Data urodzenia:
1926-07-16
Miejsce urodzenia:
Brześć Kujawski
Imiona rodziców:
Władysław - Pelagia z domu Pańka
Wykształcenie do 1944 r.:
Przed wojną była uczennicą Szkoły Powszechnej w Brześciu Kujawskim. W okupowanej Warszawie jesienią 1940 roku rozpoczęła naukę na tajnych kompletach w II klasie Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego, prowadzonych przez Annę Goldman, początkowo na ul. Mianowskiego 15, a następnie przy ul. Filtrowej 62. Przed wybuchem Powstania Warszawskiego, w czerwcu 1944 roku ukończyła pierwszą klasę o profilu biologicznym liceum ogólnokształcącego.
Okres okupacji niemieckiej:
4 września 1940 roku została wysiedlona przez Niemców wraz z rodzicami i dwiema siostrami. Z grupą Polaków przewieziono ich do Łodzi, gdzie przebywali przez dwa tygodnie w obozach przy ul. Kopernika, Łąkowej i Leszno, a następnie zostali wywiezieni do Chełma Lubelskiego, skąd samodzielnie dotarli do Warszawy.
Harcerstwo, udział w konspiracji 1939-1944:
W 1934 roku wstąpiła do Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP) do drużyny przy Szkole Powszechnej nr 1 w Brześciu Kujawskim i należała do niej aż do rozwiązania drużyny w roku 1936. W okresie okupacji niemieckiej została zastępową, w drużynie zorganizowanej jesienią 1941 roku w najstarszej klasie gimnazjum Anny Goldman. W lipcu 1943 uczestniczyła w obozie harcerskim w Chylicach. Ponieważ przełożona, Anna Goldman nawiązała kontakt z Szarymi Szeregami, dziewczęta jesienią 1943 roku zostały przyłączone do Hufca „Ochota-Wola”, pod kierunkiem druhny Antoniny Guryckiej (ur.1920, zm. 2009), „Antki”, jako drużyna nr 42 [42 WŻDH]. Barbara Pawłowska została drużynową, a Jadwiga Zawadzka przyboczną. Obie prowadziły zajęcia na zbiórkach w klasie oraz w terenie, a podandto przeszły przeszkolenia sanitarne i łącznościowe. Barbara od lutego 1944 roku była łączniczką „Zawiszaków„, początkowo u druha ”Tomka„ przy ul. Wiśniowej, a po jego aresztowaniu u druha Bolesława Haft-Szatyńskiego ”Olgierda„. Wielokrotnie odbierała ”bibułę„ na różnych odcinkach Mokotowskiej, pomiędzy ul. Wilczą a Placem Zbawiciela, a następnie oddawała ją ”Olgierdowi" w jego mieszkaniu przy ul. Fałata. Tuż przed Powstaniem w lipcu 1944 była na obozie harcerskim w Julinku koło Leszna.
Miejsce koncentracji na godzinę "W":
31 lipca 1944 stawiła się na wyznaczony punkt w piwnicy w „Zachęcie” i przebywała na nim w pogotowiu przez kilka godzin. Następnie polecono jej powrócić na punkt następnego dnia, tj. 1 sierpnia 1944 o godz. 18:00. 1 sierpnia wyszła przed godziną 17 z mieszkania przy ul. Akacjowej 10 z zamiarem udania się na punkt zborny, jednak nie jeździły już tramwaje (Barbara Pawłowska wspominała po wojnie w „Przebiegu służby harcerskiej w latach 1942-1946, że szła pieszo, ponieważ na przystanku przy ul. Kazimierzowskiej tramwaj nr 9 płonął). Gdy przechodziła przez al. Niepodległości rozpoczęły się strzały, zaś strażnicy z więzienia mokotowskiego nie przepuścili jej dalej przez co była zmuszona cofnąć się w kierunku domu. Zatrzymano ją przy ul. Asfaltowej i pierszą noc Powstania spędziła w piwnicy na rogu ul. Rakowieckiej. Następnego dnia zabrał ją ze sobą patrol "Kostka" z Zawiszaków i przeprowadził do domu. W tym dniu kilka razy była łączniczką grupy AL, która mieściła się w mieszkaniu przy ul. Fałata. Po wycofaniu się oddziału pozostała sama w domu. 9 sierpnia 1944 roku wkroczyli Niemcy i wyrzucili mieszkańców z budynków przy ul. Akacjowej. Barbara wraz z matką i ciocią przenocowały wówczas jedną noc w mieszkaniu dha. "Olgierda". 12 sierpnia ponownie musiały opuścić dom, a 14 sierpnia Niemcy spalili bloki. Kobiety znalazły się na ul. Madalińskiego przy ul. Kieleckiej, gdzie dr Sadowski i dr Koepe zorganizowali szpitalik dla ludności cywilnej. Barbara została zatrudniona do przenoszenia rannych.
