Data urodzenia:
1918-12-10
Funkcja:
stała łączniczka kanałowa, przewodnik kanałowy
Imiona rodziców:
Józef - Julia z domu Limińska
Nazwisko panieńskie:
Janina Bromirska - była córką Józefa Bromirskiego ps. Jot (1865-1925), ziemianina i działacza niepodległościowego, organizatora Związku Walki Czynnej na Ukrainie i Ligii Niepodległości Polski. Józef Bromirski był zastępcą komisarza Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych na Ukrainie oraz komendantem Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego na Ukrainie. Od października 1914 kierował Polską Organizacją Wojskową na Ukrainie. Zorganizował okręgi POW: odeski, żytomierski, humański, białocerkiewski i saratowski. Po reorganizacji został komendantem naczelnym POW na Ukrainę i Rosję.
Pseudonimy:
"Rena", "Joanna"
Adres zamieszkania przed wojną :
Kijów (do 1922), a następnie Warszawa, ul. Mochnackiego 4
Wykształcenie :
Była uczennicą Państwowego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Warszawie przy ul. Nowowiejskiej 21, a następnie przy ul. Wawelskiej 46. Działała w harcerstwie. Po maturze w 1937 roku rozpoczęła studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim im. Józefa Piłsudskiego.
Nazwisko po mężu :
Zaborowska. 18 kwietnia 1938 roku zawarła związek małżeński z Eugeniuszem Zaborowskim, starszym od niej o dwa lata studentem Wyższej Szkoły Budowy Maszym i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda.
Udział w wojnie obronnej 1939 r. :
We wrześniu 1939 roku pełniła funkcję sanitariuszki w szpitalu na terenie Uniwersytetu Warszawskiego.
Okres okupacji niemieckiej i udział w konspiracji 1939-1944 r.:
W czasie wojny stała się „głową rodziny” - mąż, oficer WP, po kampanii wrześniowej, udał się na Węgry, a w Warszawie Janina wraz z matką przyjęły do domu dziadka jej męża Eugeniusza, emerytowanego chirurga wraz z gosposią. Janina jako studentka medycyny pracowała na etaciepielęgniarki i opiekunki społecznej, czasami też w łaźni publicznej. Na wiosnę 1940 roku wstąpiła do ZWZ, skierowana przez Komendę Pogotowia Harcerek i Jagę Falkowską, Komendantkę Warszawskiej Chorągwi Harcerek, związaną z Komendą Główną ZWZ-AK. W 1943 roku została przeniesiona do WSK jako referentka łączności na Warszawę. Uczestniczyła w odprawach instruktorek Chorągwi. Na początku 1944 roku przekazała swą funkcję referentki łączności WSK Irenie Mileskiej „Jadze„. Sama od marca 1942 roku współpracowała z kontrwywiadem Komendy Obszaru Warszawskiego AK, prowadząc grupę pod nazwą ”Brygada Anonimów" lub "Brygada Jo" od jej pseudonimu "Joanna". Była to komórka antydonosowa, złożona z 6-8 kobiet należących jednocześnie do służby w WSK-AK.
Miejsce koncentracji na godzinę "W":
Jako medyk Janina Zaborowska otrzymała przydział sanitarny do gmachu PKO przy ul. Świętokrzyskiej, gdzie zorganizowano składnicę leków i materiałów opatrunkowych.
Oddział:
Okręg Warszawski Armii Krajowej - sztab. Łączniczka płk. Jana Szczurka - Cergowskiego „Sławbora”, m. in. do płk. Antoniego Chruściela „Montera„. Na mapie kanałowej uzyskanej z ratusza opracowała wraz z szefem drogę kanałową ze Śródmieścia na Mokotów do Pułku ”Baszta„. Kwaterą ”Sławbora„, Komendanta Podobwodu Śródmieście Pd. były Aleje Ujzadowskie 24 - kamienica "Pod Gigantami".
Szlak bojowy:
Śródmieście Północ - Śródmieście Południe - Mokotów - Śródmieście: stały łącznik kanałowy pomiędzy Śródmieściem a Mokotowem
Odznaczenia:
18 września 1944 roku wnioskowana przez płk. "Sławbora" do odznaczenia Krzyżem Walecznych. 22 września 1944 roku otrzymała z rąk gen. Tadeusza Bora - Komorowskiego order wojenny Virtuti Militari V klasy. Po wojnie odznaczona została Krzyżem Armii Krajowej oraz Krzyżem Zasługi z Mieczami.
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Stalagu XI B Fallingbostel, osadzona następnie w obozie Bergen - Belsen, Oflagu X C Molsdorf. 4 kwietnia 1945 więźniarki zostały skierowane pieszo przez front i zakwaterowane w Blankenheim, gdzie 13 kwietnia 1945 roku doczekały wyzwolenia przez oddział armii amerykańskiej gen. Pattona.
Losy po wojnie:
Po wyzwoleniu studiowała w Belgii na Université Libre de Bruxelles. Tu, w grudniu 1946 roku spotkała po latach rozłąki męża, który po odbyciu szkolenia lotniczego RAF w Kanadzie, został wysłany na demobilizację do Szkocji. Wspólnie wyjechali do Szkocji kontynuować naukę - ona studia medyczne na St. Andrew's University w Dundee, on - politechnikę. W 1948 roku udało im się sprowadzić matkę, Julię Bromirską (z Gdyni na pokładzie statku "Batory"), jednak w tym samym roku zmarła na wylew. Wobec trudności znalezienia pracy na miejscu Zaborowscy zdecydowali się wyemigrować do Kanady, gdzie przez ponad 35 lat była lekarzem w Oakville, a jej mąż jako inżynier w fabryce.
Miejsce śmierci:
Oakville - Ontario (Kanada)
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego: Zaborowska z d. Bromirska Janina „Rena", MPW-zbiory: P/6685/09 ”O dziewczętach z tamtych lat„ - wspomnienia wojenne Aliny Mazurkiewicz z domu Dudzińskiej dotyczące przyjaciół z ZHP (wydruk komputerowy, 72 strony), Fundacja im. gen. Elżbiety Zawackiej -
Teczka osobowa Janiny Zaborowskiej ps. Rena Dostęp on-line: Kujawsko - Pomorska Biblioteka Cyfrowa, kpbc.umk.pl
![Mokotów, koniec sierpnia - początek września 1944 r. Grupa „kanalarzy” na ulicy Malczewskiego 6. Od lewej: strz. Henryk Ziółkowski „Góral”, Maria Domińska- Klimunt, przewodniczka kanałowa, sekcyjna przewodników kanałowych Okręgowej Składnicy Meldunkowej S, odznaczona dwukrotnie KW [lub według innej wersji: Barbara Filipowicz-Tomaszewska „Barska”], Edmund Golenia „Karlik„, łacznik kanałowy, ”Baszta„, kompania łączności, od września 1944 w Okręgowej Składnicy Meldunkowej ”S„ [lub: sierż. pchor. Jerzy Krzysztofowicz ”Selim„ przewodnik kanałowy kompanii łączności ”Baszty„, który poległ 19.09.1944 r.], ppor. Janina Zaborowska ”Rena„ łącznik zgrupowania ”Sławbor", przewodniczka kanałowa . Autorem zdjęcia jest Sabina Żdżarska ”Anna„. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IK/1713](https://f.1944.pl/BiogramPhotos/e/2/7/e27f113cb1eda9d58d4ffdc7ab3b4cfe-c82b9-fill-1920-0-wm.jpg)
