Pseudonim:
"Leliwa"
Data urodzenia:
1898-07-30
Data śmierci:
1990-06-18
Funkcja:
dowódca batalionu
Stopień:
rotmistrz kawalerii służby stałej - major
Miejsce urodzenia:
Janopol - Litwa
Imiona rodziców:
Robert - Eugenia z domu Likiewicz
Służba wojskowa do 1939 r.:
Ukończył 7-klasową Szkołę Handlową w Kownie po czym 5 grudnia 1918 r. wstąpił ochotniczo do Wileńskiego Pułku Ułanów. Uczestnik ofensywy na froncie wschodnim i północnym. W grudniu 1920 r., po ukończeniu warszawskiej Szkoły Podchorążych Piechoty, w stopniu podporucznika rozpoczął służbę w 25. Pułku Ułanów Wielkopolskich na stanowisku adiutanta.
Kariera sportowa do 1939 r.:
Swoje duże zdolności jeździeckie odkrył podczas 6-miesięcznego kursu oficerskiego w grudziądzkim Centrum Wyszkolenia Kawalerii (1922), doskonalił je podczas kolejnych dwóch kursów jazdy (1924, 1926) odbytych także w Grudziądzu. Uczył jeździć innych (instruktor jazdy konnej) zdobywając równocześnie coraz większe doświadczenie, stał się w latach trzydziestych czołowym zawodnikiem Polski w wielu specjalnościach. Reprezentując Klub Jazdy Konnej 25 puł. był m.in.: mistrzem Polski w WKKW (Wszechstronny Konkurs Konia Wierzchowego - 1934), 6-krotnym wicemistrzem kraju: WKKW (1933, 1936), w ujeżdżaniu konia (1933, 1935, 1938) i w skokach przez przeszkody (1931). Był także 2-krotnie brązowym medalistą mistrzostw Polski: w WKKW (1935) i w ujeżdżaniu (1932). W najbardziej prestiżowym konkursie o Puchar Narodów startował 7-krotnie, trzykrotnie zwyciężając (1928 Warszawa, 1931, 1932 Ryga). Największy sukces odniósł wraz z kolegami na Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie (1936). Do historii z tego wyczynu naszych jeźdźców przeszedł fakt, że na dwudziestej przeszkodzie drużynowego crossu WKKW żołnierze niemieccy obsługujący trasę biegu zagrodzili Roycewiczowi (na koniu Arlekin III) drogę, a oficer stwierdził, że polski jeździec zostaje wyłączony z zawodów, gdyż ominął dwudziestą przeszkodę. Arlekin III pogalopował z powrotem. Na miejscu Roycewicz został poinformowany, że sędzia się fatalnie pomylił. Były oczywiście przeprosiny, ale cztery dodatkowe kilometry dały się mocno we znaki zmordowanemu Arlekinowi. Niemcy wygrali tę konkurencję i zdobyli złoty medal...
Udział w wojnie obronnej 1939:
We wrześniu 1939 r., w stopniu rotmistrza, dowodził 2. szwadronem 25. Pułku Ułanów Wielkopolskich (Nowogródzka Brygada Kawalerii w składzie Armii "Modlin"). Ranny 27 września w boju z Armią Czerwoną, cudem uchodzi z pola walki (Rosjanie chcieli mieć polskiego rotmistrza żywego) po czym, w kobiecym przebraniu, ucieka ze szpitala w Stryju, unikając w ten sposób śmierci; wszyscy pojmani oficerowie pułku zginęli w 1940 r. Katyniu, wymordowani przez Sowietów. Dotarł do Krakowa, gdzie nadal leczył rany.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od początku 1941 r. Oficer broni w 4. Rejonie I Obwodu Okręgu Warszawskiego ZWZ, następnie Armii Krajowej, od października 1943 r. dowódca batalionu "Kiliński".
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Żelazna 29
Oddział:
Armia Krajowa - I Obwód (Śródmieście) - 4. Rejon - IX zgrupowanie (batalion "Kiliński") - dowódca do 15.09.1944 r.
Szlak bojowy:
Śródmieście Północ
Odniesione rany:
8.09.1944 r. podczas ataku na ruiny Kina "Colosseum" (Nowy Świat 19) ciężko ranny w kolano, ramię i głowę. W związku z ranami 15 września zdaje dowództwo batalionu i do końca Powstania pozostaje w szpitalach.
Losy po Powstaniu:
Ze Szpitala Wolskiego (Płocka 26) wyszedł z cywilami do obozu w Pruszkowie (Dulag 121), skąd wkrótce wydostali go przyjaciele.
Odznaczenia:
Dwukrotnie odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari, trzykrotnie Krzyżem Walecznych i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Losy po wojnie:
Po wojnie więzień polityczny, aresztowany przez UB, skazany na sześć lat więzienia (25 kwietnia 1949). Uniewinniony 20 lutego 1957 od popełnienia "zarzucanych mu przestępstw". W następnych latach powrócił do ukochanego jeździectwa. Był trenerem, sędzią i autorem licznych publikacji fachowych. Przygotowywał młodzież do kolejnych Igrzysk Olimpijskich. Używał nazwiska Leliwa-Roycewicz. Aktywny działacz społeczny. Powołał do życia Komisję Środowiskową Żołnierzy Batalionu "Kiliński". 23 lutego 1990 mianowany pułkownikiem WP. Był ożeniony z Wandą z Wołowiczów.
Miejsce śmierci:
Warszawa
Źródła:
MPW-baza uczestników PW. Fotografia powojenna: MPW-zbiory (MPW-IP/3559)
Henryk Leliwa-Roycewicz Pseudonim: "Leliwa" Zobacz grób
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Henryk Roycewicz "Leliwa" jako rotmistrz 25 Pułku Ułanów Wielkopolskich

Henryk Roycewicz "Leliwa" jako rotmistrz 25 Pułku Ułanów Wielkopolskich

 Rtm. Henryk Roycewicz (25 Pułk Ułanów Wielkopolskich) na wałachu "Arlekin III" podczas próby ujeżdżenia WKKW na Olimpiadzie w Berlinie w 1936 roku.Źródło fot. Wikimedia Commons, domena publiczna.

Rtm. Henryk Roycewicz (25 Pułk Ułanów Wielkopolskich) na wałachu "Arlekin III" podczas próby ujeżdżenia WKKW na Olimpiadzie w Berlinie w 1936 roku.Źródło fot. Wikimedia Commons, domena publiczna.

Rtm. Henryk Roycewicz "Leliwa" podczas audiencji u papieża Jana Pawła II, lata 80-te XX w. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/3559

Rtm. Henryk Roycewicz "Leliwa" podczas audiencji u papieża Jana Pawła II, lata 80-te XX w. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/3559

Nasz newsletter