Data urodzenia:
1895-06-16
Funkcja:
Komendant Okręgu
Stopień:
Oficer dyplomowany służby stałej piechoty Wojska Polskiego: podpułkownik (1932), pułkownik (10.08.1942), generał brygady (14.09.1944)
Miejsce urodzenia:
Gniewczyna Łańcucka, powiat przeworski
Imiona rodziców:
Andrzej - Katarzyna z domu Słysz
Wykształcenie (w tym wojskowe):
W 1914 r. ukończył Gimnazjum w Jarosławiu. Od 1920 r. studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. W latach 1929-1931 był słuchaczem Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Z dniem 1 września 1931 r., po ukończeniu szkoły i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, przeniesiony został do Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie na stanowisko wykładowcy.
Służba wojskowa do 1939 r.:
W sierpniu 1914 roku wraz z całą drużyną skautową im. Dyonizego Czachowskiego wstąpił do Legionu Wschodniego. Wobec odmowy złożenia przysięgi w końcu września 1914 r. został wcielony do armii austriackiej. Po ukończeniu szkoły podoficerskiej i szkoły oficerów rezerwy od maja 1915 r. dowodził plutonem, był instruktorem szkoły podoficerskiej i dowódcą kompanii 90. pp. Zasługą Chruściela był powrót tego pułku do Jarosławia w listopadzie 1918 r. jako jedynej w armii austriackiej jednostki, która z bronią i sprzętem wojskowym wróciła do garnizonu. Od grudnia 1918 r. służył w Wojsku Polskim jako dowódca 5. kompanii 14. pp. (utworzonego z dawnego 90. pp). Od grudnia 1921 r. dowódca I batalionu 14. pp. W październiku 1922 r. przeniesiony do 42. pp, dowodził tam 3. kompanią, a od września 1923 r. - 6. kompanią. Jednocześnie od 1920 r. studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i po otrzymaniu absolutorium (październik 1923) został przeniesiony do Korpusu Kadetów Nr 1 we Lwowie. Dowodził tam kolejno 2. 3. i 4. kompanią. Od maja 1927 r. dowódca II batalionu 6. pułku strzelców podhalańskich. Po ukończeniu WSWoj (1929-1931) od września 1931 r. był wykładowcą, a od kwietnia 1932 r. kierownikiem kursu w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. W październiku 1934 r. przeniesiony na stanowisko kierownika przedmiotu taktyki piechoty w WSWoj, od stycznia 1937 r. był zastępcą dowódcy 40. pp, a od marca 1938 r. dowódcą 82. pp. Jednocześnie w latach 1935-1937 członek komitetu redakcyjnego "Przeglądu Piechoty".
Udział w wojnie obronnej 1939 r.:
We wrześniu 1939 r. dowódca 82. pułku piechoty Strzelców Syberyjskich 30. DP. Wzięty do niewoli po kapitulacji twierdzy w Modlinie i osadzony w obozie jenieckim w Działdowie, w końcu października został zwolniony.
Nazwiska w konspiracji:
Kaliński, Rzeczyca, Andrzej Smalawski
Pseudonimy:
Posługiwał się kolejno pseudonimami: "Adam", "Ryż", "Dozorca", "Monter", "Sokół", "Konar", "Madej", "Nurt", "Cięciwa", "X", ponownie "Adam", "Monter" i "Nurt".
Udział w konspiracji 1939-1944:
W czasie okupacji niemieckiej mieszkał m.in. przy ul. Grochowskiej, Spacerowej, Belwederskiej, Polnej i Grzybowskiej używając fałszywych nazwisk. W konspiracji od czerwca 1940 r., szef Wydziału III (Taktyczno-Wyszkoleniowego), a od października szef sztabu. Od maja 1941 r. Komendant Okręgu Warszawa-Miasto Związku Walki Zbrojnej - później samodzielnego Okręgu Warszawa AK "Drapacz" - "Przystań" - "Wydra" - "Prom". Mianowany pułkownikiem służby stałej rozkazem Naczelnego Wodza z 10.08.1942 r. 27 lipca 1944 r. ok. godz. 17:00 Ludwig Fischer, gubernator Dystryktu Warszawskiego, wydał zarządzenie o stawieniu się 100 tys. mężczyzn w dniu następnym do prac fortyfikacyjnych. W odpowiedzi płk Antoni Chruściel w dwie godziny później ogłosił alarm w podległym mu Okręgu Warszawskim AK. Rozkaz ten, zgodnie z planami ustalonymi jeszcze w 1942 r., był równoznaczny z rozkazem przygotowawczym do walki, który odwołany być nie mógł. Stan pogotowia pododdziałów miał się skończyć automatycznie wybuchem walki. A jednak na polecenie Komendanta Głównego AK gen. "Bora" Komorowskiego rozkaz ten został odwołany następnego dnia rano. 31.07.1944 r. późnym popołudniem, na ul. Filtrowej 68 podpisał rozkaz o godzinie "W".
Oddział:
Samodzielny Warszawski Okręg Armii Krajowej - Komendant, od 20.09.1944 r. dowódca Warszawskiego Korpusu Armii
Krajowej
Szlak bojowy:
Śródmieście Północ
Odznaczenia:
Virtuti Militari V klasy (1921), Krzyż Walecznych (po raz pierwszy - 1922), Virtuti Militari IV klasy (28.09.1939), Virtuti Militari III klasy (18.08.1944), Krzyż Walecznych (po raz trzeci - 28.09.1944)
Losy po Powstaniu:
Po kapitulacji oddziałów powstańczych przebywał w Oflagu XIII D Nürnberg-Langwasser, a od lutego 1945 w Oflagu IV C w Colditz koło Lipska, gdzie w maju uwolniły go oddziały armii amerykańskiej.
Losy po wojnie:
Po kapitulacji Niemiec objął w Londynie stanowisko II zastępcy Szefa Sztabu Głównego Polskich Sił Zbrojnych, następnie był Inspektorem Komisji Likwidacyjnej. Od marca 1947 r. członek Rady Naczelnej Koła AK w Londynie. Po demobilizacji oddziałów polskich (1948) pozostał na emigracji w Anglii. Decyzją komunistycznej Rady Ministrów z dnia 26.09.1946 r. został pozbawiony obywatelstwa polskiego, co uniemożliwiło mu planowany powrót do kraju (decyzję tę uchyliła Rada Państwa PRL... 11 lat po jego śmierci: 23 listopada 1971 r. - nie ogłaszając tego publicznie). Od 1956 r. przebywał w Waszyngtonie, gdzie pracował w biurze adwokackim, potem jako tłumacz.
Miejsce śmierci:
Waszyngton - USA
Publikacje:
Andrzej Krzysztof Kunert: "Komendant podziemnej Warszawy"
