Data urodzenia:
1914-04-23
Funkcja:
Szef Wydziału Prasowo-Wydawniczego Oddziału VI BiP, Szef Wojskowych Zakładów Wydawniczych
Numer legitymacji AK:
120231
Imiona rodziców:
Stanisław - Wanda z domu Górska
Pseudonimy:
"Kmita", "Michał"
Wykształcenie:
Uczeń gimnazjów w Łucku i Chełmie, gdzie uzyskał maturę (1932). Następnie rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego.
Działalność polityczna:
W czasie studiów związał się z Sekcją Akademicką Obozu Wielkiej Polski (OWP). Nawiązał wówczas współpracę z działaczem akademickim OWP Bolesławem Piaseckim. Był jednym z jedenastu sygnatariuszy deklaracji Obozu Narodowo-Radykalnego, ogłoszonej 14 kwietnia 1934 w piśmie „Sztafeta”. Po zamachu na ministra spraw wewnętrznych RP Bronisława Pierackiego czerwcu 1934 r. Jerzy Rutkowski wraz z innymi działaczami ONR (organizacji pierwotnie podejrzewanej przez policję o dokonanie zamachu) został zatrzymany i osadzony w areszcie śledczym przy ulicy Daniłowiczowskiej w Warszawie. Po uwolnieniu w 1935 odsunął się od działalności politycznej i po wygraniu rozpisanego przez zakon franciszkanów z Niepokalanowa konkursu na organizację pisma Mały Dziennik objął w nim funkcję redaktora technicznego. Redaktorem naczelnym Małego Dziennika i innych franciszkańskich wydawnictw był ojciec Marian Wójcik, a jednym z pracowników Maksymilian Kolbe, z którym Jerzy Rutkowski jako redaktor techniczny wydawnictw franciszkanów ściśle współpracował.
W 1937 podjął ponownie współpracę z Bolesławem Piaseckim i grupą Ruchu Narodowo-Radykalnego (ONR-Falanga). Należał do kierownictwa RNR, a w jego mieszkaniu odbywały się spotkania organizacyjne.
Zastępca przewodniczącego Związku Młodej Polski (organizacji młodzieżowej Obozu Zjednoczenia Narodowego (OZN). W ZMP Rutkowski pełnił również funkcję redaktora naczelnego pisma Młoda Polska. ZMP pod jego kierownictwem zrzeszał ponad 40 tysięcy członków. Wobec ostrej opozycji w obozie piłsudczyków wobec linii politycznej Adama Koca został on odsunięty zarówno od kierownictwa OZN, jak i ZMP, co w konsekwencji oznaczało w kwietniu 1938 również wystąpienie Rutkowskiego z ZMP. Rutkowski powrócił do pracy w Małym Dzienniku i po epizodycznym udziale w pracach ONR-Falanga w 1938 ponownie zadeklarował zaprzestanie działalności politycznej.
Udział w wojnie obronnej 1939 r.:
W czasie kampanii wrześniowej walczył w szeregach 45 pułku piechoty na Lubelszczyźnie. Kontuzjowany trafił do niemieckiej niewoli. Zbiegł z obozu rozdzielczego w Przeworsku i przedostał się do Warszawy, gdzie po wyleczeniu rozpoczął działalność konspiracyjną.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Inicjator i szef Tajnych Wojskowych Zakładów Wydawniczych (TWZW) od marca 1940 r. Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział VI BiP (Biuro Informacji i Propagandy) - Szef Wydziału Prasowo-Wydawniczego BiP
Oddział:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział VI BiP (Biuro Informacji i Propagandy) - szef WZW (Wojskowych Zakładów Wydawniczych): po wybuchu Powstania Warszawskiego objął kierownictwo nad całą poligrafią powstania jako szef Wojskowych Zakładów Wydawniczych. 05.08.1944 r. otrzymał od Delegatury Rządu na Kraj nominację na komisarza dla spraw drukarskich na m.st. Warszawę. Kierował kilkunastoma powstańczymi drukarniami. W kompetencjach Jerzego Rutkowskiego leżał również przydział drukarń poszczególnym organizacjom politycznym, podjął on decyzję o udostępnieniu akowskich drukarń PPR na prośbę jej delegatów. Podlegał mu także dobrze uzbrojony oddział osłonowy drukarń, który w czasie powstania zdobył kilka warszawskich zakładów poligraficznych, a także przyczynił się walnie do zdobycia Poczty Głównej, za co otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari.
Dzielnica:
Śródmieście Północ
Rodzeństwo walczące w Powstaniu:
Jego siostra
Maria ps. Janka również była w Oddziale VI BiP KG AK
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec stalagu 344 Lamsdorf, Oflagu II-D Gross Born (obecnie Borne Sulinowo), Stalagu X B Sandbostel
Losy po wojnie:
Po krótkim pobycie w Paryżu i Brukseli, w sierpniu 1945 powrócił do kraju. We wrześniu 1945 objął funkcję pełnomocnika Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża do spraw odbioru dostaw zagranicznych i zorganizował ekspozyturę ZG PCK na porty Gdynia i Gdańsk z siedzibą w porcie gdyńskim, którą kierował osobiście. Funkcję tę zajmował do 1947, po czym objął funkcję kierownika Wydziału Finansowego ZG PCK. W 1953 r. przyjął propozycję Bolesława Piaseckiego i został dyrektorem naczelnym Centrali Przemysłowo-Handlowej "INCO"
Odznaczenia:
Order Wojenny Virtuti Militari, Krzyż Walecznych, Krzyż Kawalerski i Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.
Miejsce śmierci:
Warszawa
Miejsce pochówku:
Cmentarz Powązkowski w Warszawie (Stare Powązki), kwatera 206, rząd 1, grób 19.
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Baza ewidencyjna uczestników Powstania Warszawskiego, Polski Czerwony Krzyż - kartoteka
Literatura:
Michał Wojewódzki „W tajnych drukarniach Warszawy 1939-1944”, Warszawa 1978, wyd. II popr. Państwowy Instytut Wydawniczy, Stanisław Salmonowicz, Polskie Państwo Podziemne, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1994
