Kazimierz Pużak

"Bazyli"

przewodniczący RJN

Tarnopol

Wojciech - Marcela z domu Hrycyn

Uczęszczał do wyższego gimnazjum w Tarnopolu, gdzie w 1899 r. założył tajną, radykalną organizację patriotyczną, przyłączoną w 1901 r. do "Promienistych". W 1904 r. we Lwowie wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, zajmował się m.in. przemytem "bibuły" do zaboru rosyjskiego. W 1905 r. zdał egzamin maturalny i rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Umiejętności Politycznych Uniwersytetu Lwowskiego, lecz porzucił je dla pracy politycznej. W czasie wojny 1905 r. był współzałożycielem rewolucyjno-wojskowej organizacji "Mierosławczycy", przyłączonej następnie do "Nieprzejednanych". Rok później był współtwórcą, obok Józefa Piłsudskiego, PPS-Frakcji Rewolucyjnej. Był kierownikiem Wydziału Organizacyjnego w Łodzi, na zjeździe partii w Wiedniu w marcu 1907 r. prawdopodobnie był delegatem z Warszawy. Na II zjeździe PPS-Frakcji Rewolucyjnej w sierpniu 1909 r. w Wiedniu został wybrany członkiem Wydziału Agitacyjno-Organizacyjnego, działając pod pseudonimami "Popielec" i "Siciński". W 1909 r. wraz z Henrykiem Minkiewiczem wykonał wyrok śmierci na policyjnym prowokatorze Edmundzie Taranowiczu. 3 kwietnia 1911 r. został aresztowany w Łodzi. 8 maja 1913 r. skazany przez Warszawską Izbę Sądową w Piotrkowie Trybunalskim na osiem lat ciężkich robót i osiedlenie na Syberii. Karę więzienia odbywał w Warszawie, Piotrogrodzie oraz od 1915 r. w twierdzy w Szlisselburgu. W więzieniach spędził w sumie 6 lat. Po wyjściu na wolność w wyniku amnestii po obaleniu caratu brał udział w rewolucji październikowej w Rosji. Wchodził w skład Tymczasowego Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS w Rosji. Był redaktorem pisma "Głos Robotnika i Żołnierza", członkiem Rady Polskich Organizacji Rewolucyjno-Demokratycznych przy Komisariacie do Spraw Polskich, członkiem zarządu Komisji Likwidacyjnej do Spraw Królestwa Polskiego. Według niektórych źródeł jego interwencja przyczyniła się do uwolnienia Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego z więzienia WCzK (według innych źródeł spowodował to Leon Berenson). W 1918 r. powrócił do ojczyzny i polskiego życia politycznego. W rządzie Moraczewskiego został sekretarzem stanu w Ministerstwie Poczt i Telegrafów. Od 1919 r. był członkiem Rady Naczelnej PPS. Domagał się zakończenia wojny z RFSRR, jednak podczas agresji Armii Czerwonej na Polskę latem 1920 r. poparł udział PPS w Rządzie Obrony Narodowej pod prezesurą Wincentego Witosa. Objął funkcję wiceprzewodniczącego Wydziału Wojskowego partii, a następnie wiceprzewodniczącego Robotniczego Komitetu Obrony Warszawy. Wspólnie z Tomaszem Arciszewskim organizował pomoc dla III Powstania Śląskiego, werbując bojowców z Pogotowia Bojowego PPS. Od 1921 r. do września 1939 r. był sekretarzem generalnym Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS. W latach 1919-1935 był posłem na Sejm RP z Zagłębia Dąbrowskiego i Okręgu Częstochowskiego. W wyborach parlamentarnych w 1919 r. został wybrany w okręgu wyborczym nr 29 (Sosnowiec). Pełnił funkcję sekretarza Sejmu Ustawodawczego. Pracował wówczas w pięciu komisjach: administracji, demobilizacyjnej, likwidacyjnej, prawniczej, regulaminowej i nietykalności poselskiej, oraz w dwóch specjalnych komisjach: był sekretarzem komisji do badania więzień i obozów koncentracyjnych, oraz członkiem komisji dla reorganizacji urzędów państwowych. W wyborach parlamentarnych w 1922 r. uzyskał mandat z listy nr 2 (PPS) w okręgu wyborczym nr 17 (Częstochowa). W Sejmie I kadencji był członkiem komisji prawniczej. W wyborach parlamentarnych w 1928 r. został ponownie wybrany z listy nr 2 (PPS) w okręgu wyborczym nr 17 (Częstochowa). W Sejmie II kadencji był członkiem dwóch komisji: prawniczej oraz regulaminowej i nietykalności poselskiej. 31 stycznia 1930 r. został wybrany wicemarszałkiem Sejmu, jednak po wyborze nie przyjął funkcji. W wyborach parlamentarnych w 1930 zdobył mandat z listy nr 7 (Centrolew) w okręgu wyborczym nr 17 (Częstochowa). Od 1934 r. kierował "Akcją Socjalistyczną" - formacją milicyjną PPS. W lutym 1939 r. wszedł do Naczelnego Komitetu Pożyczki Obrony Przeciwlotniczej.

"Bazyli", "Grzegorz", "Seret"

Kazimierz Bazylewski, Kazimierz Buczak

W październiku 1939 r. współuczestniczył w powołaniu konspiracyjnego PPS-WRN, kontynuacji PPS w warunkach okupacji. W latach 1940–1941 i 1943–1944 był reprezentantem PPS-WRN w Politycznym Komitecie Porozumiewawczym. Dowodził Organizacją Wojskową Pogotowia Powstańczego Socjalistów OW PPS. Od stycznia 1944 r. był przewodniczącym Rady Jedności Narodowej - substytutu parlamentu Polskiego Państwa Podziemnego. W czerwcu 1944 r. odmówił przyjęcia godności następcy Prezydenta RP, proponując na swoje miejsce Tomasza Arciszewskiego.

Rada Jedności Narodowej - przewodniczący.

Śródmieście Północ

Wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną; ukrywał się m.in. w Piotrkowie Trybunalskim. W marcu 1945 r. został podstępnie aresztowany w Pruszkowie i wraz z innymi przywódcami Polskiego Państwa Podziemnego porwany przez NKWD i wywieziony samolotem do Moskwy.

W pokazowym "procesie szesnastu" (18-21.06.1945) toczącym się w Moskwie został skazany na 1,5 roku więzienia. Amnestionowany po czterech miesiącach powrócił do kraju, nie zgodził się na wymuszaną przez UB emigrację. Ponownie aresztowany w 1947 r. i 19 listopada 1948 r. w procesie przywódców PPS-WRN skazany na 10 lat więzienia.

Krzyż Niepodległości (1937), Krzyż Virtuti Militari V klasy (1944), Krzyż Armii Krajowej (pośmiertnie - 1967).

Zmarł w więzieniu w Rawiczu w wyniku pęknięcia aorty po zepchnięciu go ze schodów. Umierał kilka dni, nie otrzymawszy opieki medycznej. Został pochowany potajemnie na Cmentarzu Powązkowskim (kw. 188, rz. 3).