Zapraszamy do udziału w XV Festiwalu Warszawskim Niewinni Czarodzieje, który w tym roku w całości odbędzie się on-line. Zobaczcie, jakie wydarzenia przygotowaliśmy.
Andrzej Roman
Trudno o bardziej warszawskiego pisarza niż Leopold Tyrmand. Stolica była jego wielką miłością, pisał o niej z czułością literata i pasją publicysty. Nic więc dziwnego, że Warszawa stała się bohaterką jego najsłynniejszej powieści, która przyniosła mu sławę i trochę pieniędzy. Do dziś „Zły” uważany jest za największy sukces wydawniczy powojennej Polski i pierwszy bestseller PRL-u. Ten niezwykły kryminał zbudował legendę Tyrmanda. Dandysa, bikiniarza, romantyka, antykomunisty.
Po Tyrmandzie została legenda guru jazzmanów, eleganta w kolorowych skarpetkach i autora „Złego”. Życiorys miał nietuzinkowy i pełen zwrotów akcji – o barwnym i tajemniczym Leopoldzie Tyrmandzie nadal krążą rozmaite opowieści i anegdoty. Wybrane z nich prześledzimy podczas tegorocznego Festiwalu Warszawskiego Niewinni Czarodzieje – jemu i jego twórczości bowiem poświęcona jest XV edycja.
Ta edycja jest wyjątkowa, bo po raz pierwszy nie będziemy mogli spotkać się z Państwem twarzą w twarz. Nie zatańczymy na dancingu i silent disco, nie stłoczymy się pod koncertową sceną ani na spektaklowych krzesełkach. Jednak podczas festiwalowych wydarzeń online: koncertów, spektaklu, warsztatów, spotkań z twórcami czy premiery książki „Nie taka Zła. Przewodnik po Warszawie Leopolda Tyrmanda” nadal będziemy mieli możliwość prześledzić narodziny jazzu, zajrzeć do ówczesnych kawiarni, sprawdzić, co jedli i czego słuchali bikiniarze oraz warszawscy eleganci.
Tyrmand zabierze Festiwalowiczów w podróż online po mieście niepokornym i tajemniczym, w którym życie przeplata się z literaturą i muzyką.
16–20.11
poniedziałek–piątek
godz. 18.00–21.00
zgłoszenia: do 11.11
ONLINE
Autor „Złego” jak mało kto nadaje się na patrona warsztatów pisania kryminałów. Podczas naszych webinariów amatorzy pisania dowiedzą się, jak tworzyć fascynujące historie, których centrum stanowi zbrodnia. Zajęcia będą odbywać się wyłącznie online. Poprowadzi je Marcel Woźniak – pisarz, scenarzysta, twórca trylogii kryminalnej o detektywie Leonie Brodzkim oraz pasjonat życia i twórczości Tyrmanda, autor książek „Biografia Leopolda Tyrmanda. Moja śmierć będzie taka jak moje życie” i „Tyrmand. Pisarz o białych oczach”.
Aby wziąć udział w warsztatach, należy przesłać pomysł na opowiadanie kryminalne. Autorzy najciekawszych propozycji – a wybierze je prowadzący warsztaty – zostaną zaproszeni do udziału w zajęciach. Pomysł na opowiadanie należy przesłać do 11 listopada br. na adres warsztaty@1944.pl. Najciekawsze opowiadanie warsztatów zostanie zaprezentowane podczas tegorocznej edycji Festiwalu Warszawskiego Niewinni Czarodzieje w formie audiobooka.
