Pseudonim:
„Mizio”, „Szczupak"
Data urodzenia:
1892-01-15
Data śmierci:
-
Funkcja:
dowódca oddziału
Stopień:
komandor podporucznik
Udział w wojnie obronnej 1939 r.:
Komendant portu wojennego na Oksywiu, obrońca Wybrzeża we wrześniu 1939 r.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział III (Operacyjno-Szkoleniowy) - Wydział Marynarki Wojennej ("Alfa", "Ostryga")
Powstanie Warszawskie:
W przeddzień Powstania Warszawskiego Wydział Marynarki Wojennej wystawił do walki oddział bojowy o kryptonimie „Szczupak” dowodzony przez kmdr. ppor. Władysława Maciocha ps."Mizio", w sile ok. 50 marynarzy Armii Krajowej. Zgrupowanie to składało się z fachowców żeglugi rzecznej (zwanych powszechnie wodniakami), do których należeli mechanicy, nawigatorzy i inni specjaliści oraz kilkunastu oficerów i podoficerów Marynarki Wojennej, głównie z Flotylli Rzecznej. Głównym zadaniem „Szczupaka” było zajęcie Portu Czerniakowskiego w tym m.in. opanowanie niemieckiej kanonierki "Pionier" (byłego polskiego Ciężkiego Kutra Uzbrojonego CKU "Nieuchwytny") oraz uruchomienie przeprawy przez Wisłę w razie wysadzenia przez wroga warszawskich mostów. Przygotowania do opanowania "Pioniera" poprzedziło nawiązanie kontaktu z oficerem mechanikiem, volksdeutschem Janem Kalusem (ponoć dawnym bosmanem Polskiej Marynarki Wojennej i członkiem załogi "Nieuchwytnego"). "Mizio" liczył, że z jego pomocą uda się opanować kuter zanim opuści Port Czerniakowski. Według niepotwierdzonych informacji Kalus miał zniszczyć silniki okrętu. W dniu 1 sierpnia 1944 r. jako rejon koncentracji oddziału wyznaczono okolice siedziby Zarządu Dróg Wodnych przy ul. Solec 4 (obecnie nieistniejący). Jednak zadanie okazało się niewykonalne, ponieważ ok. godz. 16.00, czyli na godzinę przed wybuchem Powstania, Niemcy ogłosili alarm całego garnizonu i wyprowadzili z portu wszystkie zdolne do walki jednostki pływające. "Pionier" - cel ataku oddziału, odpłynął z nabrzeża eskortując statek "Halka" (dawniej "Polska"), kierujący się w stronę Żoliborza, gdzie zatopiono "Halkę" (naprzeciwko wylotu ul. Krasińskiego). Tymczasem żołnierze z oddziału "Szczupak" musieli stawić czoła przeważającym siłom niemieckim. Wobec pojawienia się przy murze Portu Czerniakowskiego niemieckiego czołgu w asyście motocykla z trzyosobową załogą i ataku zmotoryzowanej żandarmerii (ok. 10 ludzi), dowódca oddziału kmdr ppor. Władysław Macioch po odczekaniu do nocy wyznaczył Siekierki jako nowy rejon koncentracji zgrupowania marynarzy. Ze względu na przeszkody terenowe i groźbę ataków niemieckich ze Stacji Pomp Rzecznych, marsz w kierunku Siekierek stał się niemożliwy. Oddział uległ rozproszeniu, a jego poszczególne grupy wzięły udział w walkach w ramach innych zgrupowań (m. in. pluton pierwszy pod dowództwem por. rez. inż. Władysława Mączko ps. Władek, obsadzał Port Czerniakowski. Drugi, pod komendą kpt. mar. Piotra Szawernowskiego ps. Ignacy wszedł w skład kompanii ppor. Eugeniusza Kozłowskiego ps. Łazarz z batalionu "Tur" Zgrupowania "Kryska" pod kpt. Zygmuntem Netzerem ps. Kryska). Kilkunastoosobowa grupa z oddziału "Szczupak" dotarła 2 sierpnia 1944 r. przed świtem do nabrzeża Portu Czerniakowskiego od strony Wisły. Okazało się, że Niemcy nie zdążyli wyprowadzić części statków. Zajęto więc pogłębiarkę "Smok", statek "Bajka", jednostkę pasażerską "Faust" (przedwojenny "Łokietek") i kilka przystani pływających. Oddział wystawił tam dwie placówki uzbrojone. Korzystając z napływu ochotników do walczących zgrupowań Armii Krajowej, "Szczupak" powiększył swój stan osobowy do dwudziestu kilku ludzi. Nieprzyjaciel podjął energiczne działania dopiero 12 sierpnia 1944 r. Ogniem działa, działa przeciwlotniczego i karabinów maszynowych, ustawionych na Moście Poniatowskiego oraz przybyłego "Pioniera", zatopił "Fausta", "Bajkę", które były jedynymi środkami przeprawowymi, znajdującymi się w porcie.
Dzielnica:
Czerniaków
Publikacje:
"Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego" - Suplement, str. 130
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Nasz newsletter