Data urodzenia:
1925-04-03
Funkcja:
łączniczka i sanitariuszka
Imiona rodziców:
Bolesław - Zofia
Używane pseudonimy:
"Bogna", "Bogda"
Wykształcenie do 1944 r.:
Uczennica Publicznej Szkoły Powszechnej nr 6 w Łomży, a następnie do Gimnazjum Żeńskiego. Wybuch wojny zastał ją w trzeciej klasie. Od 1938 roku harcerka Wodnej Drużyny Harcerskiej w Łomży. W czasie okupacji kontynuuje naukę w ramach tajnych kompletów z zakresu gimnazjum i liceum ( tzw. "Duża matura" uzyskana w 1944 r.)
Udział w konspiracji 1939-1944:
Od 1941 r. w ZWZ - AK, Kedyw Komendy Głównej Armii Krajowej - Brygada Dywersyjna "Broda 53" - batalion "Zośka" - 2. kompania "Rudy" - II pluton "Alek". Przeszła kurs łączności przewodowej i radiowej oraz kurs sanitarny. Początkowo brała udział w tzw. "Małym sabotażu" poprzez kolportaż prasy podziemnej, rozrzucanie ulotek oraz naklejanie plakatów, także w ramach "Akcji N". Od listopada 1943 roku jako łączniczka dowództwa II kompanii "Rudy" batalionu "Zośka" brała udział w akcjach prowadzonych przez kompanię.
Adres przed Powstaniem:
Warszawa, ul. Nowogrodzka 36
Oddział:
Armia Krajowa - zgrupowanie "Radosław" - pułk "Broda 53" - batalion "Zośka" - 2. kompania "Rudy" - II pluton "Alek"
Szlak bojowy:
Wola - Stare Miasto - ul. Senatorska - Ogród Saski - ul. Zielna ("przebicie") - Śródmieście - Górny Czerniaków. Brała m.in. udział w natarciu na Gęsiówkę (5 sierpnia 1944 roku) i obronie Cmentarza Ewangelickiego (8 sierpnia 1944 roku). Ranna 12 sierpnia 1944 r. w trakcie ataku na Stawki. W nocy z 30 na 31 sierpnia 1944 uczestniczyła w natarciu, którego celem było utorowanie przejścia ze Starego Miasta do Śródmieścia. Na Czerniakowie brała udział m.in. w obronie ul. Książęcej 1 (5 września 1944 roku - 13 września 1944 roku), obronie ZUS-u (13 września 1944 roku), w próbie przeprawy przez Wisłę (22/23 września 1944 roku).
Odniesione rany:
Ranna w prawą nogę oraz lewe biodro 12.08.1944 r. podczas ataku na magazyny na Stawkach. Po tygodniowym pobycie w różnych szpitalach i przejściu operacji, wróciła do walki.
Losy po Powstaniu:
24.09.1944 r. wzięta do niewoli niemieckiej wraz z grupą żołnierzy z batalionu "Zośka", ucieka z kolumny i wraz z ludnością cywilną trafia do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulag 121), ponownie udaje jej się zbiec. Po ucieczce kontynuowała działalność konspiracyjną w Podkowie Leśnej. W styczniu 1945 roku powróciła do Warszawy.
Losy po wojnie:
Po zakończeniu wojny, w 1945 roku, rozpoczęła studia na Politechnice Warszawskiej na Wydziale Chemii. W 1952 roku uzyskała dyplom magistra inżyniera chemii. Następnie aż do 1965 roku pracowała w Instytucie Gruźlicy oraz w Instytucie Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk na stanowisku adiunkta. W 1963 roku, na Wydziale Chemii Politechniki Warszawskiej, uzyskała tytuł doktora nauk technicznych. Była autorką wielu prac naukowych, patentów i licznych publikacji. Kilka lat spędziła w Ameryce Północnej, wyjeżdżając na stypendia kanadyjskich i amerykańskich uczelni.
Odznaczenia:
Uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Armii Krajowej, Medalem Wojska (czterokrotnie), Medalem za Warszawę,Krzyżem za Zasługi dla ZHP, Warszawskim Krzyżem Powstańczym oraz innymi odznaczeniami.
Nazwisko po mężu:
Chylińska
Miejsce pochówku:
Cmentarz Powązki Cywilne (tzw. Stare Powązki) kw. 131, rząd 4, grób 7.
Informacje dodatkowe:
W czasie oblężenia stolicy jako harcerka pomagała przy udzielaniu pierwszej pomocy i transporcie rannych do szpitali. Po kapitulacji Warszawy, od samego początku była zaangażowana w konspirację. W pierwszym okresie jej działalność miała charakter przypadkowy i odbywała się w ramach różnych ugrupowań konspiracyjnych. Od lutego 1941 r. w ramach Szarych Szeregów. W swoim testamencie Barbara Chylińska ustanowiła „ Fundację imienia Jadwigi Chylińskiej”, której celem „jest wszelka działalność, w szczególności edukacyjna i wydawnicza, zmierzająca do walki z zapomnieniem przodków, bohaterów II wojny światowej, którzy krwią okupili nasza wolność, a zwłaszcza żołnierzy Armii Krajowej i warszawskiej organizacji Wolność i Niezawisłość”.
Publikacje:
Włodzimierz Trojan "Ci, którzy przeżyli...: biografie żołnierzy batalionu "Zośka" Armii Krajowej (wyd. Środowisko Batalionu "Zośka" Armii Krajowej, 2002).
Źródła:
MPW-baza uczestników PW, archiwum prywatne Marii Urbaniec-Downarowicz i Andrzeja Urbańca, nekrolog w prasie, data emisji 03.07.2010, Fundacja im. J. Chylińskiej.