Prowadzenie: Marcel Woźniak
Uwaga! Zgłoszenia do 11.11 na warsztaty@1944.pl
16.11
poniedziałek
godz. 17.00
Tyrmandówki
ONLINE
Tyrmandowskie skarpetki stały się symbolem, można wręcz powiedzieć – emblematem autora „Złego”. O tym, że styl ubierania, a skarpetki w szczególności, odgrywał istotną rolę w kwestionowaniu socjalistycznych realiów, dowiadujemy się m.in. z Tyrmandowskiego „Dziennika 1954”: „Właśnie młodzież jest najżarliwiej »ciuchowa«, skarpetki w kolorowe paski są wśród niej manifestem i uniformem. O takie skarpetki toczą się heroiczne boje z komunistyczną szkołą, z komunistycznymi organizacjami młodzieżowymi, z systemem. Już przed paru laty skarpetki stały się zarzewiem świętej wojny o prawo do własnego smaku, jaką młodzież polska stoczyła z reżymem i którą wygrała…”.
Każdy chce czuć się wyjątkowy, oryginalny. Jednym ze sposobów na osiągnięcie tego stanu jest własnoręcznie wykonana odzież, którą będziesz nosił sam lub podarujesz bliskiej osobie. Jeśli zrobisz ją samodzielnie, masz pewność, że nikt nie będzie miał takiej samej rzeczy. A zatem: zapraszamy na warsztaty dziergania na drutach kolorowych skarpet zwanych tyrmandówkami!
Warsztaty online skierowane są zarówno do osób początkujących, jak i obeznanych w technikach robienia na drutach – zachęcamy do udziału wszystkich chcących pożytecznie spędzić czas w miłej atmosferze. Na zajęciach poznamy proste sposoby nabierania oczek czy tworzenia podstawowych splotów (dla zaawansowanych zaplanowaliśmy większe wyzwania). Szybko nauczymy się dziergać wspaniałe, kolorowe skarpety, które umilą nam ponure, jesienne i zimowe dni.
Warsztaty poprowadzi Joanna Bierła – z wykształcenia doktor weterynarii i diagnosta laboratoryjny, z pasji zapalona rękodzielniczka. Nauczona przez ukochaną babcię szydełkowania i robienia na drutach sukienek dla lalek, od najmłodszych lat rozwija swoje pasje, uzyskując mistrzostwo w takich technikach, jak koronka klockowa, frywolitka, soutache czy sznury koralikowe. W latach 2012–2020 prowadziła grupę „Spotkania robótkowe na Lęborskiej”, w ramach której dzieliła się swoją wiedzą.
Dziewiarstwo to wspaniała pasja, dzięki której możesz tworzyć unikatowe rzeczy. To także sposób na stres, relaks dla umysłu. Zapraszamy!
Poprowadzenie: Joanna Bierła
Uwaga! Prosimy o przygotowanie drutów na żyłce (rozmiar 3,5–5,0) oraz kolorowych włóczek
Wydarzenie transmitowane na www.facebook.com/niewinniczarodzieje oraz www.youtube.com/1944pl
18.11
środa
godz. 18.00
ONLINE
Zapraszamy na jedyny w swoim rodzaju pokaz monodramu z 1995 roku pt. „Dziennik 1954” według Leopolda Tyrmanda, w którym główną rolę zagrał Piotr Fronczewski. Projekcja odbyła się w klimatycznej sali kinowej Muzeum Życia w PRL. Gościem specjalnym spotkania jest reżyser monodramu Jerzy Zalewski, który opowie o realizacji tego projektu.
