Pseudonim:
"Margas"
Data urodzenia:
1903-04-28
Data śmierci:
1955-11-22
Funkcja:
-
Miejsce urodzenia:
Stupnica Polska, powiat Sambor, województwo lwowskie
Imiona rodziców:
Jan - Aniela z domu Szałajko
Wykształcenie i praca do 1939 r.:
Ukończył elementarną szkołę w Stupnicy, następnie 4-klasową Szkołę Ludową w Samborze, Państwowe Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Samborze. W 1920 r. wstępuje na ochotnika do wojska i VI klasę kończy we Lwowie na kursach dla uczniów-żołnierzy. W 1922 r. powraca do Gimnazjum w Samborze i tam otrzymuje świadectwo dojrzałości. Zapisuje się na Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, ale z uwagi na trudne warunki materialne musi zrezygnować ze studiów; stara się o pracę i otrzymuje stanowisko kierownika szkoły w Skrzyńsku. Kończy kurs uzupełniający dla nauczycieli w Kielcach, następnie Wyższy Kurs Nauczycielski w Warszawie. Otrzymuje stanowisko kierownika Szkoły Powszechnej w Białaczowie (pow. Opoczno) i wybuch wojny zastaje go na tym stanowisku. Wzięty przez Niemców na zakładnika, po uwolnieniu wraca na to stanowisko. Z chwilą przybycia pierwszych transportów z Polakami wysiedlonymi z poznańskiego, organizuje dla nich potrzebną pomoc.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Jesienią 1939 r. rozpoczyna z zaufanymi ludźmi pracę konspiracyjną, co doprowadza na początku 1940 roku do zorganizowania siatki ZWZ potem AK, przyjmuje pseudonim "Margas" i zostaje pierwszym komendantem placówki w Białaczowie. Ma czynny kontakt z "Hubalczykami". W maju 1940 r., po rozbiciu przez Niemców oddziału mjr. Henryka "Hubala" Dobrzańskiego pod Anielinem, udziela pomocy kapelanowi ks. Ludwikowi Musze, ukrywając go w lesie oraz wyrabiając odpowiednie dokumenty i organizując dla niego odzież. Na skutek "wpadki" 18.06.1943 roku musi uciekać wraz z synem, Zbigniewem, do Warszawy.
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Nowy Zjazd 4 m. 11
Oddział:
Uczestnik Powstania Warszawskiego - przydział nieznany.
Szlak bojowy:
Stare Miasto
Odniesione rany:
Ciężko ranny 8.08.1944 r. - niezdolny do dalszej służby, do końca Powstania przebywał w szpitalach polowych.
Rodzina walcząca w Powstaniu Warszawskim:
Jego syn, Zbigniew walczył w dywizjonie "Jeleń" na Mokotowie i Sadybie. Poległ 2.09.1944 r.
Losy po wojnie:
Po wojnie nie wraca do pracy będąc ciężko poszkodowanym inwalidą, częściowo sparaliżowany, z ubytkami kości czaszki i resztkami odłamków w głowie. Mimo starań lekarskich nie wraca do zdrowia i umiera.
Odznaczenia:
Odznaczony pośmiertnie: Krzyżem Armii Krajowej (Londyn - 1972), Warszawskim Krzyżem Powstańczym (1983).
Miejsce śmierci:
Pleszew
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Zygmunt Hellon "Margas" (1903 - 1955). Fot. archiwum prywatne

Zygmunt Hellon "Margas" (1903 - 1955). Fot. archiwum prywatne

Nasz newsletter