gątyń" (Piaseczno) - batalion "Krawiec" - dowódca
Szlak bojowy:
Piaseczno - Lasy Chojnowskie - Las Kabacki - Wilanów. 5.08.1944 r. po przejściu oddziałów 5. Rejonu do Lasów Chojnowskich przeprowadził ich reorganizację. Tego dnia żołnierzy bez broni rozpuścił do domów, a z reszty utworzył 3-kompanijny batalion "Krawiec" pod swoim dowództwem. 8 sierpnia batalion przeniósł się do wsi Czarnów, gdzie przebywał przez kilka dni. 15 sierpnia w Zalesiu Górnym kpt. "Grzegorz" wziął udział w odprawie dowódców wszystkich oddziałów działających na tym terenie. Zadecydowano utworzenie grupy bojowej, która miała przebić się z Lasów Chojnowskich na Mokotów. Dowództwo nowo utworzonego pułku objął ppłk. "Grzymała" (Mieczysław Sokołowski), a kpt. "Grzegorz" nadal dowodził baonem "Krawiec". W nocy 16 / 17 sierpnia pułk przeszedł do Lasu Kabackiego, gdzie odebrał zrzut. Następnej nocy zapowiadanego zrzutu nie było i w tej sytuacji ppłk. "Grzymała" nakazał przygotowania do ataku w kierunku Wilanowa. Natarcie przeprowadzono w nocy 18 / 19 sierpnia. Kapitan "Grzegorz" z plutonami ppor. "Stena" (Szymon Gawarkiewicz z Obwodu "Głuszec" - Grójec) ubezpieczał główne siły batalionu. Już w pierwszej fazie walki grupa ta została odcięta silnym ogniem niemieckim i nie mogła kontynuować marszu na Warszawę. Na Mokotów przebiło się blisko 200 żołnierzy baonu "Krawiec", ciężko rannego ppłk. "Grzymałę" na polu bitwy dobili Niemcy. Kapitan "Grzegorz" zbierał wycofujących się żołnierzy w okolicach Powsinka i przez Las Kabacki powrócił na czele ok. 200 powstańców do Lasów Chojnowskich. Tam przeprowadził kolejną reorganizację. Kompania ppor. "Stena" odeszła do swojego Obwodu. Z pozostałych żołnierzy utworzono 60-osobowy pluton sierż. pchor. "Brabeca" (Józef Utrata). "Grzegorz" przez dwie łączniczki utrzymywał jeszcze kontakt z utworzoną na Mokotowie z żołnierzy 5. Rejonu kompanią "Krawiec". 23 sierpnia Niemcy przystąpili do pacyfikacji okolic Lasu Kabackiego, a od 25 sierpnia - Lasów Chojnowskich. Uprzedzone o tym działaniu przez stacjonujących w tej okolicy Węgrów jednostki Armii Krajowej powróciły do działalności konspiracyjnej. Kapitan "Grzegorz" po powrocie do swojego 5. Rejonu organizował na jego terenie pomoc dla uchodźców z Warszawy, m.in. w Pyrach powstał mały szpital, który udzielał pomocy żołnierzom AK i ludności cywilnej wypędzonej ze stolicy.
Losy po Powstaniu:
Powrócił do działalności konspiracyjnej na terenie 5. Rejonu
Miejsce śmierci:
Kędzierzyn-Koźle
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Nasz newsletter