Oddział :
Harcerska Poczta Polowa - Mokotów: we wrześniu 1944 roku została skierowana przed druha Bolesława Haft-Szatyńskiego ps. Olgierd do poczty harcerskiej przy ul. Tynieckiej. Wraz z czterema druhnami została zakwaterowana przy ul. Odyńca (najprawdopodobniej chodzi o stanicę przy ul. Odyńca 11 wymienianą w Archiwum Historii Mówionej przez dh. "Olgierda"). Zajmowały się obsługą poczty, zaopatrzeniem oraz posiłkami dla 40-tu małych listonoszy. Wobec naporu Niemców w ostatnich dniach września Powstańcy wycofali się na ul. Wiktorską.
Losy po Powstaniu:
27 września 1944 r. wraz z druhną Haliną i kilkoma innymi młodymi dziewczynami zostały skierowane przez stojących na rogu Bałuckiego i Odolańskiej Niemców do mieszkania na parterze, gdzie leżało ponad 20 rannych Powstańców, którymi kazano się zająć. Następnego dnia pozostawiono przy rannych jedynie pielęgniarki, a 5 kobiet, w tym Barbarę przeprowadzono za al. Niepodległości, gdzie kazano dołączyć do tłumu wychodzącego z warszawy ul. Racławicką w kierunku Służewca. Po kilkugodzinnym pobycie w stajniach Toru Wyścigów Konnych na Służewcu, zaprowadzono Polaków do pociągu i przewieziono do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulagu 121). W Pruszkowie początkowo harcerki przebywały w baraku nr 4, skąd dzięki pomocy polskiej służby sanitarnej zostały wyciągnięte do baraku nr 2, a później do baraku nr 1. Wieczorem wraz z mieszkańcami Żoliborza zostały wywiezione węglarkami do Jędrzejowa i przydzielone do gospodarza, F. Gruszki. Po nawiązaniu kontaktu ze stryjem, będącym w Zakopanem lekarzem po trzech tygodniach wyjechała do Zakopanego, gdzie wkrótce dotarły również jej pozostałe siostry biorące udział w Powstaniu Warszawskim - Halina i Maria ps. Myszka. Na kilka dni przed wyzwoleniem Zakopanego została zatrzymana przez Niemców i przetrzymywana przez półtora dnia w Morskim Oku w grupie warszawiaków.
Losy po wojnie:
Po maturze w 1945 roku rozpoczęła studia na Wydziale Ogrodniczym SGGW w Warszawie
Nazwisko po mężu:
Barbara Podlewska
Miejsce pochówku:
Cmentarz Parafialny w Broniewie, powiat Radziejów Kujawski, woj. kujawsko-pomorskie
Informacje dodatkowe - losy rodziny:
W Powstaniu Warszawskim wzięły udział dwie siostry Barbary - Maria i Halina. Matka dziewcząt wraz z ich ciotką oraz matką poległego druha "Kostka" przebywały najpierw na Dolnym Mokotowie przy ul. Odolańskiej 9, a następnie przy ul. Wiśniowej 13, gdzie wszystkie trzy zginęły we wrześniu 1944 r.
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, archiwum rodzinne, informacje przekazane przez p. Agnieszkę Podlewską, p. Danutę Mrówczyńską z d. Podlewską i p. Katarzynę Podlewską-Rok. Barbara Pawłowska-Podlewska, Przebieg służby harcerskiej w latach 1942-1946, kserokopia maszynopisu, 2 strony, fotografie i dokumenty ze zbiorów rodzinnych, udostępniła p. Agnieszka Podlewska. Skany wykonano w Muzeum Powstania Warszawskiego w grudniu 2021 r.
