Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa uzbrojonych powstańców z kompanii "Koszta" przy narożniku kamienicy o adresie Sienkiewicza 11 (podczas okupacji ul. Artystów) / Marszałkowska 122, w której mieściła się kawiarnia Esplanade. W tle za rogiem widoczny styk kamienic Marszałkowska 119 i 121
Nr inwentarzowy: MPW-IN/26Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa uzbrojonych powstańców z kompanii "Koszta" przy narożniku kamienicy o adresie Sienkiewicza 11 (podczas okupacji ul. Artystów) / Marszałkowska 122, w której mieściła się kawiarnia Esplanade. Pierwszy z lewej st. strz. Maciej Urbaniec „Bartek”, drugi - st. strz. Jerzy Chyliński „Karol”. W tle widoczny fragment kamieni...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa uzbrojonych powstańców z kompanii "Koszta" przy narożniku kamienicy o adresie Sienkiewicza 11 (podczas okupacji ul. Artystów) / Marszałkowska 122, w której mieściła się kawiarnia Esplanade. Pierwszy z lewej st. strz. Maciej Urbaniec „Bartek”, drugi - st. strz. Jerzy Chyliński „Karol”. W tle widoczny fragment kamienicy Marszałkowska 121
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/27Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Dwóch powstańców z kompanii "Koszta" legitymuje cywila na ulicy Sienkiewicza. W środku kpr. Andrzej Główczewski „Marek”, po prawej st. strz. Wacław Krupiński „Belina”
Nr inwentarzowy: MPW-IN/28Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Powstaniec z karabinem przechodzący obok narożnika kamienicy wydawnictwa Gebethner i Wolff przy ul. Sienkiewicza 9 / Zgoda 12
Nr inwentarzowy: MPW-IN/29Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Powstańcy z kompanii "Koszta" przebiegający obok narożnika kamienicy wydawnictwa Gebethner i Wolff przy ul. Sienkiewicza 9 / Zgoda 12. Ujęcie w kierunku południowym
Nr inwentarzowy: MPW-IN/30Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Dwóch powstańców z kompanii "Koszta" czytających (prawdopodobnie) niemiecką ulotkę propagandową na ul. Sienkiewicza pod kamienicą nr 14 (gmach dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń „Rosja”). Ujęcie w kierunku wschodnim. Od lewej: st. strz. Tadeusz Suliński „Radwan” i st. strz. Wacław Krupiński „Belina” (z karabinem Mauser wz. 1898k)
Nr inwentarzowy: MPW-IN/31Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Trzech powstańców z kompanii "Koszta" czytających (prawdopodobnie) niemiecką ulotkę propagandową na ul. Sienkiewicza pod kamienicą nr 14 (gmach dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń „Rosja”). Ujęcie w kierunku wschodnim. Od lewej: st. strz. Jerzy Chyliński "Karol", st. strz. Tadeusz Suliński "Radwan", za nim s...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Trzech powstańców z kompanii "Koszta" czytających (prawdopodobnie) niemiecką ulotkę propagandową na ul. Sienkiewicza pod kamienicą nr 14 (gmach dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń „Rosja”). Ujęcie w kierunku wschodnim. Od lewej: st. strz. Jerzy Chyliński "Karol", st. strz. Tadeusz Suliński "Radwan", za nim stoi st. strz. Wacław Krupiński "Belina" (z karabinem Mauser wz. 1898k)
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/32Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa powstańców z kompanii "Koszta" czytających (prawdopodobnie) niemiecką ulotkę propagandową na ul. Sienkiewicza pod kamienicą nr 14 (gmach dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń „Rosja”). Od lewej: st. strz. Jerzy Chyliński "Karol", st. strz. Maciej Urbaniec "Bartek", kpr. Andrzej Główczewski „Marek”, st. ...
Nr inwentarzowy: MPW-IN/33Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa powstańców z kompanii "Koszta" czytających (prawdopodobnie) niemiecką ulotkę propagandową na ul. Sienkiewicza pod kamienicą nr 14 (gmach dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja"). Od lewej: st. strz. Jerzy Chyliński "Karol", st. strz. Tadeusz Suliński "Radwan", kpr. Andrzej Główczewski „M...
