Halina Antonina Donimirska

"Halszka"

sanitariuszka

szeregowy

Czernin - Elbląg

Witold - Wanda z domu Sikorska

Uczennica gimnazjum sióstr nazaretanek w Rabce (w latach 1931-1936). W 1937 podjęła studia w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie.

W konspiracji od 1943 roku, odbyła przeszkolenie sanitarne oraz wojskowe i skierowana została do pracy w Szpitalu Maltańskim. Przydział : "Bakcyl" (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej), punkt opatrunkowy ul. Zegarmistrzowska (Wolność 14)

Armia Krajowa - zgrupowanie "Radosław" - batalion "Miotła", następnie zgrupowanie "Sienkiewicz" oraz odcinek "Kuba"-"Sosna" - batalion "Gozdawa" - kompania motorowa "Orlęta"

Wola - Stare Miasto. 1 sierpnia 1944r. 18-osobowy patrol Haliny otrzymał przydział do batalionu "Miotła" zgrupowanie "Radosława"- punkt sanitarny przy ul. Wolność 14 na Woli, który już w drugiej połowie lipca sanitariuszki przygotowywały do przyszłych zadań. Po ciężkich stratach powstańców na Woli, w dniach 6-7 sierpnia nastąpiła ewakuacja na teren getta do "Gęsiówki", a 8 sierpnia 1944 ewakuacja na Stare Miasto. Tam wraz z siedmioma koleżankami "Halszka" otrzymała przydział do kompanii 'Orląt" (bat. "Gozdawa"), która kwaterowała przy ul. Świętojerskiej 14, od 17 sierpnia w więzieniu na Daniłłowiczowskiej, a począwszy od 22 sierpnia - przy ul. Kapucyńskiej. Gdy w nocy z 1 na 2 września "Orlęta" wycofały się kanałami do Śródmieścia Halszka pozostała z ciężko rannymi w szpitalu polowym na Miodowej 23. 2 września przebywała wraz koleżankami na ul. Miodowej 23,. Gdy była w piwnicznej Sali chorych na budynek spadły bomby. Halinie udało się wydostać. Zaczęła wynosić rannych z piwnicy. Kiedy wszyscy z piwnicznej sali chorych byli bezpieczni pobiegła do sali opatrunkowej, gdzie było 9 sanitariuszek. Oto fragment książki Haliny Szymerowej opisujący to zdarzenie: „Gdy dobiegłam wreszcie do sali opatrunkowej, zastałam tam sytuację nie do opisania w swej grozie. Bomba zawaliła strop, który zwisał ukośnie. Pod nim, zasypane rumowiskiem leżały nasze koleżanki wśród języków płomieni. Wszelkie wysiłki wydobycia ich stamtąd były bezowocne. Gdy usuwano gruz od dołu - strop obsuwał się, gdy próbowano dostać się do nich od góry- sypały się na nie cegły i mur. A one paliły się żywcem. Z początku podobno odzywały się jeszcze, ale gdy dobiegłam, słyszałam już tylko ciche jęki. Jedynym osiągnięciem ratujących było dotarcie do czyjejś ręki lub nogi, co umożliwiało dawanie im zastrzyków przeciwbólowych. Stosunkowo najlepiej udało się odgruzować „Irenę” - Jolę Mirosławską, którą odsłonięto prawie do pasa, lecz nogi i dolna część ciała płonęły nadal pod rumowiskiem. Toteż jej właśnie zaaplikowała „Anna”- Helena Brzozowska wszystkie znalezione w mojej torbie sanitarnej ampułki środków przeciwbólowych, których zabrakło już innym koleżankom. Wody nie było. „Renia” - Zosia Szopińska, nabierała z jakiejś kałuży błotnistą ciecz, którą zalewała płomienie niżej zasypanych. Stopniowo ich głosy ucichły i słychać było tylko trzask płonących belek. Zginęło tam dziewięć sanitariuszek, w tym siedem z naszej grupy, z „Joanną” na czele. Rozstałam się z nimi pół godziny wcześniej.” Zginęły wtedy obie siostry cioteczne Haliny Donimirskiej: Teresa i Zofia Krassowskie, pani Mirosławska straciła córkę Jolę Mirosławską „Irenę”, jedyną, ocalałą jeszcze z czwórki swych dzieci, zginęła również Stanisława Dobrzańska „Hala”, której bracia polegli na początku powstania.

Gdy w nocy z 1 na 2 września "Orlęta" wycofały się kanałami do Śródmieścia "Halszka" pozostała z ciężko rannymi w szpitalu polowym na Miodowej 23. Po wkroczeniu Niemców na Starówkę Halina Donimirska została odłączona od koleżanek i przymusowo zatrudniona w niemieckiej kuchni polowej. W niewoli niemieckiej pozostała do grudnia 1944 roku.

Jako ochotniczka 31 marca 1945 r. przybyła do Olsztyna w składzie pierwszej Grupy Operacyjnej Ministerstwa Komunikacji; zatrudniona została jako sekretarka pełnomocnika rządu na okręg warmińsko-mazurski Jakuba Prawina, a następnie wojewody olsztyńskiego Zygmunta Robla. Uczestniczyła w organizowaniu kursów repolonizacyjnych dla Warmiaków i Mazurów. Weszła w skład zarządu okręgu Związku Harcerstwa Polskiego. W 1946 wyszła za mąż. Od 1954 pracowała w olsztyńskiej księgarni "Veritas", a od 1969 na etacie oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Była również przewodniczką PTTK. Na emeryturę przeszła w 1974. Autorka książki "Był taki świat"

Warszawa. Pochowana na Cmentarzu Powązkowskim - kwatera 229/IV/17

Halina Donimirska-Szyrmer (ślub w 1946 roku z kpt. Józefem Szyrmerem)

Pierwsze lata okupacji spędziła w Kożuszkach koło Sochaczewa, gdzie uczestniczyła w tajnym nauczaniu. Później krótko pracowała w charakterze urzędniczki na Lubelszczyźnie. W marcu 1943 znalazła się ponownie w Warszawie. Jedyną rzeczą wyniesioną z Powstania była torba sanitarna z resztkami leków i opatrunków, nosząca ślady rozlanych płynów m.in. jodyny.

Halina Donimirska-Szyrmerowa: " Był taki świat... Mój wiek XX", Wydawnictwo Cyklady, Warszawa 2003