Data urodzenia:
1915-04-09
Pseudonimy:
"Renata", "Renia", "Hanka"
Imiona rodziców:
Dymitr - Janina
Dwudziestolecie międzywojenne, wykształcenie:
Do Polski przyjechała wraz z rodzicami w 1923 roku. W 1933 r.zdała maturę w Liceum im. Cecylii Plater-Zyberkówny, a następnie podjęła studia geograficzne na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1936 przeniosła się na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Studia ukończyła w 1937, broniąc pracy "Polskie porty morskie i żegluga morska". W tym samym roku wyszła za mąż za historyka sztuki, Zbigniewa Rewskiego i zamieszkała razem z nim w Łucku. Pracowała tam jako nauczycielka.
Okres okupacji:
W czasie II wojny światowej powróciła do Warszawy
Udział w konspiracji 1939-1944:
Od 1941 była członkiem Związku Walki Zbrojnej. Wiosną 1943 otrzymała przydział do
Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej - Oddział Specjalny (OS) "Lena" - "Dysk", "Disk" ("Dywersja i Sabotaż Kobiet"). Jesienią 1943 znalazła się w Batalionie "Parasol". Jedna z trzech kobiet biorących udział w zamachu na „kata Warszawy” - Franza Kutscherę (1 lutego 1944 r.)
Oddział:
Armia Krajowa - zgrupowanie "Radosław" - pułk "Broda 53" - kompania "Lena" ("Dysk"), następnie batalion "Zośka" - 3. kompania "Giewonta", II pluton
Szlak bojowy:
Wola - Stare Miasto
Odznaczenia:
Krzyż Walecznych - dwukrotnie, Order Virtuti Militari, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie - w 2009 r.)
Losy po Powstaniu:
Po powstaniu znalazła się w niewoli niemieckiej, jednak w październiku 1944 uciekła z obozu w Skierniewicach.
Losy po wojnie:
Po wojnie zamieszkała i pracowała w Kartuzach i Olsztynie, a od 1952 do 1970 w Przedsiębiorstwie Geodezyjnym i Geologiczno-Fizjograficznym "Geoprojekt" w Warszawie. Na początku 1956 nawiązała kontakt listowny z Jerzym Giedroyciem, w wyniku czego otrzymywała od niego wydawnictwa "Kultury", które następnie rozprowadzała wśród znajomych. W tym samym roku została członkiem Klubu Krzywego Koła. Wiosną 1957 odwiedziła Jerzego Giedrocycia w Paryżu. Ustalono wówczas, że będzie kolportować wydawnictwa "Kultury" w Polsce, a z drugiej strony przesyłać z kraju materiały dokumentujące niezależne inicjatywy intelektualne. Po powrocie do Polski podjęła swoje zobowiązanie. 30 stycznia 1958 została jednak zatrzymana, a 1 lutego 1958 tymczasowo aresztowana (do 30 marca 1958 i ponownie od 15 maja 1958) i ostatecznie skazana wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Warszawie z 4 lipca 1958 na karę 3 lat pozbawienia wolności za, jak to ujęto w orzeczeniu, rozpowszechnianie miesięcznika "Kultura" i wydawnictw tego czasopisma, których treść zawierała fałszywe wiadomości, mogące wyrządzić istotną szkodę interesom Państwa Polskiego i obniżyć powagę jego naczelnych organów, tj. czyn z art. 23 § 1 dekretu z 13.06.1946 o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych dla Państwa (tzw. małego kodeksu karnego). Z uwagi na zły stan zdrowia w czasie odbywania kary przebywała w szpitalu więziennym. W wyniku rewizji Sąd Najwyższy, wyrokiem z 10 listopada 1958 uchylił w/w wyrok. Po wypuszczeniu na wolność jej nazwisko było objęte zapisem cenzury, nie wymieniono go np. w książce poświęconej zamachowi na Kutscherę, opublikowanej w 1967.
Informacje dodatkowe - Akcja "Kutschera":
O godzinie 09:09 łączniczka "Parasola" Maria Stypułkowska-Chojecka ps. "Kama" dała niemy znak Elżbiecie Dziębowskiej ps. "Dewajtis", że Franz Kutschera wyszedł z domu, w Alejach Róż 2. Miał do przejechania około 200 metrów Alejami Ujazdowskimi. Z kolei Anna Szarzyńska-Rewska ps. "Hanka", która odebrała znak od "Dewajtis" przekazała ustnie sygnał "Lotowi" (Bronisław Pietraszewicz) Ten z kolei dał znak do rozpoczęcia akcji.
Uwagi:
także jako Hanna Rewska z domu Sęp-Sarzyńska.
Publikacje:
"Polski słownik biograficzny", Tom XXXI, zeszyt 128
"Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956-1989." Tom 2, wyd. Ośrodek Karta, Warszawa 2002
Źródła:
MPW-baza uczestników PW. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/126, MPW-IS/1918
