Data urodzenia:
1928-04-16
Pozycja na murze pamięci:
Kolumna: 189 Miejsce: 69
Stopień:
starszy strzelec
Pseudonimy:
"Wicher", Wichura II"
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Nazwisko konspiracyjne:
Zaks
Oddział:
Armia Krajowa, Kedyw KG AK, - zgrupowanie "Radosław" - batalion "Miotła" - pluton "Sarmaka" - pluton "Igora", na Starym Mieście - Grupa "Północ" - zgrupowanie "Sienkiewicz", następnie odcinek "Kuba"-"Sosna" - batalion "Gozdawa" - 2. kompania "Szturmowa”
Szlak bojowy:
Wola - Stare Miasto
Miejsce śmierci:
Poległ w rejonie ul. Długiej lub Przejazd na skutek rany postrzałowej brzucha na rękach swojej siostry, sanitariuszki Hanny Majewskiej (nazwisko konspiracyjne: Zaks) ps. "Grażyna"
Odznaczenia :
Virtuti Militari V klasy
Informacje dodatkowe - losy rodziny:
Uwagi:
W niektórych źródłach występuje także jako Janusz Zaks „Wichura”, „Majewski” (1928-1944), spotykany także inny przydział - „Gozdawa” - 5 kompania oraz inna data urodzenia: 1928-04-01. MPW-zbiory: MPW-A-3796 (P/4189), dar Marii Wołoszyn: Legitymacja Armii Krajowej Okręgu Warszawskiego nr 18015/425, wystawiona 25.07.1944 roku, na nazwisko Jan Majewski ps. Wichura. Na rewersie wpis o przyznaniu rozkazem komendanta nr 24 krzyża Virtuti Militari. Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego T.4 - Kawalerowie Orderu Virtuti Militari, s. 79,147 - tu w notatce biograficznej JANUSZ ZAKS błędna informacja, że nazwiskiem przybranym w okresie kosnpiracji było nazwisko „Majewski„: Urodzony 1 IV 1928 Warszawa, zm. [sic!] 23 VIII 1944 w walce przy Długiej. W Powstaniu Warszawskim w 5. kompanii baonu ”Gozdawa„ im. S. Czarnieckiego. Odznaczony pośmiertnie VM V klasy na mocy Rozkazu Dowódcy AK nr 412 z 9 IX 1944 (AWIH, III/40/6 - tu strz. Janusz Zaks, bez pseudonimu). Informacja o odznaczeniu znalazła się wcześniej w rozkazie Dowódcy Grupy ”Północ„ nr 24 z 5 IX 1944 r. W aktach Komisji Weryfikacyjnej AK Londyn brak dokumentu weryfikacji, brak numeru krzyża - na liście Kapituły Orderu Wojennego VM - Londyn, nie figuruje. Porównaj także: plut. pchor. ”Majewski„ (NN) - [tu nazwisko Majewski uznane jako pseudonim - przyp. red.] zm. VIII 1944 (poległ), w Powstaniu Warszawskim w batalionie ”Miotła„. Odznaczony pośmiertnie VM V klasy na mocy Rozkazu Dowódcy AK nr 511 z 18 VIII 1944 z uzasadnieniem ”za wyjątkową odwagę osobistą wykazaną w walce (AWIH tu plut.pchor „Majewski„). Informacja o odznaczeniu powtórzona w Rozkazie Dowódcy Grupy ”Północ" nr 11 z 21 VIII 1944.
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, MPW-A-3796 (P/4189), dar Marii Wołoszyn, MPW-baza uczestników, materiały do Słownika Uczestników PW/fotografia: zbiór WIEPW. MPW-kontakt/informacje a zrchiwum rodzinnego p. Justyny Adamczuk, wnuczki Hanny Majewskiej, siostry Janusza.
Publikacje :
Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego T.4 - Kawalerowie Orderu Virtuti Militari, s. 79,147: "MAJEWSKI" (NN) oraz jako „JANUSZ ZAKS. Wielka ilustrowana encyklopedia Powstania Warszawskiego. T. 6, Wykaz uczestników-żołnierzy powstania warszawskiego Kr-Ż / red. nauk. Piotr Rozwadowski. Wyd. ”Bellona„, Fundacja ” Warszawa Walczy 1939-1945„, 2004 - tu zapis: Strzelec. Wola, Stare Miasto, zgr. ”Sosna-Róg„, bat. ”Czarnieckiego„ (”Gozdawa„), II komp. szturmowa. Poległ w sierpniu 1944, 21 - ul. Długa. VM.