Data urodzenia:
1915-12-02
Stopień:
kapitan (09.1944)
Miejsce urodzenia:
Częstochowa
Imiona rodziców:
Henryk - Zofia
Nazwisko panieńskie:
Halina Jabłońska
Wykształcenie:
W 1934 r. zdała maturę i rozpoczęła studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, które ukończyła w 1938 r. Podczas studiów działała w Młodzieży Wszechpolskiej, była inicjatorką budowy Domu Akademickiego "Jedność", przeznaczonego dla członków tej organizacji.
Pseudonimy:
"Danuta", "96", "Barbara"
Udział w konspiracji 1939-1944:
Od jesieni 1939 r. mieszkała w Częstochowie. W okresie od grudnia 1939 r. do maja 1940 r. była sekretarką w kopali Konopiska, w której działała w komórce sabotażowej, utworzonej przez lokalnych działaczy narodowych. Po przeniesieniu się do Warszawy wstąpiła do konspiracyjnego Stronnictwa Narodowego. Do wybuchu Powstania Warszawskiego pełniła funkcję łączniczki ppor. Władysława Jaworskiego w zakresie jego obowiązków kierowania łącznością wewnętrzną Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW). Do jej obowiązków należało m.in organizacja jego spotkań z kierownictwem NOW oraz utrzymywanie łączności z Janiną Karasiówną, kierowniczką Wydziału Łączności Konspiracyjnej (V-K) V Oddziału Sztabu Komendy Głównej ZWZ-AK. Współuczestniczyła w redagowaniu głównego organu SN - pisma "Walka". W mieszkaniu przy ul. Ceglanej przechowywała archiwum organizacyjne SN. Od wiosny 1943 r. była jedną z organizatorek Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet (pod pseudonimem "96"). Wiosną 1943 r. (wg Krzysztofa Komorowskiego) lub 15 sierpnia 1943 (wg Józefa Rokickiego) objęła funkcję jej komendantki. Zorganizowała Sztab NOWK, którego zadaniem było kierowanie pracą kobiet w NOW na terenie całego okupowanego kraju, a także przygotowanie instrukcji szkoleniowych z dziedziny wojskowości oraz ideowo-wychowawczej. Uczestniczyła w rozmowach dotyczących scalenia NOWK z Wojskową Służbą Kobiet AK, zakończonych w połowie 1944 r., w wyniku czego, jak twierdzi Rokicki, do WSK AK przekazała ponad 8. tys. kobiet z NOWK. Od 15 lipca 1944 r. pełniła funkcję drugiej zastępczyni komendantki WSK AK Marii Wittek.
Oddział:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział I (Organizacyjny) - WSK (Wojskowa Służba Kobiet)
Szlak bojowy:
Stare Miasto - kanały - Śródmieście Północ. Na początku sierpnia 1944 r. była szefową kuchni żołnierskiej na Starym Mieście, następnie łączniczką (przewodniczką) w kanałach na trasie Stare Miasto - Śródmieście. Pod koniec Powstania otrzymała rozkaz pójścia do niewoli, aby w obozach sprawować opiekę nad najmłodszymi dziewczętami-jeńcami.
Odznaczenia:
Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami.
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jako jeniec przebywała kolejno w: Stalagu XI B Fallingbostel, Oflagu XI B/z w Bergen-Belsen oraz Stalagu VI C Oberlangen - w tym ostatnim obozie była zastępcą komendanta polskich kobiet - jeńców
kpt. "Jagi" (Maria Milewska). Wchodziła w skład obozowej Rady Instruktorskiej, prowadziła także wykłady z historii.
Losy po wojnie:
Po wyzwoleniu nadal pełniła funkcję zastępcy komendantki. W lipcu 1945 r. wyjechała do Włoch, gdzie została przydzielona do radiostacji II Korpusu Polskiego gen. Andersa. Od jesieni 1946 r. przebywała w Wielkiej Brytanii pełniąc służbę w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia. Zdemobilizowana w czerwcu 1948 r. - wyjechała do Francji. Pracowała krótko jako kelnerka. Po ponownym wyjściu za mąż mieszkała w Algierii, a później w bazie lotniczej Ambares pod Bordeaux. Była autorką relacji z pobytu w obozach niemieckich opublikowanej w zbiorze "Harcerki 1939-1945. Relacje - pamiętniki" oraz opracowania "Narodowa Organizacja Wojskowa Kobiet" (mps. Lourdes, 1990). Na początku lat 90. nawiązała kontakt z Instytutem im. Romana Dmowskiego w Warszawie. Ciężka choroba uniemożliwiła jej przyjazd do Polski po 1989 r. W jednym z ostatnich listów napisała: "Ogromnie tęsknię za Polską, i tęsknić nie przestanę".
Życie prywatne:
W 1939 r. wyszła za mąż za Leona Ter-Oganiana (1910-2002), poliglotę, po wojnie animatora środowiska ormiańskiego w Polsce. W 1948 r., po rozwodzie z mężem, poślubiła Guya Chotarda, lotnika, uczestnika francuskiego ruchu oporu. Z drugiego małżeństwa miała czworo dzieci: Zofię, Rogera, Jacka i (imię nieznane).
Miejsce śmierci:
Verdelais (Francja), pochowana na cmentarzu w Ambares.
