Warszawa, okres okupacji niemieckiej. Kamieniczki na Starówce, ujęcie z Wybrzeża Gdańskiego. Po lewej na pierwszym planie przedszkole im. Michaliny Mościckiej u zbiegu z ulicą Bugaj, w głębi wieża kościoła jezuitów przy ulicy Świętojańskiej
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2746Data wykonania: 1939 - 1944Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Ulica Freta, ujęcie w kierunku północnym. Po prawej galeria dominikańska przy kościele pw. św. Jacka - Freta 8/10
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2747Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Dokumentacja zniszczeń - ruiny zabudowy przy ul. Sapieżyńskiej. Ujęcie w kierunku północno-zachodnim. Od lewej kolejno: narożnik domu Sapieżyńska 1, gruz po budynku Sapieżyńska 3, dalej ruiny domów Sapieżyńska 5, 7 i 9, po prawej widoczny fragment muru otaczającego posesję klasztoru Franciszkanów
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2748Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Ruiny kamienic Sapieżyńska 10 i 10a (po lewej). Ujęcie z podwórza posesji Sapieżyńska 13
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2749Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Ruiny parzystej zabudowy ulicy Freta. Ujęcie od strony Rynku Nowego Miasta w kierunku północnym. Od lewej: dom Freta 40 / Rynek Nowego Miasta 13, Freta 42, Freta 44, Freta 46, Freta 48 (z zachowaną elewacją), Freta 50 (piętrow wyższa), Freta 52. Perspektywę ulicy zamyka narożna kamienica Jakuba Fontany (Pałac Mokronowskich) - Zakroczymska 2 / Kościelna 18
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2750Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Ruiny zabudowy przy ulicy Sapieżyńskiej. Ujęcie w kierunku południowo-wschodnim. Od prawej kolejno ruiny domów Sapieżyńska 7, 5 i 3
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2751Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Ruiny zabudowy przy ulicy Franciszkańskiej przy wylocie Koźlej. Od prawej: ruiny kamienicy Koźla 13, dalej Koźla 24, 26 i narożny dom Koźla 28 / Franciszkańska 3 i gruzy kamienicy Franciszkańska 1. Ujęcie w kierunku wschodnim
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2752Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Zniszczony teren montażowni FIAT-a przy ulicy Sapieżyskiej 6. W tle ruiny kamienicy Sapieżyńska 8. Ujęcie w kierunku zachodnim
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2753Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Figura Matki Bożej przy apsydzie katedry pw. św. Jana Chrzciciela od Kanonii
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2754Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Ruiny zabudowy przy ulicy Kościelnej. Ujęcie od wylotu Franciszkaiej w kierunku wschodnim. Od prawej kolejno domy Kościelna 15, 13, 11, 9 i 7
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2755Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Ulica Zakroczymska, ujęcie z wylotu ulica Freta w kierunku północnym. Po lewej widoczna fasada kościoła franciszkanów pw. św. Franciszka Serafickiego, po prawej narożnik kamienicy Jakuba Fontany (pałacu Mokronowskich) - Zakroczymskiej 2 / Kościelna 12
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2756Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Fotografia z okresu powojennego. Warszawa. Gruzy pałacu Brühla przy placu Piłsudskiego róg ulicy Wierzbowej. Dalej domy przy Fredry, od lewej: nr 8, 6 i 4. Ujęcie w kierunku północno-zachodnim
Nr inwentarzowy: MPW-IP/2757Data wykonania: czerwiec 1945Autor zdjęcia: Zbigniew Grochowski Źródło: MPW
Zbigniew Grochowski urodził się 31 sierpnia 1926 r. w Lublinie. Wybuch wojny zastał jego rodzinę w Brześciu (obecnie Białoruś). Późną jesienią 1939 r., po pierwszych wywózkach Polaków na Syberię, rodzice zdecydowali o ucieczce do krewnych w Lublinie. Na skutek zaangażowania ojca w działalność konspiracyjną i aresztowania krewnych matki, rodzina przeniosła się do Warszawy, gdzie przeżyła okupację. Tam, na tajnych kompletach Zbigniew Grochowski ukończył gimnazjum i przystąpił do Szarych Szeregów, biorąc udział w akcjach małego sabotażu i fotografując niemieckie obiekty i uliczne egzekucje.
Pierwszy miesiąc Powstania Warszawskiego spędził na Starym Mieście, przy ulicy Sapieżyńskiej 10, pod przybranym nazwiskiem Stefan Zabłocki. Po upadku Starówki, wraz z ewakuowaną ludnością cywilną, trafił z matką i bratem do obozu przejściowego Dulag 121 w Pruszkowie, a następnie w głąb Rzeszy, na roboty do niemieckiego gospodarstwa rolnego. Po wojnie zamieszkał w rodzinnym Lublinie, gdzie ukończył studia geologiczne na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej i pracował jako pedagog. Na początku lat 50. skierowano go do Legnicy, gdzie kontynuował nauczanie fizyki i matematyki i gdzie mieszka do dziś. Wielką pasją Zbigniewa Grochowskiego była praca z młodzieżą, organizował wiele obozów wędrownych i kolonii w najpiękniejszych rejonach Polski. W czasie dwudziestoletniej działalności w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej prowadził rocznie kilkaset wykładów na tematy pedagogiczne dla wiejskich klubokawiarni i „Uniwersytetów dla Rodziców”. Pozostaje propagatorem wiedzy i pamięci o Powstaniu Warszawskim, poświęcając wiele czasu na spotkania i prelekcje. Za działalność społeczną i zawodową otrzymał liczne wyróżnienia i odznaczenia.
Pierwsza grupa zdjęć, otwierająca zbiór Zbigniewa Grochowskiego, pochodzi z okresu okupacji niemieckiej i przedstawia Starówkę z perspektywy spacerowicza. Kolejna, powstańcza, to kilkanaście kadrów z walczącej Starówki, ukazujących młodych powstańców, pierwsze ofiary i płonące domy. Trzecia, największa, pochodzi z 1945 r. i pokazuje Warszawę zaraz po wojnie. Z jednej strony zdjęcia dokumentują ruiny kamienic i kościołów, ekshumacje i napisy upamiętniające poległych. Z drugiej – mieszkańców adaptujących się do nowych warunków, odradzającego się drobnego handlu i usług (prowizoryczne reklamy i uliczne straganiarki), pierwsze etapy odbudowy.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie