Pseudonim:
"Lena"
Data urodzenia:
1927-02-05
Data śmierci:
2021-02-13
Funkcja:
sanitariuszka, łączniczka
Stopień:
strzelec
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Zygmunt - Stanisława z domu Żołędowska
Wykształcenie do 1944 roku:
Przez sześć lat uczęszczała do szkoły przy ul. Kordeckiego na Grochowie. W 1940 roku ukończyła szkołę powszechną przy ul. Boremlowskiej w Warszawie. W czasie okupacji była uczennicą Gimnazjum Marii Curie-Skłodowskiej mieszczącego się przy prywatnej szkole powszechnej Heleny Rzeszotarskiej przy ul. Konopackiej 4 (szkoła Rzeszotarskiej zajmowała część kamienicy Jana Modzelewskiego. Podczas okupacji niemieckiej w szkole prowadzono tajne nauczanie i wydano 45 konspiracyjnych matur. Powstała tam komórka organizacyjna Armii Krajowej, której Helena Rzeszotarska była członkiem. W 1942 nie uzyskała ona od władz niemieckich pozwolenia na dalsze prowadzenie przy ul. Konopackiej prywatnej szkoły powszechnej, a w 1943 Niemcy zamknęli również jej prywatną szkołę gospodarczą.)
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od 1940 roku w Szarych Szeregach na terenie Gimnazjum im. Marii Curie-Skłodowskiej, wprowadzona przez wychowawczynię klasy i nauczycielke łaciny, Jadwigę Daab (1913-1994). W tej samej drużynie znalazły się: Zofia Ryllówna, Krystyna Policewicz (poległa w trakcie Powstania), Halina Buze (utonęła w morzu w 1946 roku). Następnie została przyjęta do organizacji „Polska Niepodległa” (PN), gdzie pełniłą funkcję łączniczki „Orlika” oraz Komendanta Rejonu Ławrockiego ps. „Trojana”, kontaktowała się także z dowódcąy kompanii por. Michałem Wolańskim ps. „Huzar”. Zajmowała się kolportażem prasy konspiracyjnej, m. in. Biuletynu Informacyjnego. Odbyła także szkolenie wojskowe oraz sanitarne pod kierunkiem Krystyny Milewskiej „Sławy” pielęgniarki w Szpitalu Przemienienia Pańskiego. Koleżankami Heleny z jej plutonu sanitarnego były: Maria Wiktoruk „Marzena”, siostry Kołodziejskie, Krystyna Szabelska „Vita„, Basia Wojnarowska ”Gafa„. W 1942 roku Helena została przydzielona do patrolu sanitarnego IV Zgrupowania (VI Obwód (Praga) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 3 Rejon), gdzie jej przełożonymi byli por. lek. Jerzy Wilczyński ”Poraj„ - lekarz naczelny Rejonu oraz por. Marian Rudnicki ”Mak" (1915-2004).
Okres okupacji niemieckiej - rodzina biorąca udział w konspiracji:
W czasie wojny w domu Kamińskich przy ul. Mlądzkiej 15 odbywały się spotkania działaczy podziemnej organizacji Polska Niepodległa oraz przechowywana była prasa konspiracyjna. W konspirację zaangażowany był ojciec Heleny - Zygmunt Kamiński "Ton" oraz brat Zygmunt Kamiński "Allegro". Jak pisze p. Helena w swym życiorysie młodszy brat Janusz towarzyszył jej jako osłona podczas kolportażu prasy podziemnej. Ich zadaniem było przewożenie w niedzielne poranki dużych paczek z podziemną prasą z Ochoty na teren Grochowa. Janusz przewoził także do określonych miejsc karabin ćwiczebny, umieszczony w wyżłobionej desce.
Adres zamieszkania przed Powstaniem:
Warszawa, ul. Mlądzka 15
Oddział:
VI Obwód (Praga) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 3 Rejon - pluton 696. Sanitariuszka w patrolu sanitarnym Krysi Milewskiej "Sławy" w punkcie na ul. Zagójskiej (Grochów) do 17 sierpnia 1944 r. Pełniła także funkcję łączniczki a pod koniec działań także zwiadowcy.
Szlak bojowy:
Praga (Grochów)
Losy po Powstaniu:
Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną
Losy po wojnie:
Po wojnie Hele­na Kamińska (po mężu Łuczak) prowadziła sprawy administracyjne w rodzinnej wytwórni organów oraz wykonywała projekty prospektów organowych.
Odznaczenia:
Warszawski Krzyż Powstańczy
Nazwisko po mężu:
Łuczak
Losy rodziny:
Ojciec Heleny, Zygmunt Kamiński był właścicielem znanej Wytwórni Organów na Grochowie, w 1933 roku przemianowanej na Fa­brykę Organów Kościelnych, Koncertowych i Salonowych. Przed wybuchem wojny ostatnią pracę w warsztacie Zygmunta Kamińskiego podjęto 31 sierpnia. Dzień później, gdy o świcie Niemcy wypowiedziały Polsce wojnę, urządzenia w warsztacie Zygmunta Kamińskiego zdemontowano i zabez­pieczono. Następtaie, w związku z szybko postępującym natarciem niemieckich wojsk, Kamińscy wyjechali do Ręczaj - rodzinnej miejscowości małżonki organmistrza. Zygmunt Kamiński pozostał w Warszawie, jed­nak po niedługim czasie także opuścił miasto. Powrót z Ręczaj nastąpił w październiku, po kapitulacji Warszawy i nastaniu niemieckiej okupacji. Dom Kamińskich, pozbawiony we wrześniu opieki szczęśliwie ocalał, jednak jego stan różnił się mocno od poprzedniego. Zastaliśmy dom całkowicie zdemolowany. Powywracane meble, porozrzucane i popalone papiery. Wielu rzeczy brakowało. Dom jednak stał i to było dla nas najważniejsze. Musieliśmy się odnaleźć w nowej sytuacji, wrócić do normalnego życia. Stało się to stosunkowo szybko, bowiem już w październiku zgłosił się do zakładu na Mlądzką 15 pierwszy klient. Był nim organista z Jazgarzewa, który zlecił remont organów w swojej parafii. Transakcja ta oka­zała się bardzo korzystna, bowiem za zarobione pieniądze Zygmunt Kamiński mógł kupić na Święta Bożego Narodzenia żywność, o którą w Warszawie było bardzo trudno. Wkrótce przyszły kolejne zamówienia, a z nimi codzienna praca. [źródło: Historia tradycji organmistrzowskich w rodzinie Kamińskich liczy ponad 100 lat. dostęp: http://www.kaminski-organy.pl/historia.html.] Zobacz także: artykuł Grochowskie orkiestry zaklęte w cynowe rury Grochów, 46/2016.
Informacje dodatkowe:
Według informacji Heleny Łuczak z d. Kamińskiej zawartych w jej życiorysie (UdsKiOR) w trakcie Powstania Warszawskiego została przedstawiona 15.08. w dowództwie na ul. Zagójskiej do odznaczenia wojskowego za ochotnicze przetransportowanie rannego na rykszy przez teren zajęty przez Niemców do szpitala polowego na ul. Grochowskiej 77, zorganizowanego w oficynie Instytutu Weterynaryjnego.
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, baza uczestników PW, MPW-teczka: kserokopia ankiety uczestnika Powstania Warszawskiego z zasobu Związku Powstańców Warszawskich, kserokopie formularzy UdsKiOR, życiorys (kserokopia). Informację o śmierci przekazała p. Urszula Zaniewska/Pokój Kombatanta MPW
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Nasz newsletter