Data urodzenia:
1911-11-24
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Alojzy - Leokadia z domu Nowakowska
Nazwisko panieńskie:
Pavel
Wykształcenie:
Urzędniczka.
Adres zamieszkania przed Powstaniem:
Warszawa, ul. Pogonowskiego 28
Oddział:
II Obwód "Żywiciel" (Żoliborz) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - zgrupowanie "Żaglowiec" - poczet dowódcy
Warszawski Korpus Armii Krajowej (od 20.09.1944):
8. Dywizja Piechoty AK im. Romualda Traugutta - 21. pułk piechoty im. Dzieci Warszawy
Rodzina biorąca udział w Powstaniu Warszawskim:
Mąż
Lechosław Muszyński ps. Lech także był w poczcie dowódcy w zgrupowaniu "Żaglowiec". Córka
Barbara Muszyńska (Jochelson) brała udział w Powstaniu Warszawskim na Żoliborzu jako młodociany łącznik i razem z matką przebywała po Powstaniu w obozach jenieckich, co jest ewenementem ze względu na wiek dziewczynki. Opis dostania się do obozu przedstawiła p. Barbara Muszyńska w relacji dla Archiwum Historii Mówionej MPW:
" W kościele na Woli była ludność cywilna. Tę grupę (około stu pięćdziesięciu osób, tylko tak mogę dzisiaj to ocenić) przyjmował jakiś oficer niemiecki. Zobaczył mnie, powiedział: „Nie, to nie jest żołnierz, to jest dziecko. Zostawić w kościele z ludnością cywilną. Wy idziecie do obozu jenieckiego, a to nie przedszkole”. Strasznie wrzeszczał, jego krzyk mam w pamięci, ponieważ słów nie rozumiałam, ale doskonale wiedziałam, że on chce, żeby mnie oddać. W mojej obronie stanął wtedy zastępca dowódcy. Dowódcą „Żaglowca” był pan major Marian Kamiński, a zastępcą jego był pan Jan Marczewski. Pan Jan Marczewski mówił świetnie po niemiecku. Razem z ciotką Ireną mówiącą pierwszorzędnie po niemiecku mnie wybronili, wstawili się i zostałam." (źródło:
Archiwum Historii Mówionej – Barbara Muszyńska-Jochelson (1944.pl).
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Stalagu XI A Altengrabow - Lazarett Gross Lübars (podobóz Stalagu XI A Altengrabow). Pod koniec 1944r. osadzona wraz z córką w Stalagu VI C Oberlangen, gdzie doczekały wyzwolenia w kwietniu 1945 r.
Losy po wyzwoleniu:
Po wyzwoleniu z obozów Halina i Barbara Muszyńskie w październiku i listopadzie 1945 roku przebywały w Murnau. W grudniu 1945 roku znalazły się w miejscowości Lingen (Meppen), gdzie stacjonował sztab 1 Pułku Pancernego dywizji gen. S. Maczka. Przygarnęły je polskie "Pestki" (z Polish WAAF - ang. Women’s Auxiliary Air Force). Nowy Rok 1946 przywitały w Bokel (dzielnicy Pappenburga) u Wandy i Eugeniusza Pawlickich. W Lingen Halina Muszyńska pomagała "Cioci Stasi"[Stanisławie Mosjo - ? przyp. red.] w Kantynie Oficerskiej. W grudniu 1946 roku powróciły do kraju statkiem z Lubeki do Szczecina.
Losy po wojnie:
Po powrocie z Niemiec Halina dostała pracę w Centrali Handlowej CRS „Samopomoc Chłopska” w Łodzi, gdzie zaprzyjaźniła się z Seweryną Siemińską „Sewą" z bataliony "Wigry". Po kilku miesiącach instytucję przeniesiono do Warszawy. W Warszawie Halina z córką Basią zatrzymały się u matki Haliny - Lidy Pavelowej z Nowakowskich w mieszkaniu przy ul. Stalowej 33. Basia kontynuowała naukę w szkole, zaś Halina pracowała w biurze i była pod obserwacją UB (w 1953 roku została potrącona samochodem przez ”nieznanych sprawców„). W lipcu 1957 roku ponownie wyszła za mąż za inż. Gustawa Daaba. Rodzina otrzymała mieszkanie na osiedlu WSM na Mokotowie przy ul. Łowickiej 14. Ostatnie 30 lat życia spędziła w Szwecji, do której wyjechała w 1980 roku z wizytą do córki i pozostała już w Malmö na stałe.
Odznaczenia:
Krzyż Walecznych (Londyn, 30.12.1949), Krzyż Armii Krajowej (Londyn, 30.08.1962), Medal Wojska po raz 1 (Londyn, 15.08.1948)
Nazwisko po wojnie:
Halina Muszyńska-Daab, I-voto Muszyńska, II-voto Daab
Miejsce pochówku:
Malmö (Fosie Kyrkogården), Szwecja. Została także upamiętniona symbolicznie tablicą na grobie rodzinnym Nowakowskich na Cmentarz Powązkowskim w Warszawie (Stare Powązki)
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, P/9267/19 - pamiątki związane z Haliną Muszyńską i jej córką Basią, dar p. Barbary Muszyńskiej, w tym zaświadczenie wystawione na nazwisko Halina Janina Muszyńska, z dn. 30.05.1946 potwierdzające udział w Powstaniu Warszawskim, awans do stopnia plutonowego oraz odznaczenie Krzyżem Walecznych po raz 1 na podst. rozkazu z dn. 30.09.1944. Zaświadczenie podpisane przez dowódcę - kpt. Mariana Kamińskiego "Jur-Żaglowiec"; Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego - materiały do Słownika Uczestników PW - Pokój Kombatanta, Polski Czerwony Krzyż - kartoteka, UdsKiOR,
Barbara Muszyńska - Jochelson, Wspomnienia z okresu okupacji i Powstania Warszawskiego pt. "Miałam 8 lat", zbiory Muzeum Powstania Warszawskiego sygn. P/9284/19, Archiwum Historii Mówionej MPW,
relacja Barbary Muszyńskiej-Jochelson „Baśka”, 12.08.2011. Nekrolog prasowy, Gazeta Wyborcza, data emisji 15.02.2010
Literatura:
Bronisław Lubicz-Nycz, Batalion "Kiliński" AK 1940-1944, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1986, s. 58, 62-63, 118, 288