Jadwiga Kaniewska-Iżycka

"Jadwiga"

pielęgniarka

Warszawa

Teodor - Julia

Absolwentka Uniwersyteckiej Szkoły Pielęgniarstwa w Krakowie, w latach 1930-1931 pracowała jako instruktorka w Warszawskiej Szkole Pielęgniarstwa. W 1934 r. otrzymała stypendium Rockefellera i przez półtora roku kształciła się na Wydziale Pielęgniarstwa w Toronto. Po powrocie do Polski objęła funkcję wicedyrektora Szkoły Pielęgniarskiej w Krakowie.

W sierpniu 1939 r. została zmobilizowana w Krakowie z przydziałem do 51. samodzielnego zespołu chirurgicznego Armii "Kraków". Dotarła do Zamościa i tam pełniła funkcję zastępcy przełożonej. Po przerwaniu działań wojennych powróciła do Krakowa 1.10.1939 r. W związku z likwidacją przez Niemców Szkoły Pielęgniarskiej przeniosła się do Warszawy i tam podjęła pracę w szpitalu zakaźnym przy ul. Chocimskiej 5.

Podczas okupacji była inspektorem pielęgniarek w Wydziale Szpitalnictwa Zarządu Miejskiego w Warszawie. Przydział konspiracyjny - IV Obwód "Grzymała" (Ochota) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 1. Rejon. Brała udział w szkoleniu patroli sanitarnych, organizowała punkty ratownicze, a także sporządzała fałszywe dokumenty dla ukrywających się.

IV Obwód "Grzymała" (Ochota) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - punkt sanitarny ul. Opaczewska

Ochota

Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną. Trafiła do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulag 121) skąd wyjechała do Krakowa. Przez kolejne tygodnie uczestniczyła w transportowaniu leków do obozu pruszkowskiego. Wzięta w łapance 6.01.1945 r. trafiła do obozu w Płaszowie, z którego zdołała uciec na kilka dni przed jego wyzwoleniem.

W lutym 1945 r. reaktywowała w Krakowie Szkołę Pielęgniarską. Wyszła za mąż i w 1946 r. wróciła z mężem do Warszawy, gdzie została naczelnikiem wydziału i wicedyrektorem Departamentu Średnich Szkół Medycznych w Ministerstwie Zdrowia. Uczestniczyła w opracowywaniu programów egzaminów państwowych. Była inicjatorką utworzenia wyższej uczelni pielęgniarskiej w Lublinie. W latach 50. jest aktywnym członkiem nieformalnej grupy pielęgniarek, której działalność uwieńczyło utworzenie w 1957 r. Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego. Przez wiele lat pełniła w PTP funkcję przewodniczącej Komisji Historycznej, była członkiem Zarządu Głównego, prowadziła Komisję Szkoleniową. W 1967 r. z jej inicjatywy zorganizowano pierwszą Olimpiadę dla uczennic szkół pielęgniarskich. Działała również w organizacjach o zasięgu międzynarodowym - Międzynarodowej Radzie Pielęgniarskiej i Departamencie Pielęgniarstwa Światowej Organizacji Zdrowia. Otrzymała honorowe członkostwo Brytyjskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego. Była współautorką Encyklopedii Pielęgniarstwa. Od 1973 r. na emeryturze. Śmierć przerwała jej pracę nad "Historią pielęgniarstwa".

Warszawa

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski; Warszawski Krzyż Powstańczy, Medal za Udział w Wojnie Obronnej 1939, Srebrny Krzyż Zasługi, Medal Edukacji Narodowej, Honorowa Odznaka PTP, Honorowa Odznaka PCK II stopnia, Odznaka za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia, Medale Dziesięciolecia i Czterdziestolecia PRL. Tytuł honorowy Zasłużony dla Zdrowia Narodu (nadany przez Radę Państwa). Tytuł Honorowego Członka Królewskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Brytyjskich 1980 - tytuł nadawany za szczególne i trwałe wartości wniesione w rozwój pielęgniarstwa.

Bożena Urbanek: "Pielęgniarki i sanitariuszki w Powstaniu Warszawskim w 1944 r." Warszawa 1988. PWN