Konstanty (Lech) Szymański

Pseudonim:
"Świderski"
Data urodzenia:
1915-08-01
Data śmierci:
1999-01-20
Funkcja:
lekarz
Stopień:
podporucznik czasu wojny
Miejsce urodzenia:
Araucária, Brazylia
Imiona rodziców:
Julian Juliusz Szymański - Kazimiera z domu Wałukiewicz
Lata 1915-1939:
Przyszedł na świat w Brazylii. Był synem światowej sławy lekarza okulisty i marszałka przedwojennego Senatu (w latach 1928-1930), prof. Juliana Juliusza Szymańskiego (1870-1958). W 1920 roku wraz z rodzicami przeniósł się do Polski. Rodzina zamieszkała początkowo w Wilnie, gdzie profesor objął katedrę okulistyki na Uniwersytecie im. Stefana Batorego. Po jego przejściu na emeryturę w 1935 r. rodzina Szymańskich przeniosła się do Warszawy, do drewnianego, parterowego domu przy ul. Parkowej 31. W Warszawie Szymański ukończył Gimnazjum im. Tadeusza Reytana. W latach 1934-1939 studiował medycynę, początkowo do roku 1936 w Wilnie, a następnie, do 1939, na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Warszawskiego im. J. Piłsudskiego.
Wrzesień 1939 r. i okres okupacji niemieckiej:
Z chwilą wybuchu II wojny światowej zgłosił się do Szpitala Maltańskiego, gdzie pod kierunkiem ojca, dr. Juliusza Szymańskiego, dyrektora szpitala, pracował przez rok. Następnie jako lekarz stażysta został przyjęty do Kliniki Ocznej UW.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Okręg Warszawski Armii Krajowej - I Obwód "Radwan” (Śródmieście) - 4. Rejon - XII zgrupowanie im. Łukasińskiego (batalion "Łukasiński") - Dywizjon 1806 (konspiracyjny 1. pułk strzelców konnych)
Adres zamieszkania :
Warszawa, ul. Parkowa 31
Oddział:
Armia Krajowa - Grupa "Północ" - zgrupowanie "Sienkiewicz", następnie odcinek "Kuba"-"Sosna" - batalion "Łukasiński" - Dywizjon 1806, następnie w batalionie "Gozdawa". Na terenie Śródmieścia asystował jako lekarz w szpitalu przy ul. Złotej, w szpitalu polowym w dawnej Klinice Położniczo-Chirurgicznej dr Henryka Webera przy ul. Chmielnej 34 oraz prawdopodobnie przy ul. Hożej.
Szlak bojowy:
Wola - Stare Miasto - Śródmieście Północ - Śródmieście Południe (?)
Losy po Powstaniu:
Wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. Przedostał się do Zalesia Górnego, gdzie w domu wuja, mec. Bronisława Wałukiewicza, zastał najbliższych. 12 listopada 1944 roku ożenił się z Haliną Danutą Pacewską (1923-2010), uczestniczką Powstania Warszawskiego na Mokotowie. Wesele odbyło się w w Zalesiu w domu mec. Bronisława Wałukiewicza. Po wyzwoleniu Warszawy dr Szymański zgłosił się do miejskiej pomocy lekarskiej, gdzie pracował od kwietnia 1945 roku do kwietnia 1946 w charakterze specjalisty chorób oczu.
Losy po wojnie:
W maju 1946 roku rozpoczął pracę w Ministerstwie Zdrowia jako lekarz w Instrukcyjnej Kolumnie Przeciwjaglicznej. Zorganizował czołówki operacyjne m. in. w Pułtusku i Ciechanowie. W październiku 1947 roku na statku "Generał Walter" wyjechał wraz z rodziną do Brazylii, gdzie nostryfikował dyplom lekarza w Recife (stan Pernambuco), osiedlając się w Sao Paulo. Pracował w zawodzie jako oftalmolog i szef chirurgii okulistycznej w Sao Paulo oraz jako specjalista chorób oczu w szpitalu wojskowym w Sao Paulo. W 1971 roku przeniósł się wraz z synem Jackiem i żoną Haliną do Cascavel w stanie Parana, gdzie otworzył klinikę okulistyczną. Opublikował kilka prac z dziedziny okulistyki w czasopismach specjalistycznych w Warszawie. Był członkiem wielu stowarzyszeń oftalmologii, m. in. Brazylijskiej Rady Oftalmologii, Amerykańskiego Stowarzyszenia Oftalmologii, Brazylijskiego Kolegium Chirurgów, Parańskiego Stowarzyszenia Medycyny i Oftalmologii i wielu innych. Był również członkiem Stowarzyszenia Polskich Kombatantów. Brał udział w obchodach 50-tej rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego w 1994 roku.
Odznaczenia:
Warszawski Krzyż Powstańczy (1983), Odznaka Weterana Walk o Niepodległość (przyznana przez UdsKiOR w 1995 r.). Uhonorowany został także przez Towarzystwo "Polonia" dyplomem i Medalem Polonia z Macierzą.
Miejsce śmierci :
Cascavel, Brazylia
Miejsce pochówku:
Cascavel, Brazylia
Uwagi :
Konstanty Lech Szymański, w Brazylii jako Constantino Leszek Szymański. W zapisach PCK - Konstanty Lech Szymański (kolejność imiona podana podczas zgłoszenia osobistego w 1947 roku). W niektórych notatkach biograficznych oraz relacjach wymieniany jako Lech Konstanty Szymański (porównaj: Encyklopedia Polskiej Emigracji i Polonii pod red. Kazimierza Dopierały, tom 5, S-Ż" Oficyna Wydawnicza Kucharski, Toruń 2005).
Informacje dodatkowe:
Według artykułu "Spalona Warszawa i wojenny ślub w rodzinie sierżanta Wałukiewicza" (autorzy: Maria i Andrzej Perlakowie) prof. Juliusz J. Szymański w czasie Powstania zorganizował w swym domu przy Parkowej 31 szpital powstańczy, który ok. 15.08 został ewakuowany do Zalesia. Obecnie w ewidencji MPW nie występuje.
Publikacje:
Polski Słownik Biograficzny t. 50 s. 180 Szymański Lech Konstanty (1915-1999), lekarz oftalmolog
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Konstanty Lech  Szymański, dr „Świderski” (po lewej), z bratem Juliuszem (Júlio Piniorem) w Brazylii. Lata 50. Źródło: tygodnikkrag.pl

Konstanty Lech Szymański, dr „Świderski” (po lewej), z bratem Juliuszem (Júlio Piniorem) w Brazylii. Lata 50. Źródło: tygodnikkrag.pl

Polski Czerwony Krzyż - kartoteka, zgłoszenie osobiste w 1947 roku, podana kolejność imion w dokumencie: Konstanty Lech Szymański

Polski Czerwony Krzyż - kartoteka, zgłoszenie osobiste w 1947 roku, podana kolejność imion w dokumencie: Konstanty Lech Szymański

Nasz newsletter