Pseudonim:
"Leszcz"
Data urodzenia:
1894-11-19
Data śmierci:
1944-08-03
Funkcja:
Szef VII Oddziału KG AK
Pozycja na murze pamięci:
Kolumna: 145 Miejsce: 66
Stopień:
podpułkownik (1.07.1940)
Miejsce urodzenia:
Dzierżno Dworskie - powiat rypiński
Imiona rodziców:
Jan - Władysława z domu Zaleska
Wykształcenie:
Od 1905 r. uczył się w III Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie, gdzie w czerwcu 1913 r. otrzymał świadectwo dojrzałości, rozpoczął studiować medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od lutego 1920 r. studiował w Wyżej Szkole Handlowej w Warszawie, studia ukończył w 1922 r., a w czerwcu 1926 r. uzyskał dyplom.
Służba wojskowa do 1939 r.:
Od marca 1911 r. czynny w Armii Polskiej, od lipca tego roku - w Polskich Drużynach Strzeleckich (PDS). Od sierpnia 1914 r. służył w Legionach Polskich. Był dowódcą plutonu, następnie adiutantem II batalionu 2. pułku piechoty. Ciężko ranny w październiku 1914 r., dostał się do niewoli rosyjskiej. Zbiegł z niewoli w czerwcu 1917 r. i w lutym 1918 r. wrócił do Galicji. Internowany krótko w Wiedniu, od kwietnia ponownie dowódca plutonu oraz instruktor POW w Krakowie. Od listopada 1918 r. służył w Wojsku Polskim. Kolejno oficer ordynansowy Komendy Wojskowej w Krakowie, dowódca plutonu 4. pp Leg., adiutant dowódcy Dowództwa Okręgu Generalnego Warszawa, a od stycznia 1919 r. dowódca kompanii harcerskiej 2. DP Leg. Od września 1919 r. adiutant dowódcy kolejno DOG Kielce, DOG Pomorze, Grupy Pomorskiej, 2. Armii i ponownie DOG Pomorze. Od września 1920 r. dowódca kompanii 4. pp Leg., w grudniu został mianowany oficerem łącznikowym Komendy Miasta Warszawa w Wyższej Szkole Handlowej i SGGW z jednoczesnym odkomenderowaniem na studia w pierwszej z tych uczelni. Od stycznia 1923 r. kierownik referatu wydawnictw Wydziału I Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego (WIN-W) - kierownikiem tego Wydziału był Stefan Rowecki - późniejszy gen. "Grot", komendant główny AK. Od kwietnia 1926 r. kierownik Wydziału II Wydawniczego WIN-W. Po przeniesieniu w stan spoczynku (luty 1932) był dyrektorem Głównej Księgarni Wojskowej. Jednocześnie w 1924-25 i 1930-31 członek, a w 1935-37 zastępca członka Zarządu Głównego Towarzystwa Wiedzy Wojskowej. redaktor "Wojskowego Przeglądu Wydawniczego" (wydawanego od 1926 r. jako dodatek do "Bellony"), wchodził także w skład komitetów redakcyjnych "Przeglądu Piechoty" i "Przeglądu Wojskowego" (1929-33).
Udział w wojnie obronnej 1939:
We wrześniu dowódca ochotniczego II batalionu 2. pułku piechoty Obrony Pragi (późniejszy 336. pp) podczas obrony Warszawy; po kapitulacji załogi stolicy uniknął niewoli.
Pseudonimy:
"Leszcz”, "Malcz”, "Janusz”, "Nawrot”
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od października 1939 r. szef Oddziału VII (Finanse i Kontrola) Dowództwa Głównego SZP, następnie Komendy Głównej ZWZ-AK. Mianowany pułkownikiem w stanie spoczynku rozkazem L.1/BP z 1 lipca 1940 r.
Oddział:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział VII (Finanse i Kontrola) - szef Oddziału
Szlak bojowy:
Wola
Miejsce (okoliczności) śmierci:
Poległ ul. Leszno 24. Okoliczności jego śmierci opisuje synowa w Archiwum Historii Mówionej: według informacji przekazanych przez świadków rodzinie po wojnie, odpowiedzialny za finanse AK ppłk. Stanisław Marian Thun „Leszcz” miał wg polecenia przełożonych pozostać na miejscu i nie brać czynnego udziału w akcjach. Zaniepokojony brakiem wiedzy o aktualnej sytuacji w mieście postanowił wyjrzeć na ulicę: udał się na strych, otworzył klapę, żeby wyjść na dach i zobaczyć, co się dzieje. W tym momencie dosięgła go niemiecka kula od strony Pawiaka.
Odznaczenia:
Krzyż Kawalerski Polonia Restituta (1926), Złoty Krzyż Zasługi (1938), Virtuti Militari V klasy (28.09.1939), Virtuti Militari IV klasy (2.10.1944), Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz trzeci i czwarty we wrześniu 1944).
Rodzina walcząca w Powstaniu Warszawskim:
Jego syn Jerzy walczył w "Baszcie" na Mokotowie (batalion "Olza", kompania O-3), jego oddział został rozbity w pierwszych godzinach walki podczas próby natarcia na koszary niemieckiej przy ul. Rakowieckiej. Jerzy wyszedł z Warszawy 5 sierpnia 1944 r. O śmierci ojca dowiedział się dopiero w 1945 roku po zakończeniu wojny. Po wojnie Jerzy Thun ożenił się z sanit. Wandą Pieńkowską (1924-2024).
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Baza ewidencyjna uczestników Powstania Warszawskiego, Archiwum Historii Mówionej - relacja Wandy Marii Thun z domu Pieńkowskiej ps. Wanda, Sopot, 30 października 2008 roku.
Stanisław Marian Thun Pseudonim: "Leszcz", "Janusz", "Malcz", "Nawrot" Zobacz grób
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

ppłk. Stanisław Marian Thun „Leszcz” (1894-1944). Fot. Muzeum Powstania Warszawskiego - „Miasto Grobów". Ujęcie tożsame z archiwum p. Andrzeja Dławichowskiego.

ppłk. Stanisław Marian Thun „Leszcz” (1894-1944). Fot. Muzeum Powstania Warszawskiego - „Miasto Grobów". Ujęcie tożsame z archiwum p. Andrzeja Dławichowskiego.

Nasz newsletter