Adam Wiśniewski

"Łukasz"

kapelan

kapitan

18134 / 544

Dębiny, w parafii Przeczno, w diecezja chełmińska

Marceli - Anna z domu Lewandowska

Szkołę powszechną ukończył w Wybczu. Nauki gimnazjalne pobierał u pallotynów w Sucharach i Wadowicach (1926-1931). Po ich zakończeniu 15 VIII 1931 otrzymał pallotyńską sutannę z rąk ks. Franciszka Kiliana i rozpoczął nowicjat w Sucharach pod kierunkiem ks. Józefa Bogdana. Powołanie pallotyńskie zostało ukształtowane w nim przez środowisko rodzinne, a zwłaszcza powiązania personalne, mianowicie 2 jego kuzyni byli pallotynami – ks. Jan Maćkowski, prowincjał, i br. Ludwik Krajniewski, misjonarz w Afryce Południowej, jeden z pierwszych braci pracujących na misjach.ierwszą profesję złożył w Sucharach 15 VIII 1933 na ręce ks. Tomasza Mąciora, a wieczną 20 VIII 1936. Po nowicjacie pojechał na Kopiec i w 1934 zdał maturę. Studia filozoficzne odbył w Kleczy Dolnej (1934-35) i Wadowicach (1935-36), a teologiczne w Ołtarzewie (1936-40). Już wówczas wykazywał duże zainteresowanie misjami i służbą medyczną, pełniąc rolę infirmarza, opiekuna medycznego chorych (co czynił już w czasach gimnazjalnych). Był też aktywnym członkiem kółka misyjnego alumnów. Święcenia kapłańskie otrzymał w Warszawie 3 VI 1939 z rąk abpa Stanisława Galla.

Druga wojna światowa zastała go w Ołtarzewie, gdzie kończył studia seminaryjne. W 1940 został przeniesiony przez ówczesnego prowincjała Jan Maćkowskiego na ul. Skaryszewską, gdzie był duszpasterzem; pracował też na ul. Długiej. Za zgodą prowincjała studiował medycynę na tajnych kompletach. Obsługiwał też obóz przejściowy dla deportowanych przymusowo na roboty do Niemiec.

Armia Krajowa - batalion "Kiliński" - 4. kompania "Watra". W okresie Powstania Warszawskiego pełnił obowiązki kapelana batalionu im. Stefana Czarnieckiego (*w literaturze wymienany także jako kapelan bat. Kiliński oraz bat. Łukasiewicz) Przybrał ps. "Łukasz". W pierwszą niedzielę powstania (6 VIII 1944 ) wygłosił okolicznościowe kazanie dla powstańców i ludności cywilnej na nabożeństwie w kościele garnizonowym. Odwoływał się w nim do bohaterstwa powstańców z dawnych powstań narodowych. Ocalały fotografie z tego nabożeństwa i z defilady.

Stare Miasto

Po upadku dzielnicy opuścił Warszawę z ludnością cywilną (wcześniej bezskutecznie próbował przedostać się kanałami na Żoliborz).

Odznaczony Krzyżem Walecznych.

