Data urodzenia:
1923-06-23
stopień :
plutonowy podchorąży*
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców :
Stanisław - Wanda z domu Żochowska
Wykształcenie:
Ukończył prywatne gimnazjum w Otwocku. Naukę kontynuował na Wydziale Elektrycznym szkoły mechaniczno-technicznej Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda. Zawód: teletechnik.
Okres okupacji niemieckiej:
W 1940 roku zatrzymany przez Niemców w ulicznej łapance. Jako nieposiadający karty pracy został wywieziony do obozu pracy przymusowej (AEL) Liebenau w Dolnej Saksonii. Po 14 miesiącach pobytu w obozie, zwolniony i skierowany na roboty do Rzeszy, skąd w marcu 1943 roku zbiegł (z Burgdorf koło Hanoweru). Po powrocie do Warszawy początkowo ukrywał się, następnie podjął pracę w Telefonach Warszawskich na Pradze, jako teletechnik.
Adres zamieszkania przed Powstaniem:
Warszawa, ul. Twarda 24
Oddział :
Polska Armia Ludowa - przydział nieznany*
Odniesione rany:
Ranny 3.08.1944 r. w WIG-u (budynek Wojskowego Instytutu Geograficznego (Aleje Jerozolimskie 91, ul. Nowogrodzka) - postrzał lewego płuca w okolicy serca.
Losy po Powstaniu :
Jako ranny przewieziony do Milanówka do szpitala "Perełka" (Szpital Chirurgiczny RGO nr 1, zwany również szpitalem obozowym, zorganizowany w pierwszej połowie sierpnia 1944 roku przez Jadwigę Kiełbasińską. Szpital posiadał około 100-150 miejsc i około 60 osób personelu. Mieścił się w przedwojennym pensjonacie „Perełka” przy ul. Grudowskiej 12 w Milanówku). Adres zamieszkania podawany w dokumentach w lutym 1945 - Milanówek, ul. Sosnowa 5.
Działalność popowstaniowa, represje :
Według akt sądowych (IPN sygn. akt 0207/7602) Bolesław Świerkowski w początku 1945 roku ubiegał się o przyjęcie w szeregi Milicji Obywatelskiej w Milanówku, przedstawiając opinię Z. Wattmana z PPS oraz Zenona Głowackiego z PPR. Przyjęty do służby w stopniu sierżanta podchorążego, pełnił ją od 30.01 do 30.03.1945 r. W toku śledztwa ustalono, że Świerkowski ukrywając swój właściwy stopień [sic!] kapitana, wstąpił w szeregi Milicji Obywatelskiej w Milanówku z rozkazu swego przełożonego, płk. „Witolda”. Jako członek Armii Krajowej, organizacji mającej na celu obalenie demokratycznego ustroju Państwa Polskiego, miał uzyskać informacje na temat działania MO w Milanówku. Według tego samego oskarżenia Bolesław Świerkowski po rozpoczęciu służby w pierwszych dniach lutego 1945 udzielił informacji płk. „Witoldowi„ o tym, którzy z byłych członków AK złożyli magazyny broni. Ponadto skontaktował por. AK ”Lecha„ z por. ”Wirem" celem przeprowadzenia rozmów w sprawie udzielenia pomocy materialnej członkom AK. Ustalono również, że oskarżony po zwolnieniu z MO w dn. 09.04.1945 razem z ob. Lechem Rzeźniewieckim brał udział w napadzie na mieszkanie ob. Nowackiego. W aktach sądowych podano wówczas, że oskarżony brał udział w Powstaniu Warszawskim w stopniu [sic!] porucznika, odznaczony został [sic!] trzykrotnie Krzyżem Walecznych oraz [sic!] siedmiokrotnie został ranny, po upadku Powstania Warszawskiego awansowany do stopnia kapitana." Wyrokiem Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie z dn. 20.06.1945 roku, orzekającym w imieniu RP w składzie: sędziowie - por. Władysław Sobiech, por. Wincenty Wierzbicki, przewodniczący składu por. Eugeniusz Krzewski, na rozprawie niejawnej, bez udziału obrońcy i oskarżyciela, na mocy art. 200 KPK Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie, Bolesław Świerkowski został uznany winnym zarzucanych mu przestępstw i skazany na karę śmierci, pozbawienie praw publicznych i obywatelskich oraz przepadek mienia. Bolesław Bierut z prawa łaski nie skorzystał.
Miejsce (okoliczności) śmierci :
Miejsce i okoliczności wykonania wyroku oraz miejsce pochowania Bolesława Świerkowskiego pozostają nieznane.
Uwagi :
* Dane z życiorysu Bolesława Władysława Świerkowskiego napisanego w Milanówku, 01.02.1945 r. oraz karty ewidencyjnej dołączonej do akt sądowych, obecnie w zbiorach IPN: podawany stopień: plutonowy podchorąży, przydział - PAL - Grupa im. Stanisława Dubois, 2 Kompania Piech., wymieniani dowódcy: Cezary Janusz Ketling - Szemley i por. Sułkowski. Według tych samych akt Bolesław Świerkowski od 1942 roku miał należeć do Armii Krajowej.
** rzeczywisty rok urodzenia może być inny (1923) - Bolesław prawdopodobnie „zawyżył” swój wiek, gdy ubiegał się o przyjęcie w szeregi MO (podawana przez niego data ur. 1920-06-29, natomiast Polski Czerwony Krzyż - poszukiwanie syna przez matkę Wandę w roku 1946: data ur. 23.06.1923, rodzice Stanisław i Wanda, adres zamieszkania Warszawa, ul. Twarda 24)
Z kolei według przekazu rodzinnego, szwagierki Bolesława, p. Wandy Janiny Świerkowskiej z domu Emich (obecnie już nieżyjącej) po Powstaniu Bolesław przebywał na na Kielecczyźnie w oddziale partyzanckim „Jędrusiów" w stopniu kapitana. Pani Wanda spotkała go wówczas we wsi Łany. Być może chodzi o czas poprzedzający zajścia w Milanówku, a więc okres od IX do XII 1944 lub do I 1945.
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, informacje rodzinne p. Andersa Emicha, kopia dokumentacji w zbiorach IPN udostępniona przez p. Andersa Emicha.