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa powstańców z kompanii "Koszta" czytających (prawdopodobnie) niemiecką ulotkę propagandową na ul. Sienkiewicza pod kamienicą nr 14 (gmach dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja"). Od lewej: st. strz. Jerzy Chyliński "Karol", st. strz. Tadeusz Suliński "Radwan", kpr. Andrzej Główczewski „Marek”, st. strz. Wacław Krupiński "Belina" (z karabinem Mauser wz. 1898k) i strz. Janusz Chyliński "Janusz". W tle widoczny szyld i wejście do sklepu papierniczego Bronisława Tkaczyka
Czytaj więcej
Nr inwentarzowy: MPW-IN/34Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Powstańcy przeciągający na linie wiklinowy koszyk (tzw. poczta linowa) przez ul. Marszałkowską, między budynkiem nr 124/128 (gmach dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja"), a budynkiem nr 125 (fragment widoczny w tle), gdzie w czasie Powstania mieściła się kwatera sztabu mjr. Stanisława Steczkowskiego "Zagończyka"
Nr inwentarzowy: MPW-IN/35Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Wiklinowy koszyk na linie, tzw. "poczta linowa", przeciągany przez ul. Marszałkowską między budynkami nr 125 (widoczny w tle, z szyldem Warszawskiego Laboratorium Chemicznego na parterze) a nr 124/128 (gmach dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja")
Nr inwentarzowy: MPW-IN/36Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Powstańcy przeciągający na linie wiklinowy koszyk (tzw. poczta linowa) przez ul. Marszałkowską, z kamienicy nr 125 do budynku nr 124/128 (gmach dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja")
Nr inwentarzowy: MPW-IN/37Data wykonania: 1 dekada sierpnia 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Ppor. Eugeniusz Lokajski „Brok” urodził się 14 grudnia 1908 r. w Warszawie. W wieku 16 lat, wstąpił do klubu sportowego „Warszawianka”, gdzie trenował m.in. bieganie, pływanie i piłkę nożną. W 1928 r. zdał maturę w ewangelickim gimnazjum im. Mikołaja Reja i rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej. W latach 1931-1932 odbywał służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Po powrocie do Warszawy podjął studia w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego (CIWF), gdzie w 1934 r. został asystentem – instruktorem lekkiej atletyki. W tym czasie podjął także pracę nauczyciela wychowania fizycznego w swoim dawnym gimnazjum. W latach 1934-1937 odniósł wiele sukcesów w zawodach sportowych, m.in.: mistrzostwo Polski w rzucie oszczepem (1934), wicemistrzostwo świata w pięcioboju w Budapeszcie (1935), rekord Polski w rzucie oszczepem – nie pokonany przez 17 lat (1936), udział w Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie (1936), wygrana w rzucie oszczepem podczas trójmeczu lekkoatletycznego Grecja – Polska – Czechosłowacja w Atenach (1937). We wrześniu 1939 r. był dowódcą plutonu w 35 Pułku Piechoty w rejonie Brześcia. Wzięty do niewoli, w październiku 1939 r. przedostał się do Warszawy. Przez pierwsze lata okupacji ukrywał się, pracując jako robotnik w Paprotni pod Warszawą. Później zorganizował pracownię fotograficzną przy ulicy Berezyńskiej na Saskiej Kępie i utrzymywał się głównie z fotografii teatralnej. W 1942 r. otworzył zakład fotograficzny w mieszkaniu matki przy ulicy Łuckiej 2 w Śródmieściu. Prowadził konspiracyjne zajęcia sportowe nad Wisłą pod oficjalnym szyldem „Punkt mycia i kąpieli”. Wykładał także na tajnych kompletach Akademii Wychowania Fizycznego. W tym czasie oficjalnie pracował jako nauczyciel gimnastyki w Prywatnej Szkole Powszechnej im. Mikołaja Reja. Od stycznia 1944 r. zaprzysiężony na żołnierza Armii Krajowej (AK), zastąpił swojego brata, Józefa, poległego 23 grudnia 1943 r. w starciu z Niemcami. Został dowódcą plutonu w 3 kompanii Praskiej, wchodzącej w skład I Batalionu Rejonu III Rembertów, VII Obwodu Armii Krajowej „Obroża”. W Powstaniu był oficerem łącznikowym kompanii „Koszta”, a od 30 sierpnia jej dowódcą. Został uprawniony „do noszenia i używania aparatu fotograficznego i filmowego”. Lokajski robił zdjęcia głównie w Śródmieściu i wywoływał je w mieszkaniu swojej siostry Zofii Domańskiej, która przechowała negatywy. 21 lub 22 sierpnia w kinie „Palladium” pokazany został nakręcony przez niego film ze szturmu na budynek PAST-y (Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej). 25 września, wobec zbliżającej się kapitulacji powstania, został oddelegowany do Komendy Głównej AK, w celu wykonania zdjęć do fałszywych dokumentów, które miały umożliwić powstańcom opuszczenie miasta z ludnością cywilną. Tego dnia zginął pod gruzami zbombardowanej kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 129, gdzie znajdował się sklep fotograficzny.
Na swoich zdjęciach Lokajski zdołał uchwycić chyba wszystkie ważniejsze aspekty Powstania w Warszawie: walkę powstańców i codzienność ludności cywilnej, barykady i szpitale polowe, powstańczy ślub i pogrzeby ofiar bombardowań niemieckich. Jako pełniący jednocześnie funkcję dowódcy plutonu w kompanii „Koszta”, przedstawiał głównie postacie kolegów z oddziału oraz akcje, w których brali udział. Aparatem firmy Leica, zdobytym w pierwszych dniach walki, dokumentował ulice Śródmieścia Północnego – od Królewskiej po plac Napoleona, od Tamki po Bagno. Największą grupę zdjęć stanowi cykl z 20 sierpnia, przedstawiający zdobycie budynku PAST-y, ważnego punktu niemieckiego oporu. Jego zdjęcia często pojawiały się w powojennych publikacjach. Był autorem najbardziej rozpoznawanych portretów powstańców, łączniczek i sanitariuszek.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie