Data urodzenia:
1928-05-30
Imiona rodziców:
Witold - Hanna z domu Bogusławska
Wykształcenie do 1944 r.:
Był uczniem Szkoły Ziemi Mazowieckiej w Warszawie na ul. Klonowej 16, a następnie kontynuował naukę na tajnych kompletach.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W 1942 r. wstąpił do 21 WDH i Harcerskiego Oddziału Wojskowego "Żbik", harcerz Gniazdo "Żwawy Burek" - pluton "Mauli", pseudonim "Klon", "Wierch”, zastępowy. Dokonywał aktów małego sabotażu: zrywanie flag niemieckich – zawieszanie flag polskich, umieszczanie napisów i afiszów antyniemieckich na murach, podrzucanie ulotek. Odbywał szkolenia wojskowe, w tym przeszkolenie z obsługi działek przeciwlotniczych, które odbył w 1944 roku. Przydział w lipcu 1944: pluton artylerii przeciwlotniczej nr 568, wchodzący w skład drugiej kompanii IV Zgrupowania AK „Gurt”.
Oddział:
Armia Krajowa - IV zgrupowanie "Gurt" - 2. Harcerska Bateria Artylerii Przeciwlotniczej "Żbik" - I pluton
Szlak bojowy:
Śródmieście Północ
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Stalagu 344 Lamsdorf - przybył do obozu 7 października 1944 r., następnie 21 października został skierowany do Stalagu XVIII C Markt-Pongau, a następnie do komanda w Salzburgu i komanda w Prutz koło Landecu.
Losy po wyzwoleniu:
Po oswobodzeniu przeszedł w Szwajcarii "kwarantannę", po czym został wcielony do internowanej w tym kraju 2 Dywizji Strzelców Pieszych gen. Bryg. Bronisława Prugara-Ketlinga. Po demobilizacji (początek lipca 1945 r.) przybył do Francji, przebywał w Grenoble i Lille, po czym trafił do II Obozu Zbornego Wojska Polskiego w La Courtine, gdzie ukończył szkołę średnią.
Losy po wojnie:
Po zdaniu matury w 1946 roku powrócił przez Anglię i Szkocję do kraju, gdzie ukończył studia w Wyższej Szkole Ekonomii w Sopocie. 36 lat przepracował w spółdzielczości transportowej, będąc równocześnie działaczem samorządu spółdzielczego, okresowo na szczeblu wojewódzkim i krajowym. Mieszkał w Gdyni
Odznaczenia:
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi, Warszawski Krzyż Powstańczy
Informacje dodatkowe - losy rodziny:
Jego ojca zabili Niemcy w 1943 roku, matka była więźniarką obozu koncentracyjnego KL Stutthof.
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Baza Ewidencyjna uczestników Powstania Warszawskiego, Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego: Preyss Janusz: w tym kopia deklaracji członkowskiej Związku Powstańców Warszawskich, archiwum rodzinne p. Janusza Preyssa, archiwum 2. Harcerskiej Baterii Artylerii Przeciwlotniczej "Żbik". Informację o śmierci przekazano za pośrednictwem Działu Kombatanta MPW (25-03-2025).
Literatura:
Maciej Kledzik „Smak Głodu - III Batalion AK "Gurt" po kapitulacji Powstania Warszawskiego", Warszawa 1996, wyd. Bico; Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej - koło w Gdyni, biografie, s. 79
Archiwum Historii Mówionej:
