RENOWACJE GROBÓW POWSTAŃCZYCH

Do końca 2018 roku Muzeum Powstania Warszawskiego wyremontowało 138 powstańczych mogił. Owe miejsca pochówku często były w bardzo złym stanie technicznym. Widać było, że od dawna nikt się tymi nagrobkami nie opiekował. Najwięcej mogił powstańczych wyremontowaliśmy na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatery A22, A23, A25, A27), ponadto na cmentarzu Powązkowskim (tzw. Stare Powązki), a także na cmentarzu Bródnowskim i na Służewiu.

Pracownicy Muzeum sami odnajdują zaniedbane nagrobki, informacje o takich miejscach zgłaszają nam też warszawiacy. Sukcesywnie staramy się remontować zniszczone groby powstańcze. Renowacje są finansowane ze środków uzyskanych ze zbiórek publicznych. Co więcej, na specjalnym koncie (Alior Bank SA, nr konta: 32 2490 0005 0000 4600 1926 4244) gromadzone są wpłaty od darczyńców na rzecz remontowania miejsc pochówku Powstańców Warszawskich.

Mogiły poddawane renowacji wykonywane są według projektu artysty rzeźbiarza Dariusza Kowalskiego – są to szare betonowe krzyże, na których umieszczono tabliczki z symbolem Polski Walczącej z czerwonego piaskowca oraz tabliczki epitafijne z piaskowca szydłowieckiego.

W 2018 roku Muzeum przeprowadziło renowację 15 grobów powstańczych, w których pochowani zostali:

• Cyryl Bujak „Ryś” z 112 plutonu 1 kompanii Zgrupowania „Konrad” (poległ 10 września 1944 roku),
• pchor. Henryk Matuszczak „Śmiałek” z 2 kompanii Batalionu „Chrobry I” (poległ 31 sierpnia 1944 roku),
• Lucjan Fluder „Topór” z 205 plutonu Zgrupowania „Żaglowiec” (poległ 30 września 1944 roku),
• Bronisław Wilewski „Hrabia” – dowódca 1 plutonu kompanii „Habdank” Batalionu „Ruczaj” (poległ 21 września 1944 roku),
• Wojciech Wodzinowski „Bug” z 4 kompanii Zgrupowania „Kryska” (poległ 15 września 1944 roku),
• sierż. pchor. Kazimierz Michniowski „Kazik” z 3 plutonu 3 kompanii Zgrupowania „Chrobry II” (poległ 21 sierpnia 1944 roku),
• Alina Kognowicka „Maciejka” z Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa (poległa 2 sierpnia 1944 roku),
• Jerzy Niezabitowski „Mały” z kompanii ochrony Sztabu Okręgu Warszawskiego AK (poległ 16 września 1944 roku),
• Mieczysław Zielski „Dzidek” z kompanii ochrony Sztabu Okręgu Warszawskiego AK (poległ 16 września 1944 roku),
• Julian Porębowicz (poległ 26 sierpnia 1944 roku),
• Halina Beisert „Kasia” – łączniczka Departamentu Informacji Delegatury Rządu, członkini redakcji „Rzeczypospolitej Polskiej” (zmarła 16 sierpnia 1944 roku),
• Zofia Beisert „Kama” z kompanii K-1 Batalionu „Karpaty” Pułku Baszta KG AK (poległa 1 września 1944 roku),
• Wiesław Szmidt „Wirski” (poległ 3 sierpnia 1944 roku),
• strz. Mieczysław Sowiński „Bimbuś” z 205 plutonu Zgrupowania „Żaglowiec” (poległ 29 września 1944 roku),
• strz. Bogusław Artur Siudara „Artur” z 202 plutonu Zgrupowania „Żaglowiec” (poległ 29 września 1944 roku),
• pchor. Andrzej Władysław Koc „Andrzej” z 225 plutonu Zgrupowania „Żmija” (poległ 15 września 1944 roku),
• Jerzy Gibiański „Jurek” (poległ 2 sierpnia 1944 roku).

Renowacja kwatery B-8 na Powązkach Wojskowych

W odpowiedzi na prośby środowisk kombatanckich batalionów „Gozdawa” i „Chrobry I” w 2017 roku zrodził się pomysł przeprowadzenia rewitalizacji kwatery B-8 na Powązkach Wojskowych, gdzie pochowani są Powstańcy, którzy zginęli podczas walk na Starym Mieście. W przeważającej większości są to groby żołnierzy Zgrupowania „Kuba-Sosna”, w tym batalionów „Gozdawa” oraz „Chrobry I”. Tzw. mieczokrzyże były w bardzo złym stanie – napisów często nie można było odczytać, a stan techniczny nagrobków pozostawiał wiele do życzenia.

Muzeum Powstania Warszawskiego wspólnie z wojewodą mazowieckim, który opiekuje się tymi grobami wojennymi, w latach 2017–2018 przeprowadziło renowację całej kwatery B-8, czyli 366 grobów powstańczych (w 2017 roku – 82, w 2018 roku – 284). Renowację sfinansował wojewoda mazowiecki.

Renowacja grobu rodzinnego gen. Zbigniewa Ścibor-Rylskiego

Obecnie Muzeum Powstania Warszawskiego zajmuje się renowacją grobu rodzinnego zmarłego w 2018 roku gen. Zbigniewa Ścibor-Rylskiego, prezesa Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawskich. Zgodnie z harmonogramem nagrobek został zdemontowany i przewieziony do pracowni kamieniarskiej.

HARMONOGRAM PRAC