Reżyseria i gość specjalny: Jerzy Zalewski
Miejsce: Muzeum Życia w PRL, ul. Piękna 28/34
Wydarzenie transmitowane na www.facebook.com/niewinniczarodzieje oraz www.youtube.com/1944pl
19.11
czwartek
godz. 18.00
ONLINE
Warszawa czasów Leopolda Tyrmanda obejmuje okres, gdy autor ten pisał swój dziennik i najbardziej znane powieści związane ze stolicą: „Zły” oraz „Życie towarzyskie i uczuciowe”, aż do jego wyjazdu z Polski w połowie lat 60. Był to czas dużych zmian. W 1954 roku socrealizm trwał w najlepsze, aby załamać się rok później. Październik 1956 roku przyniósł odwilż, a kolejne lata rządów Gomułki – stopniowe ograniczanie wolności, małą stabilizację i ogromne rozczarowanie. Miasto ulegało przemianom, starając się zrzucić po 1956 roku smutny, socrealistyczny kostium. W dobie odwilży kwitło życie towarzyskie, kulturalne i społeczne. Jego część stanowiło kino, a także wielkie imprezy takie jak wybory Miss Polonia w 1958 roku, które zakończyły się wielką kompromitacją. Tyrmand recenzował warszawskie premiery kinowe, pilnie obserwował też stołecznych koników sprzedających po wygórowanych cenach bilety na filmy, mecze bokserskie i piłkarskie. W naszej opowieści odsłonimy obraz Warszawy czasów Tyrmanda, skupiając się na stołecznych kinach i procederze osławionych koników. Wykład poprowadzi Jerzy S. Majewski – varsavianista, historyk sztuki, dziennikarz i publicysta.
Prowadzenie: Jerzy S. Majewski
Miejsce: kino Iluzjon, ul. Narbutta 50a
Wydarzenie transmitowane na www.facebook.com/niewinniczarodzieje oraz www.youtube.com/1944pl
21.11
sobota
godz. 12.00
ONLINE
Kiedy świat staje się mrocznym miejscem, potrzebujemy supermocy, żeby przetrwać gorsze chwile. Z myślą o wszystkich, którzy muszą brać się za bary z rzeczywistością, powstały warsztaty dla roślinnych bokserów. Wspólnie przygotujemy inspirowane dawną Warszawą wegańskie dania na bazie roślinnego białka. Jedzenie, które podniesie nas na duchu i da moc przydatną w boju ze Złem. Warsztatom towarzyszyć będzie rozmowa Basi Stareckiej z Grzegorzem Sołtysiakiem – historykiem, dziennikarzem, autorem książki „Nie taka Zła. Przewodnik po Warszawie Leopolda Tyrmanda”, który przepisy doprawi pikantnymi opowieściami o upodobaniach kulinarnych autora i bohaterów „Złego”.
Menu:
Prowadzenie: Basia Starecka, Piotr Bruś-Klepacki
Gość specjalny: Grzegorz Sołtysiak
Miejsce: Cook Up Studio, ul. Hoża 51
Wydarzenie transmitowane na www.facebook.com/niewinniczarodzieje oraz www.youtube.com/1944pl
28.11
sobota
godz. 20.00
ONLINE
„Miasto zarazy” to wariacja na temat mitu Tyrmandowskiego bohatera we współczesnej Warszawie. To połączenie koncertu, filmu oraz fabularnego musicalu retro ze sztuką cyrkową.
Jesień 2020. Grasujące po pandemicznej Warszawie gangi bezrobotnych aktorów, klaunów, fryzjerów, filmowców oraz muzyków napadają na widzów i zmuszają ich do uczestnictwa w kulturze. Z rosnącą w mieście anarchią walczy Reżim Sanitarny, próbując równocześnie odeprzeć kolejną falę zarazy, która zmienia psychikę obywateli. Bezskutecznie. Grupy artystyczno-przestępcze zamieszkujące katakumby przygotowują zamachy na instytucje, pomniki, oczyszczalnie. Włamują się do mieszkań, willi, biurowców, organizując zakazane koncerty i dancingi, siejąc chaos i przerażenie wśród wszystkich obywateli – poza jednym. Mówią, że to postpandemiczny mutant, ofiara eksperymentów Sanepidu albo potomek najsłynniejszego superbohatera warszawskiej popkultury – Złego.
Czy Reżimowi Sanitarnemu uda się zapanować nad agresją, niepokojem i podziemnymi nurtami miasta? Czy uda się powstrzymać szaleństwo bezrobotnych artystów i przywrócić równowagę na rynku muzycznym? Czy Warszawa stanie się mrocznym, pełnym frustracji Gotham City?
