Leon Jerzy Schiller de Schildenfeld

Pseudonim:
"Lambda"
Data urodzenia:
1887-03-14
Data śmierci:
1954-03-26
Funkcja:
-
Stopień:
podporucznik
Miejsce urodzenia:
Kraków
Imiona rodziców:
Leon Alfons - Izydora z domu Pfauów
Działalność zawodowa do 1939 r. :
Przed wybuchem wojny reżyserował na scenach wielu miast, w Warszawie, Łodzi, Wilnie i Lwowie. Przygotował wówczas m.in. Annę Kareninę wg Lwa Tołstoja w warszawskim Teatrze Kameralnym (1938), a w 1939 roku inscenizował trzykrotnie Nasze miasto Thortona Wildera, które pokazał w Teatrze Narodowym w Warszawie, Teatrze Miejskim w Łodzi i Teatrze Wielkim we Lwowie.
Okres okupacji niemieckiej:
W czasie wojny mieszkał początkowo w Warszawie, zajmował się pracą pisarską i wspólnie z Bohdanem Korzeniewskim, Edmundem Wiercińskim i Andrzejem Pronaszką kierował Tajną Radą Teatralną. W połowie marca 1941 roku trafił na Pawiak, a później do KL Auschwitz, skąd dzięki finansowej pomocy rodziny udało mu się wrócić pod koniec maja 1941 roku. W czasie pobytu w Auschwitz Schiller przeszedł głębokie religijne nawrócenie. Wkrótce został oblatem benedyktyńskim. W Henrykowie, w Zakładzie Sióstr Samarytanek dla dziewcząt, organizował wzruszające przedstawienia z udziałem wychowanek - Pastorałkę (1942), widowisko obrzędowe Gody weselne (1943) i Wielkanoc (1944).
Udział w konspiracji 1939-1944:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział VI BiP (Biuro Informacji i Propagandy)
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Prezydencka 9
Oddział:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział VI BiP (Biuro Informacji i Propagandy)
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - osadzony 8.10.1944 roku w Stalagu 344 Lamsdorf, 19.10.1944 przeniesiony do Oflagu VII A Murnau. W niewoli nadal prowadził działalność teatralną oraz pisał.
Numer jeniecki:
101970
Losy po wyzwoleniu:
Po wyzwoleniu oflagu przez armię amerykańską przeniósł się do Lingen niedaleko granicy holenderskiej. Po patronatem Polskiej YMCA (Young Men's Christian Association) założył tam Teatr Ludowy im. Bogusławskiego. Inscenizował Gody weselne i Kram z piosenkami. Wystawiał te utworu w wielu miejscach w Niemczech w obrębie angielskiej strefy okupacyjnej oraz w Holandii.
Losy po wojnie:
W 1945 roku przyjechał do Warszawy, skąd przeniósł się do Łodzi, gdzie przebywał do 1949 roku. Opowiedział się po stronie władz. Wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej, był posłem na sejm w latach 1947-1952, został delegatem na kongres zjednoczeniowy partii robotniczych. Powołano go na stanowisko rektora Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, która początkowo działała w Łodzi. Wydawał czasopismo „Łódź Teatralna”, został redaktorem pisma „Teatr”. Od 1946 roku kierował Teatrem Wojska Polskiego w Łodzi, gdzie wystawił m.in. Krakowiaków i Górali Bogusławskiego (1946) i piękną poetycką baśń - Celestynę Fernando de Rojasa (1947), „Burzę" Szekspira (1947), Igraszki z diabłem Jana Drdy (1948) i Na dnie Maksyma Gorkiego (1949). W 1949 roku wyjechał do Warszawy. Nadal był rektorem przeniesionej z Łodzi do stolicy szkoły teatralnej. Po odwołanym ze stanowiska z powodów politycznych Arnoldzie Szyfmanie przejął dyrekcję Teatru Polskiego. Wkrótce i jego władze odwołały z zajmowanych stanowisk - rektora PWST i dyrektora warszawskiej sceny. W ostatnim okresie twórczości został właściwie odsunięty od teatru, chociaż udało mu się zrealizować gościnnie kilka premier, m.in. Hrabinę (1951) i Halkę (1953) Stanisława Moniuszki w Operze w Warszawie. W 1950 roku został prezesem Stowarzyszenia Polskich Artystów Teatru i Filmu, powstałego po rozwiązaniu dotychczas istniejącego, jeszcze przedwojennego Związku Artystów Scen Polskich. Zaczął również kierować Sekcją Teatru Państwowego Instytutu Sztuki. W 1952 roku stworzył ”Pamiętnik Teatralny„ - kwartalnik poświęcony historii i krytyce teatru. W tym czasie poznał przebywającego wówczas w Warszawie Bertolta Brechta i zaczął mocno propagować jego myśl teatralną. Dwukrotnie był w Berlinie, w 1952 roku zaprosił teatr Brechta do Polski. Zmarł 25 marca 1954 roku. Został pochowany w Alei Zasłużonych na warszawskich Powązkach.
Miejsce śmierci:
Warszawa
Miejsce pochówku :
Został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (Starych Powązkach).
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, baza uczestników PW, Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach Opolu (A.K. 15 Inf. Reg., stopień wojskowy: Leutnant, Zugang vom Warschau am 8.10.1944 zu M.Stammlager 344 Versetzt am 19.10.1944 nach Oflag VII A, nr jeńca 101970), Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego T.4 - Jeńcy wojenni - żołnierze Powstania Warszawskiego, Warszawa, 1997
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Leon Jerzy Schiller de Schildenfeld "Lambda". Fot. domena publiczna

Leon Jerzy Schiller de Schildenfeld "Lambda". Fot. domena publiczna

Zbiory Muzeum Auschwitz-Birkenau

Zbiory Muzeum Auschwitz-Birkenau

Fot. domena publiczna

Fot. domena publiczna

Nasz newsletter