Po zakończeniu wojny kontynuował studia medyczne w Krakowie i Poznaniu. Dyplom lekarza medycyny uzyskał 27 VI 1947, a stopień doktora nauk medycznych 13 II 1951, po obronie rozprawy doktorskiej Okulistyka polska w pierwszej połowie XIX wieku. W 1950 uzyskał zgodę Stolicy Apostolskiej na wykonywanie praktyki lekarskiej zarówno w kraju, jak i na misjach. Odtąd służył jako kapłan i lekarz w Poznaniu, a jednocześnie starał się o wyjazd na misje zagraniczne. Założył bezpłatną poradnię dla matki i dziecka przy domu pallotyńskim w Poznaniu, otaczał również opieką medyczną kleryków pallotyńskich w Ołtarzewie i Otwocku. Był też ojcem duchownym braci w domu poznańskim. Organizował pielgrzymki i dni skupienia dla służby zdrowia. Zawód lekarza zawsze uważał nie tylko jako pracę, ale i powołanie. Będąc w kraju, interesował się metodami leczenia trądu. Pragnął w dalszym ciągu wyjechać do pracy wśród trędowatych i miał wiele planów w tej dziedzinie, pisząc do Zarządu Prowincjalnego w sprawie zorganizowania misji polskiej prowincji. Chciał, aby pojechała większa grupa misjonarzy. 13 II 1959 otrzymał od prowincjała pozwolenie na wyjazd i polecenie przekazania swoich agend, a następnie 19 III wyjechał początkowo do Paryża, by studiować język francuski i medycynę tropikalną w Instytucie Medycyny Tropikalnej i Trądu, a potem do Lyonu. Następnie po Bożym Narodzeniu 1959, nawiązując do historycznej tradycji (ks. Majewskiego), udał się do Kamerunu (pracował tam niegdyś ks. A. Majewski i liczni pallotyni niemieccy), ale kłopoty zdrowotne (szok klimatyczny) i niezbyt życzliwe przyjęcie sprawiły, że po 2 tygodniach pracy powrócił do Francji. Myślał nawet o powrocie do Polski. Ostatecznie nie poddał się. Doskonalił język francuski i angielski. Otrzymał stypendium naukowe w Szwajcarii, dzięki któremu w tamtejszych klinikach zapoznał się z najnowszymi metodami rozpoznawania i leczenia trądu. Wtedy zainteresował się nim i zaprosił go do siebie pallotyn niemiecki Hanns A. Weidner, prefekt apostolski Raipur w Indiach (po podniesieniu prefektury do rangi diecezji 5 VII 1973, został administratorem apostolskim, zmarł 17 VIII 1974). On też zaproponował pokrycie części kosztów podróży do Indii, a resztę miał dopłacić zarząd Prowincji Najśw. Serca Jezusa w Niemczech. Ks. Wiśniewski zdecydował się udać do Indii wraz z niemieckimi pallotynami z Prowincji Najśw. Serca Jezusa. We Friedbergu wraz z innymi misjonarzami otrzymał 3 IX 1961 krzyż misyjny z rąk prowincjała Ludwiga Sittenauera (†1971), o czym napisał: „Odprawa misyjna dokonana. Przywiązany do Chrystusa, a Chrystus przywiązany do mnie. W imię Ojca Świętego, przełożonych i Kościoła idę służyć Chrystusowi w braciach naszych Hindusach. Uczynić Chrystusa znanym i kochanym. Sprawić, by i oni Go kochali. Módlcie się, abym spełnił moje posłannictwo”. Z Friedbergu powrócił jeszcze do Lyonu, a stąd wyjechał do opactwa cysterskiego Citeaux, aby tam odprawić rekolekcje. 26 IX wypłynął statkiem z Marsylii na wyznaczoną placówkę misyjną. Przybył tam 7 X 1961 i po krótkim pobycie w Bombaju, udał się do Raipur, gdzie pracowali pallotyni niemieccy. Był to okres jego adaptacji i początki pracy misjonarskiej oraz lekarskiej. Następnym etapem poszukiwań i pracy było Bangalore – czas choroby i rozmyślań, jak pomóc trędowatym, a szczególnie dzieciom. Chcąc faktycznie zająć się trędowatymi, na początku 1964 wyjechał na pół roku do ośrodka trędowatych w Polambakam k. Madrasu, a potem na kurs chirurgii rekonstrukcyjnej w Nagpurze i Majsurze. Na początku 1967 chciał założyć ośrodek dla trędowatych dzieci w Kamakerai (dom, szkoła i szpital), ale współpraca z innymi Polakami ostatecznie nie doszła do skutku. Dlatego w 1969 zakupił w Gatapar, pomiędzy Nagpurem a Kalkutą, 24 ha ziemi (24 X) i osiadł na stałe (5 XII). Założył tam centrum pomocy lekarskiej dla trędowatych i dzieci z ich rodzin, które nazwał Jeevodaya, co w sanskrycie (języku staroindyjskim) znaczy: Świt życia (znane także inne tłumaczenie jako Cytadela Miłości). Kamień węgielny poświęcił 24 X 1969 prefekt apostolski ks. H. Weidner. Jeevodaya została oficjalnie otwarta 30 I 1971 w Światowy Dzień Chorych na Trąd. W tym ośrodku żył oraz z poświęceniem, zaparciem, nie myśląc o sobie, pracował, wraz z s. Barbarą Jacentą Birczyńską (pomagała mu od 1966, †2010). Pełnił tu rolę ojca, nauczyciela, kapłana i lekarza. Ośrodek z założenia miał być darem wdzięczności Polaków za 1000 lat chrześcijaństwa. Pragnął, aby jego dzieło przejęła polska prowincja, ale do tego nie doszło. Zamierzał założyć zgromadzenie męskie oraz żeńskie, które działałyby na rzecz trędowatych, ale ostatecznie i te plany nie zostały zrealizowane mimo jego usilnych starań. Pod koniec życia przeszedł wiele chorób; chorował na serce, miał problemy z oczami i bardzo złośliwym nowotworem z przerzutami. Zmarł 31 VII 1987 o godz. 12.30 i 1 VIII został pochowany obok wybudowanego przez niego kościoła pw. bł. Marii Teresy Ledóchowskiej na terenie Ośrodka Rehabilitacji Trędowatych w Jeevodayi.

Jeevodaya - Indie

Indie. Pochowany przy kościele pw. bł. Marii Teresy Ledóchowskiej na terenie Ośrodka Rehabilitacji Trędowatych w Jeevodayi.

MPW-baza uczestników PW, "Leksykon polskich pallotynów (1915-2012)", Ząbki 2013, s. 609-613 - nota biograficzna autorstwa ks. Stanisława Tylusa SAC, artykuł "INDIE: 25 rocznica śmierci ks. Adama Wiśniewskiego SAC (www.pallotyni.org)

W literaturze błędnie podaje się, że ks. kapelan Adam Wiśniewski poległ dn. 20.08.1944 r. podczas Powstania Warszawskiego na ul. Długiej 15. Porównaj : Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, t. 6, str. 654

"Leksykon polskich pallotynów (1915-2012)", Ząbki 2013, s. 609-613 - nota biograficzna autorstwa ks. Stanisława Tylusa SAC, Jan Pałyga, Wśród trędowatych, Poznań-Warszawa 1988, ks. Janusz Dyl SAC, Pallotyni w Polsce w latach 1907-1947, Lublin 2001, s. 470.