Scenariusz i reżyseria: Michał Walczak
Gość specjalny: Julia Pietrucha
Miejsce: klub Hybrydy, ul. Złota 7/9
Wydarzenie transmitowane na www.facebook.com/niewinniczarodzieje oraz www.youtube.com/1944pl
22.11
niedziela
godz. 20.00
LIVE STREAM
„Szeptem do mnie mów” to wyjątkowy koncert Barbary Wrońskiej, której towarzyszyć będzie Tomasz Kasiukiewicz oraz gość specjalny – Katarzyna Groniec. Podczas wieczoru usłyszymy nowe interpretacje piosenek z lat 50. i 60., które polecą z drzewa jak dawniej kasztany, a słowami Sławy Przybylskiej artystki zaśpiewają, że „z wszystkich dziewcząt najmilsza to ty”, i szeptem Ludmiły Jakubczak opowiedzą, jak piękne są „augustowskie noce” z Marią Koterbską. Te i wiele innych wspaniałych piosenek usłyszycie podczas koncertu, który będziemy transmitować na żywo z warszawskiego klubu SPATiF.
Wystąpią: Barbara Wrońska, Tomasz Kasiukiewicz
Gość specjalny: Katarzyna Groniec
Miejsce: klub SPATiF, Al. Ujazdowskie 45
Transmisja na żywo na www.facebook.com/niewinniczarodzieje oraz www.youtube.com/1944pl
24.11
wtorek
godz. 19.00
ONLINE
Kim jest legendarny Zły, co o nim wiemy i jak stworzyć jego portret psychologiczny? Na te pytania odpowie profiler kryminalny. Podczas spotkania przeanalizujemy wybrane ataki przeprowadzone przez głównego bohatera powieści Leopolda Tyrmanda. Spróbujemy nakreślić profil kryminalny sprawcy przestępstw. W trakcie dyskusji odniesiemy się do aktualnej wiedzy z zakresu psychologii śledczej, w tym motywacji przestępczej oraz klasyfikacji przestępców seryjnych. Porozmawiamy o tym, jak profesjonalna wiedza i techniki pozwalają identyfikować sprawców poprzez śledzenie ich działań krok po kroku. Dogłębnie prześwietlimy Złego – jego cechy osobowości, doświadczenia, „dorastanie” do zbrodni i rozwój przestępczej kariery. Portret psychologiczny Złego przygotują: profiler, specjalista z zakresu psychologii śledczej Dariusz Piotrowicz oraz dziennikarka Weronika Wawrzkowicz.
Udział wezmą: Dariusz Piotrowicz, Weronika Wawrzkowicz
Wydarzenie transmitowane na www.facebook.com/niewinniczarodzieje oraz www.youtube.com/1944pl
25.11
środa
godz. 18.00
LIVE STREAM
Czy Leopold Tyrmand mógłby istnieć bez Warszawy jako pisarz? Nie sposób sobie tego nawet wyobrazić. Spędził w tym mieście 40 lat, czyli niemal dwie trzecie z 65, jakie dane mu było przeżyć. Większa część jego twórczości przesycona jest warszawskością. Stolica stanowi tło rozważań i perypetii niezwykłej menażerii wykreowanych przezeń postaci, a nierzadko sama staje się główną bohaterką, dominantą i motywem przewodnim opowieści. To dzięki jego sugestywnej prozie tak wiele osób odkrywa dziś na nowo klimat powojennej Warszawy – miasta zawieszonego pomiędzy chlubną przeszłością a niepewną przyszłością wytyczaną przez narzucony reżim.
Twórca książki „Nie taka Zła” skatalogował i opisał miejsca najdobitniej związane z osobą Leopolda Tyrmanda, w których ten chętnie bywał i które wprowadzał do swoich utworów. Możemy zatem – zaopatrzeni w niezbędne wskazówki zawarte w przewodniku – na własną rękę odkrywać ślady tamtego miasta. Autorem przewodnika po Warszawie Tyrmanda jest Grzegorz Sołtysiak – historyk, wykładowca akademicki, dziennikarz i publicysta specjalizujący się w tematyce okresu PRL-u oraz varsavianistyce. Twórca i współtwórca audycji telewizyjnych (m.in. „Kulisy PRL-u”, „Półkowniki TVP”), autor i współautor licznych artykułów i książek (np. „Księga listów PRL-u”, „Modny PRL”, „Filmowy przewodnik po Warszawie”). Zapraszamy na premierę wyjątkowego przewodnika po stolicy wydanego przez Muzeum Powstania Warszawskiego i Księży Młyn Dom Wydawniczy.
Prowadzenie: Justyna Dżbik-Kluge
Miejsce: kawiarnia Czytelnik Nowe Wydanie, ul. Wiejska 12a
Wydarzenie transmitowane na profilu www.facebook.com/niewinniczarodzieje oraz www.youtube.com/1944pl
Książka już dostępna w naszym sklepie internetowym!
26.11
czwartek
godz. 18.00
ONLINE
Jak notował Leopold Tyrmand w swoim „Dzienniku 1954”: „Byłem na pokazie projektów na urbanistyczne i architektoniczne rozwiązanie placu Stalina, który ma stanowić centrum przyszłej stolicy wokół słynnego drapacza chmur, »daru« Rosji dla Warszawy, tak zwanego Pałacu Kultury i Nauki. (…) Należałem do zażartych przeciwników tego domniemanego straszydła, ale okazało się raz jeszcze, jak słuszna jest zasada: »nie ma architektury, póki nie stoi ona wybudowana«. (…) Dość z tym, że sowiecki drapacz chmur, wyciągnięty w konstrukcji stalowej, był całkiem-całkiem, nie raził bynajmniej skalą, imponował zaś ogromem bryły”.
„Dziennik 1954”, a także zbiór felietonów „Tyrmand warszawski” zawierają arcyciekawa uwagi o architekturze odbudowywanej Warszawy – Muranowie, Starym Mieście, MDM-ie czy powstającym wówczas Pałacu Kultury. Jak wyglądały w latach 50. miejsca, które opisuje Tyrmand, zobaczymy na przykładzie wybranych zdjęć ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego zaprezentowanych przez varsavianistę Ryszarda Mączewskiego.
Prowadzenie: Ryszard Mączewski
Współpraca: Bożena Szwarc
Wydarzenie transmitowane na www.facebook.com/niewinniczarodzieje oraz www.youtube.com/1944pl
27.11
piątek
godz. 20.00
Koncert ONLINE
„Memory of Bach” to utwór, który Sekstet Komedy wykonywał na I Festiwalu Jazzowym w Sopocie w 1956 roku. Za organizację festiwalu odpowiadał komitet artystyczny pod przewodnictwem Leopolda Tyrmanda. To było pierwsze takie wydarzenie powstałe na fali politycznej odwilży; zaangażowały się w nie późniejsze wybitne postaci kultury polskiej.
Choć rok 2020 od 1956 dzieli niemal siedem dekad, choć zmienił się trochę język muzyczny, moment, gdy spotykają się dwa, jakże odległe, pokolenia polskiego jazzu i odmienne temperamenty – Leszek Możdżer i Krzysztof Komeda – jest dla melomana niezwykłym przeżyciem. Jak pisali krytycy, Możdżer „składa hołd twórcy »Astigmatic« w wielkim stylu, bo bez zadęcia i kombinowania przekazuje słuchaczom swoją wizję Komedy, która jest czymś znacznie więcej niż osobistą interpretacją jego utworów. Komeda Możdżera to dźwięki i echo wspaniałego pokolenia, które odkrywało po raz pierwszy w Polsce jazz”.
Wydarzenie transmitowane na www.facebook.com/niewinniczarodzieje oraz www.youtube.com/1944pl
